• Kompleksy mogą dotyczyć wyglądu, umiejętności, inteligencji, relacji interpersonalnych czy statusu społecznego.
  • Kompleksy biorą się z porównywania się do innych, negatywnych doświadczeń z dzieciństwa, krytyki ze strony otoczenia lub wpływu mediów.
  • Kompleksy można pokonywać poprzez rozwój samoakceptacji, przekierowanie uwagi na obszary nadające się do zmiany oraz inwestowanie w rozwój osobisty.
  • Akceptacja siebie, wyznaczanie realistycznych celów, otaczanie się wspierającymi ludźmi oraz ciągły samorozwój zwiększają poczucie własnej wartości.
  • Jeśli nie możemy sami poradzić z kompleksami, warto skorzystać ze wsparcia psychologa. A więcej podpowiedzi dotyczących zdrowia psychicznego znajdziesz tutaj >>>

Miorestin

Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśnięcie. Zawiera magnez, L-tryptofan, melatoninę, niacynę (wit. B3), ryboflawi...

Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Co to kompleksy i skąd się biorą?

Kompleksy to uczucia niższości lub wstydu, które powstają na skutek subiektywnego postrzegania własnych niedoskonałości. Mogą dotyczyć wyglądu, umiejętności, inteligencji, relacji interpersonalnych czy statusu społecznego. Kompleksy często biorą się z porównywania się do innych, negatywnych doświadczeń z dzieciństwa, krytyki ze strony otoczenia lub wpływu mediów, kreujących nierealistyczne wzorce piękna i sukcesu.

Kompleksy powodują niezadowolenie z siebie, często wywołują cierpienie, ponieważ dana osoba czuje się gorsza niż inni, nieadekwatna, nie dość dobra. Kompleksy mogą być wynikiem określonej wady lub niedoskonałości fizycznej – wystarczy, że dana osoba jest przekonana, że „coś jest nie tak”, aby pojawił się dyskomfort i negatywne myśli.

Co bywa przyczyną kompleksów?

Główne przyczyny kompleksów to:

Wychowanie i otoczenie rodzinne

Wczesne doświadczenia z dzieciństwa mają kluczowy wpływ na naszą samoocenę. Nadmiernie krytyczni rodzice, brak wsparcia emocjonalnego lub porównywanie do rodzeństwa mogą zaszczepić kompleksy. Dziecko może rozwinąć negatywne postrzeganie cech swojego wyglądu, osobowości lub relacji, jeśli będzie interpretować komunikaty opiekunów jako dezaprobatę, wyśmiewanie lub niechęć.

Kompleksy – skąd się biorą i jak je pokonać? Psycholog wyjaśnia

Społeczne porównania

Porównywanie się do innych ludzi, szczególnie w erze mediów społecznościowych, może prowadzić do poczucia niższości. W sytuacji dużej ekspozycji na wykreowane kanony wyglądu, zachowania, prezentacji, może pojawić się poczucie nieadekwatności i niezadowolenia z siebie, ponieważ danej osobie wydaje się, że jedynie ona nie pasuje do pokazywanych „norm”.

Negatywne doświadczenia

Doświadczenia z przeszłości, takie jak wyśmiewanie w szkole, przeżyte porażki, odrzucenie przez grupę rówieśniczą, mogą zbudować kompleksy, ponieważ dziecko doświadcza braku akceptacji, wyolbrzymienia niektórych cech lub ich braku. A to przekłada się na koncentrowaniu uwagi na tym, co komentują inni i może „owocować” w dorosłym życiu.

Kultura i media

Media często promują nierealistyczne standardy piękna i sukcesu, które mogą być źródłem kompleksów. Im częściej jesteśmy wystawieni na konkretną narrację i bezkrytycznie ją przyjmujemy, tym trudniej zauważyć jej wpływ na postrzeganie siebie. Świadomość, że wiele marek i koncernów kosmetycznych, odzieżowych czy związanych z branżą wellness zarabia na kompleksach swoich odbiorców, może pomóc walczyć z implementowanym przekazem.

Najczęstsze kompleksy kobiet i mężczyzn

Kompleksy mogą dotyczyć różnych sfer życia i wyglądu, w zależności od płci i indywidualnych doświadczeń.

Kompleksy dziewczyn i kobiet

Najczęstsze kompleksy dotyczą wyglądu fizycznego – aspektów takich jak: waga, kształt ciała, stan skóry, włosy, zęby. Kobiety często porównują się do celebrytek, influencerek i modelek, co może prowadzić do niezadowolenia z własnego ciała. Kobiety częściej doświadczają kompleksów związanych z urodą, ponieważ społecznie częściej są za nią chwalone lub zwracana jest im uwaga na to, jak wyglądają.

Kompleksy kobiet mogą też być związane z nie dość dobrymi kwalifikacjami i predyspozycjami do pełnienia określonych ról zawodowych (np. menażerskich) czy nauką, nowymi technologiami lub badaniami (gdzie często stereotypowo takie zawody pełnią mężczyźni).

Obszarem kompleksów może być również rola matki i opieki nad dziećmi oraz brak możliwości posiadania dzieci lub świadoma rezygnacja z macierzyństwa.


Fertistim dla kobiet

Saszetki z inozytolem. Wsparcie przy insulinooporności i PCOS. Fertistim wspomaga funkcje płodnościowe i regulację aktywności hormonalnej. Jedyny taki preparat łączący astaksa...

Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Najczęstsze kompleksy mężczyzn

Mężczyźni często zmagają się z kompleksami związanymi z muskulaturą, wzrostem, sukcesem zawodowym, zarobkami czy umiejętnościami w sferze seksualnej.

