- Kolagen to białko budulcowe stanowiące 30% białek ludzkiego organizmu. Wchodzi przede wszystkim w skład skóry, ścięgien, kości i więzadeł.
- Czy kolagen pomaga na stawy? Okazuje się, że tak! Badania naukowe potwierdzają, że suplementacja kolagenu poprawia stabilność stawów, ich funkcjonalność oraz ruchomość, a także redukuje ból i ogranicza wskaźniki degradacji chrząstki stawowej.
- Glukozamina to naturalny związek chemiczny należący do aminocukrów, będący jednym ze składników budulcowych chrząstki stawowej i płynu maziówkowego.
- Glukozamina i chondroityna wykazują działanie synergistyczne, działając chondroprotekcyjnie (chroniąc chrząstkę stawową).
Polecany osobom pragnącym utrzymać prawidłową kondycję układu kostno-chrzęstnego, narażonym na przec...
Suplement diety wspierający prawidłowe funkcjonowanie układu kostno-stawowego.
Preparat stosowany w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego oraz łuszczycowego za...
Jak działa kolagen na stawy?
Picie kolagenu na stawy czy skórę przez długi czas było kontrowersyjnym tematem. Wiele osób wątpiło w sens doustnej suplementacji, ponieważ kolagen – jak każde inne białko – ulega trawieniu w świetle przewodu pokarmowego. Liczne publikacje naukowe udowadniają jednak pozytywny wpływ kolagenu na stawy.
Kolagen rzeczywiście rozkładany jest w przewodzie pokarmowym – głównie na aminokwasy, ale również różnej długości peptydy (w tym dipeptydy i tripeptydy). Cząsteczki te charakteryzują się wysoką biodostępnością, a po wchłonięciu do organizmu akumulują się w tkance chrząstki i stymulują chondrocyty do produkcji składników macierzy chrząstki, w tym kolagenu i proteoglikanów1.
Badania wskazują również, że suplementacja kolagenu poprawia funkcje płynu maziowego, hamuje enzymy rozkładające elementy macierzy i działa immunomodulująco, redukując stany zapalne1,2.
Czym jest kolagen?
Kolagen to białko strukturalne, które jest głównym budulcem tkanki łącznej. Szacuje się, że stanowi około 30% wszystkich białek w organizmie i odpowiada głównie za elastyczność i wytrzymałość skóry, stawów, ścięgien i innych tkanek2
W organizmie człowieka rozróżnia się aż 29 typów kolagenu, jednak 80-90% całkowitej zawartości tego białka odpowiada typowi I, II i III. Inne typu kolagenu, takie jak IV, V, VI, IX czy XI odpowiadają za uformowanie i stabilizację usieciowania głównych typów kolagenu2.
| Typ kolagenu | Występowanie | Zastosowanie |
|---|---|---|
| Typ I | Skóra, kości, ścięgna, więzadła | Poprawa stanu skóry, gojenie ran, wzmocnienie kości |
| Typ II | Chrząstka stawowa | Regeneracja stawów, redukcja stanów zapalnych |
| Typ III | Skóra, mięśnie, naczynia krwionośne, jelita | Poprawa elastyczności skóry i błon śluzowych |
Jaki kolagen na stawy?
Jaki jest najlepszy kolagen na stawy: rybi czy wołowy? Który kolagen na stawy jest najlepiej przyswajalny? Wybór odpowiedniego preparatu do suplementacji może być nie lada wyzwaniem, zwłaszcza przy bogatej ofercie produktów zawierających ten składnik. Obecnie na rynku znaleźć można wiele rodzajów kolagenu, dlatego warto wcześniej dowiedzieć się, który będzie najodpowiedniejszy dla zdrowia stawów.
Biorąc pod uwagę pochodzenie kolagenu, wyróżnia się:
- kolagen wołowy,
- kolagen rybi,
- kolagen drobiowy,
- kolagen wieprzowy.
Kolagen można również podzielić ze względu na jego strukturę na:
- kolagen hydrolizowany – wstępnie rozłożony na małe peptydy, które dobrze wchłaniają się w świetle przewodu pokarmowego i dostarczają aminokwasów do syntezy macierzy zewnątrzkomórkowej chrząstki;
- kolagen natywny – białko o zachowanej strukturze potrójnej helisy. Cechuje się słabą biodostępnością, lecz moduluje odpowiedź immunologiczną, hamując stany zapalne i autoagresję.
Dobry kolagen na stawy powinien być pochodzenia wołowego lub rybiego. Najlepsze efekty suplementacji, w postaci redukcji bólu czy poprawy ruchomości stawu, obserwuje się zastosowaniu kolagenu typu II1,2.
Polecany osobom pragnącym utrzymać prawidłową kondycję układu kostno-chrzęstnego, narażonym na przeciążenia stawów.
Jak działa glukozamina na stawy?
Dobroczynny wpływ na stawy ma również glukozamina – substancja, która oddziałuje na strukturę i sprężystość chrząstki, zwiększając jej odporność na przeciążenia3.
Suplementacja glukozaminy niesie za sobą wiele korzyści, zwłaszcza w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów. Badania naukowe opisują przede wszystkim efekt przeciwbólowy i przeciwzapalny.
