- Jaka dieta na alergię będzie najlepsza? Dietetyk nie ma wątpliwości: nie ma jednej uniwersalnej diety na alergię. Dużo zależy od tego, co nas uczula.
- Wielka ósemka alergenów to: mleko krowie, jaja, ryby, skorupiaki, orzechy, orzeszki ziemne, soja, pszenica. Od niedawna to już wielka dziewiątka, bo do listy alergenów dołączył sezam.
- Przy alergii skórnej zaleca się spożywanie produktów bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Zaleca się także włączenie do diety świeżych warzyw i owoców oraz źródeł błonnika pokarmowego.
- W tym artykule dietetyk Agata Grzelaczyk podpowiada, co jeść przy alergii. Więcej takich porad dla dobrego odżywiania znajdziesz na Zdrowych Rozwiązaniach. Zobacz!
Dieta na alergię. Co jeść, a czego unikać?
Jeśli zastanawiasz się co jeść przy alergii pokarmowej, to musisz wiedzieć, że niestety nie ma jednej, skutecznej, diety dla alergików. Dieta alergika powinna wykluczać produkty, które nasilają i wywołują reakcje alergiczne. Jakie produkty zalicza się zatem do najczęstszych alergenów pokarmowych? W 1995 roku eksperci z Food and Agriculture Organization (FAO) w Stanach Zjednoczonych zidentyfikowali osiem grup żywności będących głównymi źródłami alergenów. Ta lista, znana jest jako „wielka ósemka”, obejmuje: mleko krowie, jaja, ryby, skorupiaki, orzechy, orzeszki ziemne, soję i pszenicę. Od niedawna do tej grupy alergenów dołączył również dziewiąty alergen, jakim jest sezam.
Jaka dieta przy alergii?
W przypadku alergii pokarmowej kluczową rolę odgrywa dieta eliminacyjna, polegająca na wykluczeniu z jadłospisu produktów wywołujących reakcje alergiczne. Główne wskazania do jej wprowadzenia obejmują podejrzenie lub rozpoznanie alergii bądź nietolerancji pokarmowej oraz nabywanie tolerancji na pierwotnie szkodliwe produkty.
Należy jednak pamiętać, że stosowanie diety eliminacyjnej powinno odbywać się pod nadzorem lekarza i dietetyka, aby uniknąć potencjalnych niedoborów pokarmowych i zapewnić odpowiednie zbilansowanie diety. Samodzielne bilansowanie diety niestety bardzo często może doprowadzić do występowania niedoborów żywieniowych.
Dieta hipoalergiczna, dieta eliminacyjna
Dieta hipoalergiczna (lub też dieta hypoalergiczna) często określana jest również jako dieta eliminacyjna, jednak obie te diety nieco się różnią.
Dieta eliminacyjna polega na czasowym lub stałym wykluczeniu z jadłospisu produktów mogących wywoływać reakcje alergiczne. Dieta ta może trwać np. w celach diagnostycznych od 7 do 30 dni lub w celach leczniczych np. 6-9 miesięcy, 2-3 lata lub nawet na stałe, w zależności od wieku pacjenta i danego alergenu.
Z kolei dieta hipoalergiczna jest rodzajem żywienia, który polega na zastosowaniu diety uwalniającej od objawów, która wyklucza silne alergeny. Taką dietę stosuje się zazwyczaj przez 7-14 dni, a następnie wprowadza się co 4 dni pokarmy w następującej kolejności:
- etap I – mleko i przetwory,
- etap II – kaszki zbożowe,
- etap III – mięso drobiowe i jaja kurze, makaron jajeczny,
- etap IV – warzywa psiankowate (pomidory),
- etap V – mięso,
- etap VI – ryby, owoce morza,
- etap VII – rośliny strączkowe,
- etap VIII – owoce,
- etap IX – warzywa.
Dieta na alergię wziewną
Dieta w przypadku alergii pokarmowej wydaje się prostą sprawą, jednak co w przypadku alergii wziewnych? Czy należy unikać określonych pokarmów? Wiemy, że istnieje coś takiego jak alergia krzyżowa, jest to zjawisko, w którym układ odpornościowy reaguje na różne alergeny o podobnej strukturze białkowej, mimo że pierwotnie jest uczulony tylko na jeden z nich.
