Jak słońce wpływa na ludzki organizm?
Wpływ słońca na cały ludzki organizm ma swoje jasne i ciemne strony. Przede wszystkim słońce sprawia, że życie na ziemi w ogóle istnieje. Emituje promieniowanie zapewniające nam prawidłowy rozwój i zdrowie. Promienie UV wykorzystuje się do fototerapii, stosowanej w leczeniu różnych dermatoz, w tym łuszczycy czy trądziku pospolitego, a także chorób innego pochodzenia, np. depresji. To nie koniec profitów. Za pośrednictwem słońca syntetyzujemy witaminę D, niezbędną dla układu kostnego, nerwowego i odpornościowego. Słońce więc sprawia, że czujemy się szczęśliwi, mamy siłę do działania i jesteśmy zdrowi. Niestety czasem bardziej nam szkodzi niż pomaga.
Dlaczego trzeba chronić skórę przed słońcem?
Najpierw opalasz się na czerwono czy od razu łapiesz brązową opaleniznę? Nieważne!
Opalenizna każdego typu jest reakcją obronną skóry, odpowiedzią na nadmiar słońca. Za każdym razem, gdy wylegujesz się na plaży, w Twoim organizmie przyspiesza produkcja melaniny, która odpowiada nie tylko za odcień skóry, lecz również jej ochronę przeciwsłoneczną.
To oznacza, że im mocniejsza opalenizna, tym skóra mocniej broni się przed słońcem. Jego nadmiar jest szkodliwy dla całego organizmu. Może wywołać przebarwienia skóry, a nawet doprowadzić do poparzeń. Sprzyja nasilaniu niektórych dermatoz i niesie ryzyko rozwoju raka. Musisz też wiedzieć, że nadmierna ekspozycja na promienie UV sprzyja odwodnieniu, negatywnej aktywności wolnych rodników i procesowi starzenia. Z opalaniem trzeba więc naprawdę bardzo uważać!
Fotostarzenie
Promienie UV sprzyjają produkcji wolnych rodników tlenowych, odpowiedzialnych za oksydacje organizmu. Pod ich wpływem dochodzi do degradacji obecnego w macierzy zewnątrzkomórkowej kolagenu. To jedno z białek budulcowych skóry, odpowiedzialne za jej gęstość, elastyczność, a w efekcie młody wygląd. Ilość kolagenu w skórze z wiekiem maleje z przyczyn fizjologicznych, jednak u osób często korzystających ze słońca czy sauny, proces ten przebiega znacznie szybciej. To dlatego miłośnicy i miłośniczki opalania zmagają się ze zmarszczkami i utratą jędrności skóry szybciej niż ich rówieśnicy, stosujący fotoprotekcję.
Przebarwienia
Nadmiar promieni słonecznych w połączeniu z nadmiarem estrogenów to prosty przepis na przebarwienia skóry. Dlatego tak ważne jest dbanie o ochronę przeciwsłoneczną w okresie ciąży lub stosowania terapii hormonalnej. Raz powstałe przebarwienia nie dają się łatwo wyleczyć, a nawet jeśli się to uda, trzeba bardzo uważać, aby nie pojawiły się ponownie.
Melasma i inne przebarwienia powstają w wyniku uszkodzenia słonecznego melanocytów. Raz uszkodzone komórki produkujące melaninę mogą już nigdy nie powrócić do pełnej sprawności, a odznaczające się od skóry plamki stać się niechcianą pamiątką z wakacji.
Problemy skórne
Chociaż słońce pomaga złagodzić objawy niektórych dermatoz, jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca czy trądzik pospolity, w przypadku innych chorób skóry nasila dokuczliwe objawy. Dzieje się tak zwłaszcza w przypadku trądziku różowatego, a także chorób o podłożu grzybicznym i autoimmunologicznych. Słońce nie sprzyja też osobom z cerą naczyniową i wrażliwą. Powinni na nie uważać też alergicy i ludzie podatni na uczulenia. Często zdarza się, że po kilku godzinach na słońcu, skórę oblewa swędząca wysypka, na twarzy wyskakują krostki albo sieci rozszerzonych naczynek krwionośnych (tzw. pajączki).
Oparzenia słoneczne
Jeszcze jednym powodem, dla którego należy dbać o ochronę przeciwsłoneczną, są oparzenia. Nierozważne korzystanie ze słońca może zakończyć się bolesnym zaczerwienieniem skóry. To tzw. zmiany rumieniowo-zapalne, które goją się przez wiele tygodni, a ponadto zwiększają ryzyko rozwoju nowotworów skóry.
Nowotwory
Promieniowanie słoneczne jest istotnym czynnikiem rozwoju czerniaka i innych nowotworów skóry, które rozpoznaje się coraz częściej. Na te groźne choroby najbardziej narażone są osoby o jasnej karnacji, często korzystające ze słońca, dlatego też powinny szczególnie uważać. Oprócz pełnej, całorocznej ochrony przeciwsłonecznej, ważne jest samobadanie znamion. Każda zmiana w obrębie pieprzyka, czy to dotycząca jego kolory, kształtu, wielkości, czy struktury, wymaga oceny dermatoskopowej.
Wpływ słońca na skórę jest tak samo korzystny, jak i szkodliwy. To od nas zależy, czy będziemy czerpać z niego siłę i radość, czy też narażać się na najróżniejsze problemy zdrowotne.