Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki. Spray z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztworem chlorku sodu.
Jakie są przyczyny zapalenia zatok?
Do powstania stanu zapalnego w obrębie zatok przynosowych może dojść w wyniku infekcji wirusowej (wywołanej przez m.in. rhinowirusy, wirusy grypy oraz adenowirusy), bakteryjnej (m.in. dwoinka zapalenia płuc) lub grzybiczej (m.in. u osób z cukrzycą). Najrzadziej występuje zapalenie na tle bakteryjnym, które występuje zaledwie u 2% chorych.
Infekcja może być wynikiem osłabionej odporności, choć wskazuje się też na czynniki predestynujące pacjenta do rozwoju choroby, jak np. astma oskrzelowa, alergie i powiązany z nimi alergiczny nieżyt nosa oraz mukowiscydoza. Na częstsze problemy z zatokami narażone są też osoby uprawiające pływanie1.
Wyróżnia się trzy rodzaje zapalenia zatok przynosowych:
- ostre zapalenie zatok – jego objawy utrzymują się przez czas krótszy niż 3 tygodnie, po ich ustąpieniu błona śluzowa wraca do stanu wyjściowego;
- nawracające zapalenie zatok – w ciągu roku występują przynajmniej 4 epizody choroby przedzielone kilkutygodniowymi okresami prawidłowego funkcjonowania błony śluzowej;
- przewlekłe zapalenie zatok – choroby utrzymują się przez czas dłuższy niż 6 tygodni w roku albo epizodów chorobowych jest więcej niż 4 i trwają minimum 10 dni. Zapalenie przewlekłe pociąga za sobą trwałe zmiany w strukturze błony śluzowej widoczne w ramach diagnostyki obrazowej.
W zdecydowanej większości przypadków objawy zapalenia zatok ustępują samoczynnie w ciągu 7 do 14 dni. Okres ich występowania można skrócić, wdrażając odpowiednią kurację.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną. Łagodzi stany zapalne podrażnionej śluzówki nosa i zatok, udrażnia i nawilża. Nie wywołuje efektu przyzwyczajenia.
Objawy zapalenia zatok
Zapalenie zatok przynosowych objawia się silnym bólem o zmiennej lokalizacji, która jest powiązana z miejscem występowania stanu chorobowego. W przypadku zatok czołowych będzie to czoło. Przy zapaleniu zatok sitowych dolegliwości umiejscawiają się w okolicach nasady nosa. W ostrym przebiegu choroby u pacjenta może pojawić się też gorączka.
Do pozostałych objawów zalicza się:
- niedrożność nosa;
- obfitą wydzielinę z nosa spływającą po tylnej ścianie gardła;
- pogorszenie lub utratę węchu.
U wielu osób występują symptomy typowe dla stanu zapalnego, jak drażliwość, trudności z koncentracją, złe samopoczucie i uczucie rozbicia2.
Rozrzedza gęsty i lepki śluz dzięki fizycznemu i mechanicznemu działaniu zawartych w nim składników. Do zakraplania i nebulizacji, z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztwor...
Jak przebiega leczenie zapalenia zatok?
Aby uniknąć niepotrzebnego narażenia pacjenta na skutki uboczne przyjmowania antybiotyków, zwykle w pierwszej kolejności przeprowadza się wymaz z błony śluzowej, który pomaga ustalić rodzaj patogenu, a co za tym idzie, sposób leczenia. Leczenie wirusowego zapalenia zatok przebiega wielokierunkowo i obejmuje:
- inhalacje;
- stosowanie udrażniających kropli do nosa na bazie ektoiny;
- płukanie nosa za pomocą wody morskiej;
- irygację zatok;
- ciepłe okłady,
- leki z grupy NLPZ (np. ibuprofen; czasem w połączeniu z pseudoefedryną – ze względu na jej działanie obkurczające);
- donosowe leki obkurczające (to m.in.: ksylometazolina)
- leki ziołowe o działaniu antyseptycznym i nawilżającym.
W celu oczyszczenia zatok przeprowadza się ich płukanie (tzw. zabieg Proetza z wykorzystaniem soli fizjologicznej) lub drenaż zalegającej ropy. Pomocniczo w celu ograniczenia obrzęku chorym można podawać leki antyhistaminowe.
Antybiotyki podaje się chorym w przypadku bakteryjnego zapalenia zatok. Do preparatów pierwszego rzutu zalicza się amoksycyklinę i makrolidy. Do leków drugiego rzutu zalicza się m.in. cefuroksym oraz cefprozyl. W dalszej kolejności stosuje się mosyfloksacyjnę i klindamycynę. Antybiotyki często łączy się z lekami mukolitycznymi, ponieważ zwiększają one penetrację błony śluzowej przez substancje czynne.
W ostateczności lekarz może zadecydować o przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego, tzw. FESS (ang. functional endoscopic sinus surgery) w celu przywrócenia prawidłowego drenażu zatok3.
Wspomaga prawidłowe działanie zatok przynosowych. Zawiera bromelainę.
Powikłania po zapaleniu zatok przynosowych
Zignorowanie ostrego zapalenia zatok może doprowadzić do przekształcenia się stanu chorobowego w postać przewlekłą. Nieleczone dolegliwości z biegiem czasu mogą powodować trudności z oddychaniem, a także pojawienie się ropni oczodołu lub mózgu, problemów ze wzrokiem lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. W skrajnych przypadkach niezbędna bywa hospitalizacja.
Zapalenie zatok może być łatwo wyleczone pod warunkiem zastosowania odpowiedniej terapii. Działanie preparatów dostępnych w aptece można wesprzeć domowymi sposobami, jak picie gorącej, rozgrzewającej herbaty z dodatkiem przypraw korzennych oraz spożywanie naparów ziołowych, np. z rumianku lub mięty. W leczeniu zakażenia bakteryjnego pomocny okazuje się również miód i czosnek. Należy też unikać wychładzania okolic zatok do czasu ustąpienia objawów.
Źródła:
- Lee S, Fernandez J, Mirjalili SA, Kirkpatrick J. Pediatric paranasal sinuses-Development, growth, pathology, & functional endoscopic sinus surgery. Clin Anat. 2022;35(6):745-761. doi:10.1002/ca.23888;
- Ge M, Liu DH, Ference EH. Pediatric chronic sinusitis: diagnosis and management. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2022;30(1):68-77. doi:10.1097/MOO.0000000000000778;
- Arcimowicz M. Acute sinusitis in daily clinical practice. Otolaryngol Pol. 2021;75(4):40-50. doi:10.5604/01.3001.0015.2378.