W przypadku alergii wziewnych, takich jak uczulenie na pyłki roślin, może dochodzić do reakcji krzyżowych z niektórymi pokarmami. Za te reakcje odpowiadają głównie białka z grupy PR-10 oraz profiliny, które są powszechnie obecne w komórkach roślinnych.
Dlatego, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia takich reakcji, zaleca się unikanie spożywania pokarmów mogących wywołać alergię krzyżową, zwłaszcza w okresie intensywnego pylenia roślin, na które jesteśmy uczuleni. Warto również skonsultować się z alergologiem w celu dokładnej diagnostyki i opracowania indywidualnego planu żywieniowego.
Sprawdź kalendarz pylenia dla alergika i zobacz, co powoduje u Ciebie dokuczliwe objawy >>>
Alergia na pyłki a dieta
Objawy alergii krzyżowej obejmują najczęściej świąd, obrzęk jamy ustnej oraz gardła, a także reakcje skórne czy dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Na przykład osoby uczulone na pyłek brzozy mogą doświadczać objawów alergii po spożyciu jabłek, brzoskwiń, moreli, gruszek, wiśni, czereśni, śliwek, kiwi, bananów, orzechów laskowych, włoskich, orzeszków ziemnych, marchwi, pietruszki czy selera.
Podobnie, alergia na pyłek bylicy może prowadzić do reakcji po spożyciu selera, marchwi, pietruszki, a także przypraw takich jak rumianek, anyż, koper włoski, kminek czy kolendra.
Jaka dieta przy alergii skórnej?
Dieta w alergii skórnej może odgrywać pewną rolę w łagodzeniu objawów i poprawie kondycji skóry, szczególnie jeśli znane są konkretne alergeny wywołujące reakcje skórne. Wtedy sprawa jest znacznie prostsza, ponieważ należy je wyeliminować z codziennego jadłospisu. W przypadku braku takiej wiedzy warto skupić się na ogólnych zasadach żywieniowych sprzyjających zdrowiu skóry. Nie istnieje zatem jedna, skuteczna dieta alergiczna.
Przy alergii skórnej zazwyczaj zaleca się spożywanie produktów bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, takich jak tłuste ryby morskie (np. łosoś, makrela) oraz oleje roślinne (np. olej lniany, oliwa z oliwek), które wykazują działanie przeciwzapalne i wspierają regenerację skóry. Zaleca się także włączenie do diety świeżych warzyw i owoców, zwłaszcza tych bogatych w antyoksydanty, co może pomóc w redukcji stanów zapalnych. Dieta łagodząca objawy alergii powinna dostarczać również odpowiednią podaż błonnika pokarmowego, obecnego w produktach pełnoziarnistych, warzywach i owocach, co wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego.
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się. Zawiera olej z ryb i olej z wiesiołka...
Dla dorosłych i dzieci od 1. dnia życia. DHA z alg i witamina D – dla mamy i dziecka – wspomagają pr...
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i...
Wspomaga utrzymanie prawidłowego widzenia, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy.
Dieta łagodząca alergię nie powinna zawierać przetworzonych produktów spożywczych, bogatych w konserwanty i sztuczne dodatki, które mogą nasilać objawy. W przypadku podejrzenia, że określone pokarmy wywołują reakcje alergiczne, warto prowadzić dziennik żywieniowy i obserwować reakcje organizmu po ich spożyciu.
Dieta przy alergii na roztocza
Jak powinna wyglądać dieta dla alergika na roztocze kurzu domowego? Czy tutaj też mogą pojawiać się reakcję krzyżowe? Tak, osoby uczulone na roztocza kurzu domowego mogą doświadczać reakcji krzyżowych po spożyciu niektórych pokarmów. Głównym alergenem odpowiedzialnym za te reakcje jest tropomiozyna – białko obecne zarówno w roztoczach, jak i w niektórych owocach morza, takich jak krewetki, kraby czy ślimaki.
