Darowizna

Darowizna stanowi rodzaj umowy, przez którą darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Przepisy kodeksu cywilnego wymagają, aby – w ramach powyższej umowy – oświadczenie darczyńcy, zostało złożone w formie aktu notarialnego. Umowa darowizny, zawarta bez zachowania powyższej formy, staje się jednak ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że nieodpłatneprzekazanie pieniędzy najbliższej rodzinie (jak choćby – dzieciom, wnukom, rodzicom czy dziadkom), niezależnie od przekazywanej kwoty, również stanowi darowiznę. W takim przypadku – w momencie przekazania pieniędzy – dochodzi do zawarcia umowy darowizny, pomimo braku dochowania formy aktu notarialnego.

Zdrowe Rozwiązania
dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego:
reklama

Podatek od spadków i darowizn

Opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega m.in. nabycie w drodze darowizny własności lub praw majątkowych na terytorium Polski.

Nieodpłatne przekazanie pieniędzy w najbliższej rodzinie, w każdym przypadku, stanowić będzie darowiznę co do zasady podlegającą opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W poszczególnych grupach podatkowych i pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych zostały jednak przewidziane pewne zwolnienia i kwoty wolne od podatku.

Grupy podatkowe i kwoty wolne od podatku

Podatkowi od spadków i darowizn nie będzie podlegać nabycie darowizny o wartości nieprzekraczającej:

  1. 10 434 zł – jeżeli obdarowanym jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej, do której należą małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie,
  2. 7878 zł – jeżeli obdarowanym jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, do której należą zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki),
  3. 5308 zł – jeżeli obdarowanym jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej, do której należą pozostali nabywcy.

Należy jednak pamiętać o jednej bardzo istotnej kwestii: przy obliczaniu kwoty wolnej od podatku – do wartości otrzymanej ostatnio darowizny, należy doliczyć wartość wszystkich rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie ostatniej darowizny!

Dla przykładu: jeżeli matka regularnie przekazywałaby synowi (należącemu do I grupy podatkowej) pieniądze, kwota pojedynczego przelewu mogłaby nie przekraczać 10 434 zł i z pozoru mogłoby się wydawać, że darowizna nie podlega obowiązkowi podatkowemu. Jeżeli jednak w ciągu ostatnich pięciu lat syn otrzymałby więcej przelewów od matki i ich łączna suma przekraczałaby kwotę 10 434 zł – syn byłby zobowiązany do zapłaty podatku obliczonego od nadwyżki podstawy opodatkowania, czyli od wartości darowizny wykraczającej ponad kwotę wolną od podatku.

Jako że matka z synem stanowią dla siebie najbliższą rodzinę – w przypadku, gdyby wartość przekazanej darowizny, przekroczyła kwotę wolną od podatku – istnieje jednak jeszcze jeden sposób, na uniknięcie przez nich opodatkowania. Jest nim przewidziane w ustawie o podatku od spadków i darowizn tzw. zwolnienie dla najbliższej rodziny.

podatek od darowizn

Zwolnienie od podatku dla najbliższej rodziny

W przypadku, gdy do przekazania darowizny dojdzie w tzw. zerowej grupie podatkowej, do której zalicza się najbliższą rodzinę, tj.:

  • małżonków,
  • zstępnych (dzieci, wnuków, prawnuków),
  • wstępnych (rodziców, dziadków, pradziadków),
  • pasierba,
  • rodzeństwo,
  • ojczyma i macochę,

pod warunkiem spełnienia określonych poniżej wymogów formalnych, niezależnie od wartości darowizny (tj. również jeżeli przekracza ona kwotę wolną od podatku zdefiniowaną dla I grupy podatkowej) – można skorzystać z całkowitego zwolnieniaod podatku od spadków i darowizn.

W celu skorzystania z powyższego zwolnienia należy:

  1. w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny (w tym przypadku – wejścia w posiadanie otrzymanych w darowiźnie środków pieniężnych) – zgłosić otrzymanie darowizny właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (na formularzu SD-Z2, którego wzór dostępny jest pod adresem: https://www.gov.pl/web/gov/zglos-otrzymanie-majatku-ze-spadku-lub-darowizny-formularz-podatkowy-sd-z2),
  2. udokumentować otrzymanie pieniędzy dowodem przekazania na rachunek płatniczy, rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo przekazem pocztowym.

W przypadku przekroczenia terminu na zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego lub niedysponowania dokumentem potwierdzającym otrzymanie pieniędzy (np. z tego powodu, że zostały one przekazane z „ręki do ręki”) – darowizna podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj., jak dla I grupy podatkowej.

Jeżeli natomiast, darowizna dokonana w najbliższej rodzinie (łącznie z pozostałymi składnikami majątku nabytymi od tej samej osoby w ciągu ostatnich 5 lat), nie przekracza kwoty wolnej od podatku, określonej dla I grupy podatkowej – nie ma konieczności zgłaszania czegokolwiek do organów skarbowych.

W kontekście kwot wolnych od podatku i zwolnienia dla najbliższej rodziny – warto również zwrócić uwagę, że zarówno I i II grupa podatkowa, jak i zdefiniowani ustawowo członkowie „najbliższej rodziny”, korzystający ze zwolnienia podatkowego, nie obejmują niespokrewnionych ze sobą osób, które prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, ale nie pozostają w związku małżeńskim, czyli np. osób żyjących w związkach partnerskich. Takie osoby powinny zachować szczególną ostrożność przy dokonywaniu pomiędzy sobą transakcji pieniężnych, ponieważ istnieje duża szansa przekroczenia przez nich w przeciągu 5 lat kwoty wolnej od podatku określonej dla III grupy podatkowej, a tym samym powstania po ich stronie obowiązku podatkowego i konieczności rozliczenia się z fiskusem z dokonywanych pomiędzy sobą przelewów.

podatki od darowizn

Zmiany w prawie – już niedługo nowe kwoty wolne od podatku

Wszystko jest na dobrej drodze do tego, aby w najbliższym czasie weszła w życie korzystna dla podatników zmiana w zakresie kwot wolnych od podatku. Zgodnie z projektem ustawy1, który 17.04.2023 r. został przekazany do podpisu prezydenta, kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn mają ulec następującemu zwiększeniu:

  1. do 36 120 zł – dla I grupy podatkowej,
  2. do 27 090 zł – dla II grupy podatkowej,
  3. do 5733 zł – dla III grupy podatkowej.

W przypadku I i II grupy podatkowej – jest to prawie 3,5-krotny wzrost w stosunku do obecnych kwot. Jeżeli prezydent podpisze ustawę, nowe progi podatkowe mają zacząć obowiązywać od 1 lipca 2023 r.


Miorestin

Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśnięcie. Zawiera magnez, L-tryptofan, melatoninę, niacynę (wit. B3), ryboflawi...

Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama


1 projekt ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (druk nr 2628)

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1360)
  • Ustawa z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1043).