Często mężczyźni mogą się ganić za zbytnią wrażliwość lub nieumiejętność sprostania oczekiwaniom stawianym przez partnerki/partnerów. Społeczne oczekiwania wobec mężczyzn mogą być równie przytłaczające, jak te wobec kobiet.


Fertistim

Składniki preparatu przyczyniają się do regulacji aktywności hormonalnej u mężczyzn. Kompleks biologicznie aktywnych substancji, astaksantyna oraz mio-inozytol chronią kom...

Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Kompleksy nastolatków. Jak sobie z nimi radzić?

Okres dorastania jest szczególnie trudny, ponieważ młodzież jest wyjątkowo podatna na wpływy zewnętrzne i oceny rówieśników. Czas nastoletni jest momentem kreowania swojej tożsamości, poznawania siebie i weryfikowania wyobrażeń o świecie. W tym czasie najważniejsza staje się opinia grupy i przynależność do niej, dlatego tak ważne jest, aby wcześniej pomóc nastolatkowi zbudować adekwatne poczucie własnej wartości.

Co może pomóc nastolatkowi radzić sobie z kompleksami?

Budowanie pozytywnej samooceny

Rozpoznanie i skupienie się na swoich mocnych stronach i osiągnięciach, a także dostrzeżenie obszarów, w których dana osoba sobie radzi, a w których jest jej trudno osiągać takie wyniki, jakie chce. Pielęgnowanie świadomości różnorodności wśród ludzi i ich wyjątkowości.

Ograniczenie porównań

Świadome unikanie porównywania się do innych – szczególnie do nierealistycznych wzorców z mediów społecznościowych. Włączenie diety informacyjnej, czyli zrozumienie, że jeśli oglądanie jakichś treści mi nie służy, to kluczem jest ograniczenie ich i skupienie się na tym, co pomaga lepiej sobie radzić z codziennymi wyzwaniami.

Wsparcie rodziny i przyjaciół

Rozmawianie o kompleksach z bliskimi i życzliwymi ludźmi. Doświadczanie ich akceptacji i wsparcia pomaga zobaczyć siebie z innej perspektywy. W sytuacji, kiedy kompleksy są bardzo duże, warto rozważyć wsparcie specjalisty od zdrowia psychicznego – np. psychologa dzieci i młodzieży.

Rozwój zainteresowań i pasji

Szukanie i określanie siebie nie tylko poprzez swoje braki i niedoskonałości, ale poszukiwanie dziedzin, które przynoszą satysfakcję i pomagają doświadczyć własnej skuteczności, sprzyja pewności siebie. 

Zdrowe Rozwiązania
dla układu nerwowego
reklama

Jak wyleczyć kompleksy będąc dorosłym?

Dorośli mogą również zmagać się z kompleksami, często zakorzenionymi w dzieciństwie. W życiu dorosłym może pojawić się większa samoświadomość oraz dystans do wyobrażonych lub realnych niedoskonałości.

W pracy z kompleksami pomaga rozwój samoakceptacji, czyli weryfikacja czy z danym kompleksem mogę coś zrobić. Na przykład czuję się mało sprawny i zmęczony – możliwe, że mogę zmienić tryb życia, włączyć pozytywne nawyki i poszukać pomocy, która pomoże mi to zmienić. Jeśli jednak nie mogę lub nie chcę tego zmieniać, warto zacząć pielęgnować akceptację własnych zalet i wad.

Pomocne w radzeniu sobie z kompleksami jest przekierowanie uwagi na sprawy, które mogę zmienić – obszary, w których mogę się rozwinąć. Inwestowanie w rozwój osobisty poprzez kursy, szkolenia czy terapie, może pomóc w zwiększeniu pewności siebie. Regularna aktywność fizyczna, medytacja, techniki relaksacyjne pomagają zmniejszyć stres i poprawić samopoczucie, a także dają poczucie sprawczości. Jeśli kompleksy mają duży wpływ na Twoje życie, warto rozważyć konsultację z psychologiem lub terapeutą.

Kompleksy – skąd się biorą i jak je pokonać? Psycholog wyjaśnia

Co pomaga poczuć się pewniej i zwiększyć poczucie własnej wartości?

Akceptacja i zrozumienie siebie

Klucz do pewności siebie leży w akceptacji siebie takim, jakim jesteś. Zrozumienie, że nikt nie jest doskonały, może pomóc w zbudowaniu zdrowej samooceny.

Wyznaczanie realistycznych celów

Skupienie się na osiągalnych celach i sukcesach zamiast nierealistycznych standardów.

Otaczanie się wspierającymi ludźmi

Bliskość osób, które Cię wspierają i akceptują, może znacząco poprawić Twoje poczucie własnej wartości.

Samorozwój i edukacja

Nieustanne rozwijanie swoich umiejętności i zdobywanie nowej wiedzy może zwiększyć pewność siebie i samoocenę.

Kompleksy mogą być poważną przeszkodą na drodze do pełni szczęścia i spełnienia. Rozumienie ich źródeł i konsekwencji, a także praca nad samoakceptacją, mogą pomóc pokonać te ograniczenia i cieszyć się życiem na własnych warunkach.

Zdrowe Rozwiązania
pełne witamin:
reklama

Źródła:

  • Gilbert, P. (2019). Uważne Współczucie. Gdańsk: GWP. 
  • Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism: Theory, Research, and Treatment. Washington, DC: American Psychological Association.
  • Mroczkowska, J. (2015). Psychologia kompleksów: Jak zrozumieć i pokonać swoje słabości. Warszawa: Wydawnictwo PWN.