Dieta przy alergii na roztocza powinna zatem eliminować wyżej wymienione pokarmy, ponieważ spożycie tych produktów może wywołać objawy alergiczne. Poza tym nie istnieje specjalna dieta dedykowana alergii na roztocza. Zawsze zaleca się jednak uważną obserwację własnego organizmu i unikanie pokarmów wywołujących niepożądane reakcje.
Jaka dieta przy alergii na balsam peruwiański?
Dieta przy alergii na balsam peruwiański powinna wykluczać pokarmy, które mogą nasilać objawy alergii. Balsam peruwiański zawiera bowiem związki np. takie jak estry kwasu cynamonowego i benzoesowego, które mogą występować również w różnych produktach spożywczych. Zaleca się unikanie przypraw takich jak cynamon, anyż i goździki, owoców cytrusowych, czekolady oraz herbat o smaku cytrusów. Dodatkowo warto zwracać uwagę na obecność tych składników w gotowych produktach spożywczych, takich jak ciastka, desery, wina, likiery, sosy czy aromatyzowane herbaty.
Alergia krzyżowa dieta
Alergia krzyżowa to stan, w którym układ odpornościowy reaguje na różne alergeny o podobnej strukturze białkowej, mimo że pierwotnie jest uczulony tylko na jeden z nich.
Przykładowo osoba uczulona na pyłki traw, może doświadczać objawów alergii po spożyciu selera, marchwi, mąki żytniej czy pszennej, ponieważ białka obecne w tych pokarmach są podobne do alergenów brzozy.
W przypadku alergii krzyżowej bardzo ważne jest zidentyfikowanie pokarmów i substancji, które mogą wywoływać objawy alergii, a następnie unikanie ich w codziennej diecie.
Co jeść przy alergii? Jadłospis, przepisy
To, co można jeść przy alergii, zależy od indywidualnych nietolerancji pokarmowych. Przykładowo, w przypadku alergii na białka mleka krowiego i celiakii konieczne jest wyeliminowanie z diety produktów zawierających gluten oraz białka mleka krowiego. Poniżej przedstawiamy kilka przepisów dostosowanych do tych ograniczeń.
Alergia pokarmowa dieta przepisy
Poniżej przedstawiamy przykładowe przepisy w przypadku alergii na białka mleka krowiego oraz przy współistniejącej celiakii.
Budyń jaglany z makiem i daktylami
Składniki:
- kasza jaglana – 30 g
- mleko migdałowe fortyfikowane wapniem – 250 ml
- mak niebieski – 10 g
- banan – 60 g
- karob (mączka chleba świętojańskiego) – 10 g
- suszone daktyle – 10 g.
Sposób przygotowania:
Kaszę jaglaną i mak ugotuj na mleku migdałowym, aż kasza stanie się bardzo miękka. Następnie dodaj pokrojonego banana oraz karob i wszystko zmiksuj na jednolitą masę. Przełóż budyń do miseczki i udekoruj wierzch pokrojonymi suszonymi daktylami.
Curry z batatami, ciecierzycą i jarmużem
Składniki:
- olej kokosowy – 2 łyżki
- czerwona cebula, pokrojona w kostkę – 1 sztuka
- czosnek, pokrojony w plasterki – 3 ząbki
- bataty, obrane i pokrojone w 1 cm kostkę – 2 sztuki
- mleko kokosowe – 500 ml
- ciecierzyca z puszki, odsączona – 2 puszki po 400 g
- bulion warzywny – 250 ml
- jarmuż, porwany na małe kawałki, bez łodyg – około 150-200 g
- papryka słodka mielona – 1 łyżka
- kolendra mielona – 1 łyżeczka
- kmin rzymski mielony – 1 łyżeczka
- papryka chili mielona – ½ łyżeczki
- przecier pomidorowy – 2 łyżki
- sól morska – 1 płaska łyżeczka.
