- Spojrzenie na miłość możliwe jest z wielu perspektyw. Sprawdzamy, czym jest miłość, jak się przejawia i co jest w niej najważniejsze.
- Jaki jest wpływ miłości na dobrostan człowieka, czyli co się z nami dzieje, kiedy kochamy?
- Poznaj sposoby na dbanie o silne uczucie miłości na różnych etapach związku – od nawiązania relacji po dojrzały związek, który przetrwa trudne chwile.
- Miłość ma różne oblicza. Z perspektywy dojrzałego spojrzenia na nią ważne jest rozróżnienie miłości platonicznej i miłości bezwarunkowej od miłości romantycznej.
- Walentynki i miłość – czy faktycznie mają ze sobą tyle wspólnego? Przecież jeden dzień nie wystarczy na zadbanie o gorące i szczere uczucie w parze.
- Jeszcze więcej treści dotyczących psychologii i dobrostanu psychicznego znajdziesz na stronie głównej Zdrowych Rozwiązań >>>
Czym jest miłość? Perspektywa psychologów
Miłość rodzi się między ludźmi w trakcie ich poznawania się, angażowania we wzajemną relację, odkrywania siebie i spędzania wspólnie czasu. Może zacząć się od namiętnego zakochania, a równie dobrze może rozwijać się z tygodnia na tydzień, gdzie partnerzy najpierw są przyjaciółmi, a dopiero potem zakochują się w sobie.
Czasami na początku związku np. aranżowanego, może nie być miłości, ludzie pobierają się z rozsądku, wpływu rodzin lub dla podniesienia statusu materialnego. Jednak taka sytuacja nie wyklucza, że z czasem miłość między partnerami się pojawi.
Miłość teorii Sternberga
Jedną z najczęściej cytowanych teorii miłości jest koncepcja Roberta Sternberga, który wyróżnił trzy kluczowe składniki miłości:
- Intymność – bliskość emocjonalna, głębokie porozumienie, wzajemne wsparcie.
- Namiętność – pożądanie, chemia, intensywność uczuć.
- Zaangażowanie – świadoma decyzja o budowaniu relacji i dbaniu o nią w dłuższej perspektywie.
W różnych etapach związku te składniki mogą zmieniać swoje natężenie, ale zdrowa miłość opiera się na ich harmonii i współistnieniu.
Saszetki z inozytolem. Wsparcie przy insulinooporności i PCOS. Fertistim wspomaga funkcje płodnościowe i regulację aktywności hormonalnej. Jedyny taki preparat łączący astaksa...
W teorii Sternberga poszczególne elementy: intymność, namiętność oraz zobowiązanie (zaangażowanie) mają różną dynamikę – czyli różne natężenie na różnych etapach związku. Raz dominuje namiętność, a raz zaangażowanie, choć wszystkie występują jednocześnie. Tę zmianę dynamiki w uproszczony sposób pokazuje schemat, który widzisz obok.
Intymność w miłości
Intymność to m.in. pragnienie ciągłego dbania o dobro partnera, przeżywanie szczęścia z powodu jego obecności, ale też szacunek okazywany drugiej osobie i przekonanie, że można na nią liczyć w potrzebie. W tym aspekcie ważne jest też wzajemne zrozumienie, dzielenie się przeżyciami, dawanie i otrzymywanie wsparcia, szczera wymiana bardzo prywatnych, intymnych informacji.
Jak zmienia się intymność w związku? Na początku rośnie stopniowo, a później opada (znacznie wolniej). To, czy opadnie do końca, czy nie, jest częściowo zależne od partnerów. Stąd wniosek, że potrzebny jest „wysiłek”, który trzeba włożyć w jej podtrzymywanie.
Namiętność w miłości
Namiętność w teorii Sternberga to nie tylko pożądanie, podniecenie i bliskość fizyczna. To przeżywanie silnych emocji – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Przy wysokiej namiętności przeżywamy silnie także radość, tęsknotę, zazdrość, niepokój oraz oczywiście wspomniane emocje związane z pożądaniem i bliskością fizyczną, seksem.
