Cytyzyna (Cytisinum) – co to jest?

Cytyzyna to trójpierścieniowy alkaloid chinolizydynowy pozyskiwany przede wszystkim z roślin motylkowatych, np. ze złotokapu zwyczajnego (głównie z nasion, w mniejszym stopniu z liści i kwiatów). Po raz pierwszy jej izolację przeprowadzono jeszcze w XIX w. Cytyzynę jako lek wspomagający rzucanie palenia stosowano już w latach 60. XX w. w Bułgarii. Liści złotokapu używano jako substytutu tytoniu w trakcie II wojny światowej.

Denicit
Denicit

DENICIT to lek bez recepty wskazany w odzwyczajaniu się od palenia tytoniu i zmniejszeniu głodu nikotynowego u osób, które chcą przestać palić. Celem stosowania leku DENICIT jest trwałe zaprzestanie używania produktów zawierających nikotynę. Zawiera cytyzynę, która zwiększa ok. 3-krotnie szansę na rzucenie palenia¹.

¹Hajek P et al.: Efficay of cytisine in helping smokers quit;systematic review and meta-analysis. Thorax, 2013

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO: Denicit, 1,5 mg, tabletki powlekane. SUBSTANCJA CZYNNA: Jedna tabletka powlekana zawiera 1,5 mg cytyzyny (Cytisinum). POSTAĆ FARMACEUTYCZNA: Tabletka powlekana. Okrągła, obustronnie wypukła, brązowa tabletka powlekana o średnicy 6,1 mm. WSKAZANIA DO STOSOWANIA: Produkt leczniczy Denicit jest wskazany w odzwyczajaniu się od palenia tytoniu i zmniejszeniu głodu nikotynowego u osób, które chcą przestać palić. Celem stosowania produktu leczniczego Denicit jest trwałe zaprzestanie używania produktów zawierających nikotynę.1 PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU: Solinea Sp. z o.o. Sp. K.; Elizówka 65, 21-003 Ciecierzyn; Tel. 81 463 48 82; Faks 81 463 48 86; e-mail info@solinea.pl. 1Zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego Denicit, 1,5 mg, tabletki powlekane.
reklama

Cena cytyzyny jest niższa od innych leków wspomagających rzucanie palenia, stąd na przestrzeni ubiegłych kilkunastu lat istotnie rośnie popularność preparatów zawierających ten składnik.

Leki z cytyzyną a rzucanie palenia

Leki z cytyzyną pozwalają na przeprowadzenie pełnej kuracji znacznie szybciej niż w przypadku tzw. nikotynowej terapii zastępczej, bez względu na formę jej podania (gumy do życia, plastry lub tabletki). Zwykle do osiągnięcia pełnego efektu wystarczające jest już jedno opakowanie. Zgodnie z zaleceniami producenta terapia cytyzyną powinna trwać 25 dni, a odstawienie tytoniu następuje po pięciu dniach od jej rozpoczęcia. Dla porównania w przypadku innych preparatów czas trwania terapii to kilka miesięcy.

Szereg badań naukowych, opublikowanych już po ujednoliceniu standardów prowadzenia badań naukowych (GCP, ang. Good Clinical Practice), potwierdza wysoką skuteczność leczenia palaczy cytyzyną. Odsetek osób, które zaprzestały palenia, waha się od 10,6 do 25%. W przypadku placebo było to od 1,2 do 11,5%, natomiast w przypadku nikotynowej terapii zastępczej od 11 do 15%1.

Jak działa cytyzyna?

Samo uzależnienie od tytoniu jest złożonym procesem, na który składają się czynniki biochemiczne, genetyczne, psychologiczne oraz środowiskowe. Za proces rozwoju uzależnienia odpowiada nikotyna, która błyskawicznie przenika do ośrodkowego układu nerwowego i aktywuje układ limbiczny w mózgu, powodując wyrzut neuroprzekaźników wpływających na:

  • redukcję lęku i napięcia;
  • pobudzenie;
  • poprawę funkcji poznawczych;
  • poprawę nastroju;
  • obniżenie apetytu.

Kiedy palacz rezygnuje z papierosów, w układzie limbicznym spada stężenie dopaminy, która aktywuje m.in. układ nagrody. W odpowiedzi pojawiają się objawy zespołu odstawiennego (m.in. niepokój, rozdrażnienie, bezsenność).