Obserwuje się również stymulację syntezy składników chrząstki stawowej oraz hamowanie enzymów proteolitycznych (np. kolagenazy, elastazy czy proteoglikanazy), co przekłada się na spowolnienie tempa degradacji chrząstki3.
Glukozamina – co to jest?
Glukozamina to naturalnie występujący aminocukier, który powstaje z glukozy i jest wykorzystywany w syntezie proteoglikanów i glikozaminoglikanów. Związek ten występuje w niemal wszystkich tkankach ludzkiego organizmu, a jego najwyższe stężenie obserwuje się w obrębie tkanek łącznych, zwłaszcza chrząstki stawowej4. Stąd też wynika pozytywny wpływ glukozaminy na stawy.
Glukozamina występuje w wielu formach chemicznych, takich jak siarczan, chlorowodorek czy N-acetyloglukozamina. W sprzedaży dominują jednak suplementy z siarczanem glukozaminy, którego skuteczność potwierdzona jest wieloma badaniami klinicznymi4.
Glukozamina i chondroityna
Obok glukozaminy, do substancji chondroprotekcyjnych, czyli chroniących chrząstkę stawową, zalicza się również glukozaminę. Glukozamina i chondroityna stanowią 80% glikozaminoglikanów chrząstki, odpowiadając za jej zdolność do wiązania wody, lubrykację oraz wytrzymałość3.
Badania wykazały, że glukozamina i chondroityna działają względem siebie synergistycznie, a jednoczesna suplementacja tych związków może przynieść dużo korzyści dla zdrowia stawów3.
Suplementy i leki z glukozaminą oraz chondroityną regenerują zmienione zwyrodnieniowo stawy, a równocześnie chronią te zdrowe, zapobiegając dalszym uszkodzeniom układu ruchu.
Najważniejsze pytania o glukozaminę i kolagen na stawy [FAQ]
Jakie składniki poprawiają zdrowie stawów? Czy połączenie kolagenu z glukozaminą jest korzystne? Na temat składników wspierających funkcjonowanie stawów narosło wiele wątpliwości. W tej sekcji zebraliśmy najczęściej zadawane pytania odnośnie kolagenu, glukozaminy i zdrowia stawów, by udzielić na nie rzetelnej odpowiedzi.
Czy można łączyć kolagen z glukozaminą?
Tak, kolagen i glukozamina mogą być suplementowane jednocześnie, a takie połączenie uznawane jest za bezpieczne. Oba składniki są dobrze tolerowane i nie wykazują interakcji, które mogłyby wpływać negatywnie na organizm. Podczas przyjmowania leków i suplementów zawsze należy przestrzegać zaleceń producenta odnośnie dawkowania.
Czy warto brać glukozaminę i kolagen na stawy?
Badania naukowe sugerują, że zarówno kolagen, jak i glukozamina wspierają zdrowie stawów. Suplementacja może zmniejszyć dolegliwości bólowe, poprawiać ruchomość oraz spowalniać degradację chrząstki stawowej. Korzyści są większe przy długotrwałym stosowaniu i połączeniu suplementacji z innymi elementami zdrowego stylu życia.
Co oprócz glukozaminy i kolagenu na stawy?
Zdrowie stawów zależy od wielu czynników, w tym także od pełnowartościowej diety. W przypadku trudności w zapewnieniu organizmowi wszystkich niezbędnych składników, przydatna może być dodatkowa suplementacja.
Jakie związki sprzyjają prawidłowemu funkcjonowaniu stawów? To przede wszystkim:
- witamina C – niezbędny składnik procesu syntezy kolagenu, a także silny przeciwutleniacz,
- miedź – mikroelement uczestniczący w tworzeniu kolagenu i elastyny,
- mangan – aktywuje enzymy potrzebne do produkcji proteoglikanów w chrząstce.
Wspomagająco można również sięgnąć po naturalne składniki roślinne, takie jak:
- imbir – zawiera gingerole o działaniu przeciwzapalnym,
- kadzidłowiec indyjski – hamuje enzymy prozapalne, łagodząc obrzęk stawów,
- dzika róża – dodatkowe źródło witaminy C.
Należy pamiętać, że suplementacja to jedynie jeden z elementów wspierających prawidłowe funkcjonowanie stawów. Nawet najmocniejszy kolagen na stawy nie zastąpi solidnych podstaw, czyli dbania o utrzymanie prawidłowej masy ciała, regularnego wysiłku fizycznego, a także zróżnicowanej, dobrze zbilansowanej diety.
Źródła:
- Martínez-Puig D, Costa-Larrión E, Rubio-Rodríguez N, Gálvez-Martín P. Collagen Supplementation for Joint Health: The Link between Composition and Scientific Knowledge. Nutrients. 2023;15(6):1332. Published 2023 Mar 8. doi:10.3390/nu15061332
- Campos LD, Santos Junior VA, Pimentel JD, Carregã GLF, Cazarin CBB. Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of the literature. Heliyon. 2023;9(4):e14961. Published 2023 Mar 28. doi:10.1016/j.heliyon.2023.e14961
- Marczyński W, Tłustochowicz W, Tomaszewski W, Białecki J. Analiza piśmiennictwa w zakresie połączenia substancji: glukozaminy + chondroityny w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja. (2022);24(6):407-416. https://doi.org/10.5604/01.3001.0016.2326
- Dahmer S, Schiller RM. Glucosamine. Am Fam Physician. 2008;78(4):471-476.