Jak zmienia się namiętność w związku? Na początku, na etapie zakochania, jest bardzo silna. Z czasem jednak osiąga apogeum i zaczyna spadać. Nie mamy wpływu na to, czy w danym związku jest namiętność czy jej nie ma, ale jej niższy poziom nie oznacza wcale końca miłości!
Zaangażowanie w miłości
Zaangażowanie to inaczej zobowiązanie, a więc nasze wzajemne starania mające na celu przekształcenie miłości w trwały związek. To składnik miłości, który w odróżnieniu od innych elementów sami kontrolujemy – i to w pełni (choć nie zawsze jest to łatwe). Silne zaangażowanie może być czynnikiem skutecznie podtrzymującym dany związek.
Jak zmienia się zaangażowanie w związku? Rośnie stopniowo i powoli, ustępując początkowo intymności i namiętności. Gdy osiągnie maksymalny poziom, może na nim pozostać już do końca trwania związku.
Jak rozpoznać miłość?
Miłość to nie tylko intensywne emocje, ale przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa i wzajemne wsparcie. Rodzi się wśród ludzi z małych gestów, dzielenia się radościami i trudami, nie ma w niej lęku przed oceną drugiej strony lub – nawet jeśli na początku jest – budowane zaufanie pomaga otworzyć się partnerom. Prawdziwa miłość pozwala, aby ludzie byli sobą, wnosili do relacji całość swojej osoby.
Doświadczenie miłości można poznać po odczuwaniu dużego spokoju i bezpieczeństwa przy drugiej osobie, chęci spędzania z nią czasu; poczucia, że mamy na kogo liczyć i że jest o wiele mniej niepokoju i napięcia.
Dlaczego miłość jest kluczowa dla naszego dobrostanu?
Badania psychologiczne wskazują, że miłość i bliskie relacje mają ogromny wpływ na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne.
Miłość:
- zmniejsza poziom stresu i kortyzolu, co przekłada się na lepsze zdrowie serca,
- wzmacnia odporność i wydłuża życie,
- poprawia samoocenę i poczucie własnej wartości,
- wpływa na nasze wybory życiowe i poczucie spełnienia.
W skrócie – miłość to nie tylko piękne chwile, ale także biologiczny i psychologiczny fundament naszego dobrostanu.
Jak dbać o miłość na różnych etapach związku?
Miłość nie jest dana raz na zawsze – wymaga troski i świadomego pielęgnowania, zaangażowania oraz starań obojga partnerów. Oto kilka kluczowych wskazówek, jak budować zdrową relację.
Miłość na początku związku
Na początku związku. Zadbaj o autentyczność i otwartą komunikację, pokaż prawdziwą/prawdziwego siebie. Nie bój się być sobą – to fundament trwałej relacji. Jeśli będziesz udawać, z czasem prawda wyjdzie na jaw, a Twoja relacja nie będzie oparta na zaufaniu, a jedynie kreacji nieistniejących osób.
Miłość w długoletnim związku
W długoletnim związku. Nie pozwól, by codzienność zdominowała bliskość. Regularnie spędzajcie razem czas, dbajcie o intymność i czułość. Na tym etapie, zazwyczaj jest mniej namiętności i warto zadbać, aby ją podsycać – randkami, spotkaniami, miłymi gestami. Wspólne wyjazdy, spacery czy zadbanie o kontakt w sypialni, sprawia, że mimo bliskości i bezpieczeństwa jest też miejsce na namiętność.
Miłość w trudnych momentach
W trudnych momentach. Nie unikaj trudnych rozmów, ale prowadź je z szacunkiem i otwartością. Konflikty są naturalne – kluczowe jest to, jak sobie z nimi radzimy. Ważne jest wzajemne słuchanie, uważność na własne słowa, otwartość na przyjęcie innej perspektywy. Kiedy zaczyna się duża złość – warto zrobić sobie chwilę przerwy i wrócić do rozmowy, kiedy emocje opadną. Warto rozmawiać i wyjaśniać sobie trudne sprawy na bieżąco, zamiast urządzać „ciche dni”.