Sposób przygotowania:
W rondlu rozgrzej olej kokosowy, dodaj pokrojoną cebulę i szczyptę soli, a następnie duś na małym ogniu przez około 5-7 minut, aż cebula się zeszkli. Następnie dodaj przyprawy: paprykę słodką, kolendrę, kmin rzymski, chili, przecier pomidorowy oraz czosnek. Wymieszaj wszystko i smaż przez minutę, uważając, aby nie przypalić czosnku. Następnie dodaj pokrojone bataty, wymieszaj, wlej mleko kokosowe i bulion warzywny. Doprowadź do wrzenia, przykryj i gotuj na małym ogniu przez 10 minut. Dodaj odsączoną ciecierzycę i gotuj kolejne 10 minut, aż bataty będą miękkie. Na koniec wrzuć jarmuż, delikatnie wymieszaj i gotuj przez 4-5 minut, aż jarmuż zmięknie. Podawaj jako samodzielne danie lub z ryżem.
Dieta na alergię. Dietetyk odpowiada na najczęstsze pytania [FAQ]
Jaka dieta przy alergii na pyłki
To, czego należy unikać w przypadku alergii na pyłki, zależy od tego, na jakie konkretnie pyłki uczulona jest dana osoba. Dieta przy alergii na pyłki powinna być zatem dostosowana do konkretnych alergenów. Należy brać również pod uwagę możliwość wystąpienia reakcji krzyżowych między pyłkami a niektórymi pokarmami.
Komu pomoże dieta bez niklu?
Nikiel jest jednym z najczęściej uczulających metali, co wynika z jego powszechnego występowania w otoczeniu. Głównym objawem alergii na nikiel jest alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, jednak u niektórych osób spożycie pokarmów o wysokiej zawartości tego pierwiastka może prowadzić do dolegliwości żołądkowo-jelitowych oraz reakcji skórnych. Przeciętna dobowa dawka spożywanego niklu wynosi 300-600 µg, z czego tylko 1-10% ulega wchłanianiu po spożyciu. Warto zauważyć, że zawartość wolnego niklu w żywności może wzrosnąć podczas obróbki w naczyniach ze stali nierdzewnej. Dlatego osoby z nadwrażliwością na nikiel powinny unikać zarówno kontaktu z przedmiotami zawierającymi ten metal, jak i spożywania produktów o jego wysokiej zawartości. Dieta bezniklowa będzie zatem pomocna tylko w przypadku stwierdzonej alergii na nikiel.
Co jeść przy alergii pokarmowej?
To, co można jeść przy alergii pokarmowej, zależy od konkretnego alergenu wywołującego reakcję. Kluczowym krokiem w zarządzaniu alergią jest identyfikacja i eliminacja z diety produktów powodujących objawy. W tym celu często stosuje się dietę eliminacyjną, która może być prowadzona na dwa sposoby:
- Stopniowa eliminacja – polega na sukcesywnym wykluczeniu poszczególnych produktów lub grup pokarmów z jadłospisu i obserwacji po wycofaniu których objawy ustępują.
- Dieta uwalniająca od objawów – rozpoczyna się od restrykcyjnej diety eliminującej potencjalne alergeny, a następnie stopniowo wprowadza się poszczególne produkty, obserwując, które z nich powodują nawrót objawów.
W obu przypadkach kluczowe jest prowadzenie dokładnych obserwacji i notowanie reakcji organizmu na spożywane pokarmy.
Alergia na pyłki dieta i suplementacja
W przypadku alergii na pyłki roślin należy zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia reakcji krzyżowych między alergenami wziewnymi a pokarmowymi. Oznacza to, że osoby uczulone na pyłki mogą doświadczać objawów alergii po spożyciu pewnych produktów spożywczych. Suplementacja w przypadku takich alergii może opierać się o składniki, które będą poprawiały kondycję skóry i działały przeciwzapalnie.
Co łagodzi objawy alergii na pyłki?
W łagodzeniu objawów alergii na pyłki z pewnością pomogą dobrze dobrane leki. Warto jednak mieć na uwadze również możliwość wystąpienia alergii krzyżowych, gdzie reakcje alergiczne są wywoływane przez alergeny o podobnej strukturze białkowej. Unikanie spożywania pokarmów mogących wywołać takie reakcje może również pomóc w złagodzeniu objawów.
Czy dieta przeciwzapalna pomoże na alergię?
