- Borelioza może być bardzo niebezpieczna. Ryzyko ugryzienia przez kleszcza dotyczy przebywania w lasach, ale też parkach, na łąkach, skwerach i innych terenach zielonych.
- Objawy boreliozy mogą obejmować wędrujący rumień, chłoniaka limfocytowego skóry, neuroboreliozę, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ostre nawracające zapalenie stawów oraz zapalenie różnych części oka.
- Leczenie boreliozy zależy od etapu choroby i obejmuje m.in. podanie antybiotyków. Terapia trwa od 14 do 30 dni.
- Testy na boreliozę zaleca się wykonywać około 4 tygodnie po ukąszeniu przez kleszcza, aby uniknąć fałszywie negatywnych wyników.
- Obecnie nie istnieje szczepionka przeciwko boreliozie, więc kluczowe jest szybkie rozpoznanie i leczenie zakażenia.
- Więcej o chorobach przenoszonych przez kleszcze możesz przeczytać też w innych artykułach ekspertów na Zdrowych Rozwiązaniach >>>
Silikonowe plastry na rany i blizny
Suchy spray na rany, otarcia, niewielkie oparzenia, skaleczenia skóry. Przyśpiesza gojenie, łagodzi...
Silikonowy żel na rany i blizny
0,9% roztwór soli fizjologicznej o szerokim zastosowaniu.
Czym jest borelioza?
Borelioza, inaczej określana jako choroba z Lyme lub krętkowica kleszczowa, to wieloukładowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie z rodziny Spirochaetes. Szczególnie niebezpieczne są jej gatunki Borrelia garinii, Borrelia burgdorferi oraz Borrelia afzelii, przy czym w Polsce szczególnie często występują ostatnie dwa spośród wymienionych gatunków.
Bakterie bytują m.in. w jelicie cienkim kleszczy Ixodes ricinus oraz Ixodes persulactus. Z jelita przenoszą się do krwi, a następnie do gruczołów ślinowych pajęczaków. Do zakażenia bakterią dochodzi w 24 do 48 godzin od ukąszenia – drobnoustroje przenikają ze śliny kleszcza do ustroju człowieka.
Rozpoznanie boreliozy jest bardzo trudne, ponieważ większość z objawów jest niespecyficzna, jeżeli są analizowane niezależnie od siebie. Dopiero holistyczna ocena stanu zdrowia pacjenta oraz przeprowadzenie testów na boreliozę pozwala jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy doszło do zakażenia1.
Objawy boreliozy
Pierwszym charakterystycznym objawem jest wędrujący rumień boreliozy, który występuje u 30 do 60% badanych i może pojawić się między 3. a 30. dniem od zakażenia. U dzieci rumień najczęściej pojawia się na skórze głowy lub szyi. Z kolei u dorosłych pacjentów częściej obejmuje pachwiny i kończyny dolne. Niestety brak rumienia nie oznacza, że nie doszło do zakażenia. Poza tym ślad i tak znika samoistnie po upływie kilku tygodni.
W zależności od tego, które organy zostaną zainfekowane przez krętki, objawy mogą przybrać zróżnicowaną postać, w tym:
- chłoniaka limfocytowego skóry;
- neuroboreliozy;
- zapalenia mięśnia sercowego, częstoskurczu lub zaburzenia przewodnictwa nerwowego w tym rejonie;
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych;
- ostrego nawracającego zapalenia stawów;
- zapalenia spojówki, tęczówki, naczyniówki lub siatkówki.
Co więcej, objawy boreliozy po latach mogą być jeszcze inne. Zwykle obejmują przewlekłe zmęczenie i zespoły bólowe, zaburzenia pamięci lub zapalenie rdzenia kręgowego2.
Jak wygląda leczenie boreliozy?