Różne oblicza miłości
Czy istnieje miłość od pierwszego wejrzenia?
Miłość od pierwszego wejrzenia to intensywne uczucie, które może pojawić się natychmiast po spotkaniu drugiej osoby, nawet przelotnym. Badania psychologiczne sugerują, że to, co często uznajemy za miłość, jest raczej silnym zauroczeniem opartym na atrakcyjności fizycznej, chemii i intuicyjnym poczuciu dopasowania.
Prawdziwa miłość rozwija się z czasem, gdy poznajemy drugą osobę na głębszym poziomie. Jednak to pierwsze, elektryzujące wrażenie, może być początkiem trwałej i silnej relacji, jeśli zostanie wzbogacone o bliskość, wspólne wartości i wzajemne zaangażowanie.
Miłość platoniczna co to?
Miłość platoniczna to uczucie, które jest pozbawione komponentu namiętności i seksualności. Jest oparta na wzniosłych ideałach, uwielbieniu dla obiektu westchnień. Odznacza się lojalnością i wiernością, czasami bywa kojarzona z miłością przyjacielską. Miłość platoniczna jest wykorzystywana jako motyw literatury i sztuki, gdzie artyści, poeci lub pisarze ukazują w swoich działach miłość bez zmysłowości do konkretnych, prawdziwych lub fikcyjnych osób.
Czym jest miłość bezwarunkowa?
Bezwarunkowa miłość to miłość rodziców do dziecka, gdzie obdarza się miłością drugą, małą istotę dlatego, że jest. Nie stawia się mu warunków, nie oczekuje wzajemności, czy zadbania o potrzeby rodzica.
Niestety, nie każde dziecko doświadcza takiej miłości od swoich opiekunów, bywa, że zamiast miłości bezwarunkowej rodzice kierują się w swoim życiu innymi ideami i okazują dziecku miłość warunkową, czyli „jeśli będziesz taki, jak chcę i robił to, co chcę – będę Cię kochać”.
Miłość bezwarunkowa jest wolna od oczekiwań, okoliczności i zachowań drugiej strony. Zazwyczaj w dorosłych, partnerskich relacjach, jednak mamy od siebie nawzajem różne oczekiwania, cenimy określone zachowania i staramy się nawzajem dbać o siebie.
Miłość a walentynki. 14 lutego jako „święto zakochanych”
Walentynki, czyli 14 lutego jest tzw. świętem miłości, jednak obecnie to nie tylko okazja do wyrażenia swoich uczuć drugiej stronie, ale przede wszystkim okazja dla różnych firm na bardzo duże zyski ze sprzedaży kwiatów, słodyczy, upominków.
Czy miłość powinna mieć tylko jeden dedykowany dzień w kalendarzu? Prawdziwa bliskość buduje się na co dzień – w małych gestach, słuchaniu, wspólnym śmiechu i wsparciu w trudnych chwilach. Choć 14 lutego może być miłym pretekstem do celebrowania uczucia, warto pamiętać, że miłość to nie tylko romantyczne kolacje, czerwone róże czy pluszowe misie. To także codzienna troska, akceptacja i wybieranie siebie nawzajem każdego dnia. Może, zamiast ograniczać się do jednego święta, lepiej zastanowić się, jak dbać o miłość przez cały rok?
Miłość to nie tylko uczucie, które „pojawia się i znika”. To także decyzja o wspólnym wzrastaniu, akceptacji i dbałości o relację. To wspólna praca na rzecz związku, aby dwoje ludzi mogło się cieszyć bliskością, szczęściem i bezpieczeństwem.
Źródła:
- Aronson, E., Wilson, T. D., & Akert, R. M. (2020). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
- Wojciszke, B. (2018). Psychologia miłości. Warszawa: Wydawnictwo Smak Słowa.
- Sternberg, R. J. (1986). A Triangular Theory of Love. Psychological Review, 93(2), 119–135.