Dieta przeciwzapalna, która opiera na spożywaniu produktów bogatych w antyoksydanty, kwasy tłuszczowe omega-3 oraz błonnik pokarmowy, może wspierać organizm w redukcji stanów zapalnych i łagodzeniu objawów alergii. Jednak kluczowym elementem w zarządzaniu objawami alergii jest przede wszystkim unikanie konkretnych alergenów wywołujących reakcje nadwrażliwości. Dlatego, choć dieta przeciwzapalna może przynieść korzyści, najważniejsze jest zidentyfikowanie i eliminacja czynników alergizujących z otoczenia i pożywienia.
Co na alergie skórne bez recepty?
Na rynku dostępnych jest wiele preparatów bez recepty na alergię. Można sięgnąć np. po krem który zawiera ektoinę, naturalną cząsteczkę o właściwościach przeciwzapalnych i nawilżających, co pomaga w regeneracji uszkodzonej skóry. Innym produktem na alergie skórne może być emulsja z ceramidami, która wspiera procesy regeneracyjne skóry, przyspieszając gojenie się zmian alergicznych. Dla suchej i atopowej skóry sprawdzić się może balsam Ektopin, który wycisza zaczerwienienia i zmniejsza świąd.
Łagodzi i redukuje dyskomfort powodowany przez podrażnioną i uszkodzoną skórę, zmniejszając reakcje...
Wspomaga naturalny proces gojenia, łagodzi suchą i podrażnioną skórę. Emulsja z ceramidami i srebrem...
Nowość! Balsam z ektoiną do stosowania w codziennej pielęgnacji skóry dorosłych oraz dzieci (już od...
Dla osób chcących zadbać o dobrą kondycję włosów, skóry, paznokci. Hydrolizowany kolagen rybi i skon...
Działa nawilżająco i ochronnie. Receptura kremu została opracowana z myślą o bardzo suchej i delikat...
Suchy spray na rany, otarcia, niewielkie oparzenia, skaleczenia skóry. Przyśpiesza gojenie, łagodzi...
Silikonowy żel na rany i blizny
Zalecany w leczeniu wszelkich zmian troficznych skóry.
Silikonowe plastry na rany i blizny
Czego nie wolno jeść przy alergii?
Unikanie określonych pokarmów przy alergii zależy od indywidualnych uczuleń. Warto jednak pamiętać, że w przypadku alergii wziewnych mogą wystąpić reakcje krzyżowe z niektórymi produktami spożywczymi.
Co jeść przy silnej alergii?
W przypadku silnej alergii najważniejsze jest niespożywanie pokarmów wywołujących reakcje alergiczne. Stosowanie diety eliminacyjnej, polegającej na wykluczeniu z jadłospisu produktów uczulających to podstawowe zalecenie. Warto również zwrócić uwagę na potencjalne reakcje krzyżowe między alergenami pokarmowymi a wziewnymi.
Co szybko pomaga na alergię?
Na alergie szybko i skutecznie pomogą leki. Dostępne są zarówno te bez recepty, jak i na receptę. Leki przeciwhistaminowe II generacji, takie jak cetyryzyna, loratadyna czy desloratadyna, są dostępne bez recepty i łagodzą objawy alergii, takie jak katar, kichanie czy swędzenie oczu. W przypadku silniejszych objawów lekarz może przepisać glikokortykosteroidy, które mają silne działanie przeciwzapalne i są stosowane w zaostrzeniach alergii oraz stanach zagrożenia życia. Wybór odpowiedniego leku zależy od rodzaju i nasilenia objawów alergii oraz indywidualnej tolerancji pacjenta. Ważne jest, aby w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej zastosować się do zaleceń lekarza.
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Łagodzi i redukuje dyskomfort powodowany przez podrażnioną i uszkodzoną skórę, zmniejszając reakcje...
Lider wśród preparatów do nebulizacji (inhalacji). Zawiera ektoinę. Wspomaga leczenie stanów zapalny...
Źródła:
- Salam, T. N., & Fowler, J. F. Jr. (2001). Balsam-related systemic contact dermatitis. Journal of the American Academy of Dermatology, 45(3), 377–381.
- Grzymisławski, M. (Red.). (2019). Dietetyka kliniczna. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie.