Czym jest dieta ubogoresztkowa?
Dieta ubogoresztkowa nazywana jest także dietą niskobłonnikową i należy do diet leczniczych, dlatego powinna być stosowana tylko w określonych przypadkach. Zadaniem tej diety jest oszczędzanie jelita poprzez eliminację z pożywienia produktów bogatych w błonnik, który wywiera negatywny drażniący wpływ na błonę śluzową jelit. Dieta ubogoresztkowa powinna bazować na niskoprzetworzonej żywności, a z racji tego, iż jest normokaloryczna należy dopasować ją do indywidualnego dziennego zapotrzebowania energetycznego, dostarczając jednocześnie odpowiednie ilości niezbędnych makroskładników, witamin i minerałów. Aby nie obciążać dodatkowo układu pokarmowego, powinno się spożywać 5-6 lekkostrawnych i małych objętościowo posiłków, lecz w krótszym odstępie czasu, co np. 2-3 godziny. Dodatkowo dieta ta z założenia jest wysokobiałkowa (powinna dostarczać około 80-120 g białka dziennie) oraz niskotłuszczowa (maksymalne dzienne spożycie tłuszczu nie powinno być wyższe niż 50-70g). Niezmiernie ważne jest, aby nie przekraczać około 10 g błonnika pokarmowego dziennie!
Co należy jeść podczas diety ubogoresztkowej?
W diecie niskobłonnikowej wszystkie potrawy powinny być gotowane w wodzie lub na parze, pieczone w pergaminie lub duszone bez tłuszczu, smażenie jest niewskazane.
W początkowym okresie chorób, w których stosowana jest opisywana dieta, podaje się słabą herbatę, napar z czarnych jagód, marchwiankę i kleiki. Jeśli nie występują dolegliwości ze strony układu pokarmowego to dietę można rozszerzyć o ryż, czerstwą bułkę i sucharki. Wraz z ustępowaniem objawów choroby do menu można dodać puree z ziemniaków oraz delikatne gatunki mięs i ryb.
Produkty zalecane:
- pieczywo pszenne, jasne, czerstwe, herbatniki, biszkopty, mąka pszenna, kasza manna, makaron nitki
- jaja gotowane na miękko
- chuda szynka drobiowa, polędwica
- mięso cielęce, kurczak bez skóry, wołowina, indyk
- chude ryby takie jak dorsz, szczupak, pstrąg, leszcz, sandacz
- przetwory mleczne, herbata, chude mleko, chude sery twarogowe, soki rozcieńczone, woda mineralna
- masło, oliwa z oliwek, olej rzepakowy, margaryna miękka,
- ziemniaki gotowane, pieczone lub puree
- banany, jabłka, owoce jagodowe, morele w postaci soków i przecierów
- zielona sałata, marchewka, szpinak, pomidor (bez skórki), koperek, warzywa gotowane
- łagodne przyprawy, koper, cynamon, sok z cytryny
- w ograniczonych ilościach: sól, cukier, miód, kisiel, budyń, dżem, wafle, galaretki.
Czego nie jeść na diecie ubogoresztkowej?
Produkty wykorzystywane w tej diecie powinny zawierać jak najmniejszą ilość nie trawionych w układzie pokarmowym polisacharydów roślinnych, do których należą: błonnik, hemicelulozy, ligniny, pektyny i gumy.
Suplement diety stanowiący unikalne połączenie inaktywowanych bakterii kwasu mlekowego (Lactobacillus reuteri DSM 17648) z cynkiem.
Produkty przeciwwskazane:
- chleb żytni, pieczywo razowe, kasze gruboziarniste, mąka żytnia
- napoje gazowane, śmietana, tłuste sery, tłuste mleko, alkohol
- smażone jajka
- konserwy mięsne, boczek, kaszanka, pasztetowa
- tłuste mięsa takie jak baranina, wieprzowina, gęś, kaczka, podroby
- tłuste ryby np.: halibut, węgorz, makrela, śledź
- słonina, smalec
- placki ziemniaczane, frytki
- soczewica, groch, kapusta, ogórki, cebula, rzodkiewka, grzyby, kalafior, fasola
- gruszki, winogrona, figi, czereśnie, sezam, migdały, orzechy, pestki dyni, pestki słonecznika
- ostre przyprawy, pieprz, chili, czosnek, musztarda
- czekolada, torty, ciasta
- zupy na wywarach mięsnych, zagęszczone tłustą śmietaną lub zasmażką.
Jednostki chorobowe, w których stosowana jest dieta niskobłonnikowa
Dieta niskobłonnikowa ma na celu oszczędzenie chorych odcinków przewodu pokarmowego i jest stosowana po zabiegach operacyjnych. Duża ilość błonnika w diecie może prowadzić do powstawania gazów oraz do nadmiernych biegunek. Szczególnie zalecana jest:
- w stanach zapalnych jelit, trzustki i pęcherzyka żółciowego,
- w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy- zmniejsza ilość powstających gazów, które podrażniając śluzówkę wywołują dyskomfort,
- we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego,
- w chorobie Leśniowskiego-Crohna,
- w chorobach nowotworowych układu pokarmowego,
- przed kolonoskopią- dieta nie pogarsza jakości badania, a stosowana przed zabiegiem może łagodzić skutki stosowania leków przeczyszczających,
- w przypadku uporczywych biegunek,
- w ginekologii po operacjach radykalnego wycięcia sromu.
Diety ubogoresztkowej nie należy stosować bez wyraźnej potrzeby medycznej, stosowana przez dłuższy okres czasu może prowadzić do dysbiozy w przewodzie pokarmowym. Błonnik pokarmowy wpływa korzystnie na rozwój mikroflory jelit oraz ogranicza wchłanianie toksyn, a każda ingerencja może prowadzić np. do zaburzeń układu immunologicznego, problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała oraz powstania alergii pokarmowych.