Wytyczne w zakresie leczenia boreliozy są uzależnione od etapu choroby. W Polsce regularnie aktualizuje je Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych. Wśród rekomendowanych preparatów można wymienić przede wszystkim antybiotyki: amoksycylinę, doksycyklinę, cefuroksym i ceftriakson. Czas leczenia waha się od 14 do 30 dni w zależności od wdrożonej terapii. Należy jednak podkreślić, że pacjenci mogą przez długi czas po zakończeniu terapii odczuwać jeszcze powikłania po boreliozie, takie jak bóle głowy lub zmęczenie.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie leki mogą być stosowane np. przez kobiety w ciąży lub okresie laktacji. W razie wątpliwości najlepiej skonsultować leczenie ze specjalistą od chorób zakaźnych.
Wsparcie w problemach ze słuchem, zwłaszcza szumów usznych. Ułatwia zasypianie. Kompleksowe połączen...
Wspomaga utrzymanie prawidłowego widzenia i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Zawiera innow...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie kości, mięśni i układu nerwowego. Uzupełnia niedobór witamin D₁...
Preparat stosowany w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego oraz łuszczycowego za...
Dla dorosłych i dzieci od 1. dnia życia. DHA z alg i witamina D – dla mamy i dziecka – wspomagają pr...
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Zawiera: ekstrakt z ruszczyka kolczastego, e...
Dostarcza substancje wspomagające procesy odbudowy uszkodzonych nerwów, monofosforan urydyny, witami...
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i...
Kiedy wykonywać testy na boreliozę?
Test na boreliozę warto rozważyć, kiedy pacjent zaczyna bez wyraźnego powodu odczuwać objawy, które mogą być kojarzone z zakażeniem krętkiem, takie jak: zmęczenie, pogorszenie wzroku lub nawracające stany zapalne. Choć powszechnie uważa się, że kleszcze zagrażają nam głównie w lesie, równie dobrze do ugryzienia może dojść w parku lub na działce.
Zaleca się, aby testy na boreliozę wykonywać około 4 tygodni po ukąszeniu przez kleszcza. Wcześniejsza badania na boreliozę mogą dać wynik fałszywie negatywny, ponieważ we krwi osoby zakażonej nie zdążyły jeszcze wyprodukować się przeciwciała.
Diagnostyka boreliozy jest skomplikowanym procesem. Pierwszy etap obejmuje test serologiczny ELISA na obecność przeciwciał IgM oraz IgG. Jeżeli badanie ELISA daje wynik dodatni lub wątpliwy, zaleca się przeprowadzenie uzupełniająco testu Western Blot. Ma on analogiczny zakres, ale wyższą swoistość, przez co pozwala wykluczyć wyniki fałszywie dodatnie oraz wątpliwe. W przypadku gdy Western Blot dał wynik dodatni, a jednocześnie u pacjenta występują objawy kliniczne, zaleca się niezwłoczną konsultację lekarską3.
Czy istnieje szczepionka na boreliozę?
Obecnie nie ma dostępnej szczepionki przeciwko boreliozie, choć koncerny farmaceutyczne regularnie raportują postępy w tym zakresie. Nie możemy więc ustrzec się przed boreliozą. Pozostaje jedynie jak najszybciej wdrożyć badania diagnostyczne i leczenie w przypadku podejrzenia i potwierdzenia zakażenia.
Nowość! Balsam z ektoiną do stosowania w codziennej pielęgnacji skóry dorosłych oraz dzieci (już od 1. dnia życia). Dla skóry wrażliwej, suchej i atopowej.
Źródła:
- Kurokawa C, Lynn GE, Pedra JHF, Pal U, Narasimhan S, Fikrig E. Interactions between Borrelia burgdorferi and ticks. Nat Rev Microbiol. 2020;18(10):587-600. doi:10.1038/s41579-020-0400-5;
- Ż. Smoleńska, Matyjasek A., Zdrojewski Z., Borelioza – najnowsze rekomendacja w diagnostyce i leczeniu, Forum Reumatologiczne 2016, tom. 2, nr 2, 58-64;
- Kullberg BJ, Vrijmoeth HD, van de Schoor F, Hovius JW. Lyme borreliosis: diagnosis and management. BMJ. 2020;369:m1041. Published 2020 May 26. doi:10.1136/bmj.m1041.