Cytyzyna pomaga rzucić palenie w dwojaki sposób. Z jednej strony blokuje dostęp nikotyny zawartej w dymie papierosowym do receptorów nikotynowych. Z drugiej strony podnosi stężenie dopaminy, kiedy zaczyna ono spadać wskutek odstawienia papierosów2. Przy podaniu doustnym lek osiąga maksymalne stężenie w surowicy krwi po około godzinie, natomiast jego okres półtrwania (czas, po upływie którego stężenie leku we krwi zmniejsza się do połowy jego wartości początkowej) to około 4 godziny.

Cytyzyna – skutki uboczne

Cytyzyna jest powszechnie uważana za bezpieczny lek wspierający rzucanie palenia. Choć część badań wskazuje na możliwe skutki uboczne, brakuje jednoznacznych dowodów, które potwierdziłyby częstotliwość ich występowania. Do typowych następstw przyjmowania leków z cytyzyną zalicza się: nudności, wymioty, bóle nadbrzusza, zmiany smaku oraz zaburzenia snu. Rzadko kiedy jednak nasilenie objawów niepożądanych jest na tyle duże, że wymuszałoby odstawienie leku. Producenci leków z cytyzyną z uwagi na brak wystarczającej ilości danych odradzają stosowanie leku przez osoby z chorobami serca (jak dławica piersiowa), po przebytym zawale lub z niekontrolowanym nadciśnieniem, a także pacjentów po udarze mózgu, z rozwiniętą miażdżycą, cukrzycą lub padaczką. Brakuje również informacji co do wpływu cytyzyny na kobiety w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, dlatego profilaktycznie odradza się jej stosowanie w tym czasie3.

Cytyzyna a cytozyna – często mylone nazwy

Z cytyzyną często mylona jest cytozyna, choć to zupełnie dwa, różne związki. Cytozyna jest organicznym związkiem chemicznym (zasadą pirymidynową), która występuje w DNA oraz RNA organizmów żywych. Cytozyna pośredniczy w procesie wytwarzania i gromadzenia energii.

Dla osób, które planują rzucić palenie, cytyzyna może okazać się skutecznym orężem w walce z głodem nikotynowym. Działa szybko, efektywnie, jest powszechnie dostępna w aptekach, a jej cena jest atrakcyjna.

Levosol syrop
Levosol syrop

Lek bez recepty LEVOSOL zawiera substancję czynną – lewodropropizynę o działaniu przeciwkaszlowym i znoszącym skurcz oskrzeli. Wskazany jest w objawowym leczeniu nieproduktywnego (suchego) kaszlu.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO: Levosol 6 mg/ml syrop. SUBSTANCJA CZYNNA: 1 ml syropu zawiera: 6 mg lewodropropizyny (Levodropropizinum). POSTAĆ FARMACEUTYCZNA: Syrop. Przejrzysty, przezroczysty do lekko żółtawego, jednorodny roztwór bez mechanicznych zanieczyszczeń. WSKAZANIA DO STOSOWANIA: Levosol jest wskazany do stosowania w objawowym leczeniu nieproduktywnego kaszlu.1 PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU: Solinea Sp. z o.o. Sp. K.; Elizówka 65, 21-003 Ciecierzyn; Tel. 81 463 48 82; Faks 81 463 48 86; e-mail info@solinea.pl. 1Zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego Levosol, 6mg/ml syrop.
reklama

Źródła:

  1. Kołodziejczyk P., Baranowska-Kempisty K., Bernat P., Tutka P., Cytyzyna w terapii zaprzestania palenia tytoniu, 10.25121/MR.2020.23.2.76;
  2. Tutka P, Vinnikov D, Courtney RJ, Benowitz NL. Cytisine for nicotine addiction treatment: a review of pharmacology, therapeutics and an update of clinical trial evidence for smoking cessation. Addiction. 2019;114(11):1951-1969. doi:10.1111/add.14721;
  3. Gotti C, Clementi F. Cytisine and cytisine derivatives. More than smoking cessation aids. Pharmacol Res. 2021;170:105700. doi:10.1016/j.phrs.2021.105700.