Zaburzenia trawienia po rzuceniu palenia
Dym papierosowy zawiera ponad 4000 szkodliwych substancji, które wpływają na układ oddechowy, układ krążenia, układ pokarmowy, układ immunologiczny, nerki i hemostazę. Tytoń wpływa na opóźnienie opróżniania płynu żołądkowego i pokarmów stałych. Przewlekłe narażenie na dym papierosowy zmniejsza produkcję śliny i wodorowęglanów, a co za tym idzie, przyczynia się do zaburzeń trawienia i nadkwaśności soku żołądkowego.
Tak naprawdę zaburzenia trawienia mogą towarzyszyć nam podczas palenia i utrzymywać się jeszcze przez kilka miesięcy po zerwaniu z nałogiem. W tym przypadku pomocna będzie prawidłowo zbilansowana dieta, najlepiej bogatoresztkowa. Jednak jeśli objawy będą niepokojące lub będą się nasilały, z pewnością warto udać się do lekarza i wykonać podstawowe badania.
Ile trwają zaparcia po rzuceniu palenia?
Zaparcia po rzuceniu palenia to całkowicie naturalny objaw, który może trwać do kilku tygodni. Nikotyna wpływa na metabolizm, oddziałuje na jelita, dlatego po odstawieniu papierosów początkowo mogą wystąpić problemy z wypróżnieniem oraz zaparcia. Można jednak sobie z tym poradzić – wystarczy zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę i regularną aktywność fizyczną. Poniżej opisujemy jadłospis, który sprawdzi się idealnie przy tego typu dolegliwościach.
Syndrom leniwego jelita – przyczyny i objawy
Czym jest zespół leniwego jelita i co przyczynia się do jego powstania? „Leniwe jelita” odnoszą się do spowolnionej perystaltyki tego narządu. Można powiedzieć, że to syndrom XXI wieku. Przede wszystkim na te dolegliwości trzeba sobie „zapracować”. Niezdrowy tryb życia, brak systematycznej aktywności fizycznej i nieodpowiednia dieta, uboga w błonnik pokarmowy, przyczyniają się do występowania szeroko pojętych problemów gastrycznych.
Sam w sobie syndrom leniwego jelita nie widnieje w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-11. Zespół leniwych jelit objawia się typowymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego: wzdęciami, uczuciem ciężkości, napięciem w jamie brzusznej, ociężałością, zaparciami, które z czasem pojawiają się coraz częściej.
DENICIT to lek bez recepty wskazany w odzwyczajaniu się od palenia tytoniu i zmniejszeniu głodu nikotynowego u osób, które chcą przestać palić. Celem stosowania leku DENICIT jest trwałe zaprzestanie używania produktów zawierających nikotynę. Zawiera cytyzynę, która zwiększa ok. 3-krotnie szansę na rzucenie palenia¹.
¹Hajek P et al.: Efficay of cytisine in helping smokers quit;systematic review and meta-analysis. Thorax, 2013
Co jeść po rzuceniu palenia? Dieta po rzuceniu papierosów
Dietą, która warto zastosować przy zaparciach, jest dieta bogatoresztkowa. Polega na zwiększeniu ilości błonnika pokarmowego frakcji nierozpuszczalnych oraz płynów. Jej głównym zadaniem jest przyśpieszenie pasażu jelitowego i zwiększenie objętości stolca, dlatego z pewnością będzie ona dobrym wyborem po rzuceniu palenia. Błonnik pokarmowy zwiększa zawartość treści pokarmowej, co powoduje skrócenie pasażu jelitowego i zapobiega zaparciom. Dodatkowo opóźnia hydrolizę skrobi i wchłanianie glukozy, a także zmniejsza wartość energetyczną diety, co ma wpływ na uczucie sytości.
Zaleca się, aby spożycie błonnika pokarmowego u osoby dorosłej nie było niższe niż 25 g na dobę. W diecie bogatoresztkowej natomiast udział błonnika pokarmowego powinien wynosić 30-40 g na dobę. Najlepszym źródłem błonnika pokarmowego są warzywa i owoce, a szczególnie surowe, o niskim stopniu oczyszczenia.
Do produktów zbożowych będących cennym źródłem błonnika pokarmowego zalicza się:
- mąkę niskiego przemiału oraz produkty na ich bazie: pieczywo razowe pszenne, żytnie mieszane (pełnoziarniste), razowe chrupkie;
- nierozdrobnione „grube” kasze: jęczmienną, owsianą, gryczaną;
- płatki zbożowe: pszenne, jęczmienne, owsiane, żytnie;
- otręby: pszenne, owsiane czy pieczywo z dodatkiem otrąb.
Do warzyw bogatych w błonnik pokarmowy zalicza się przede wszystkim te, które można spożywać wraz ze skórką:
- warzywa kapustne: kapustę białą, czerwoną, włoską, brukselkę;
- warzywa strączkowe: fasolę, groch, zielony groszek, soczewicę, soję, cieciorkę, fasolkę szparagową;
- warzywa korzeniowe: buraki, marchew, brukiew;
- a także kalafiora, rzepę czy kalarepę.
Wśród owoców bogatych w błonnik pokarmowy wymienia się te, które można spożywać ze skórką oraz te, które mają drobne pestki:
- owoce drobnopestkowe: jeżyny, maliny, porzeczki, truskawki, agrest;
- dodatkowo: śliwki, żurawinę, jabłka, gruszki, morele;
- a także owoce suszone: śliwki, figi, morele.
Korzystnie na perystaltykę jelit działają także: kefir, jogurt, kawa, śmietanka, wody gazowane, kompoty z suszonych śliwek, soki zawierające kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy), oleje, surówki, siemię lniane, buliony, rosoły oraz ostro przyprawione potrawy.
W diecie bogatoresztkowej należy ograniczyć produkty oraz potrawy mogące zmniejszać perystaltykę jelit: białe pieczywo, ryż, płatki kukurydziane, kaszę mannę, mąkę ziemniaczaną czy banany. Należy również wykluczyć mocną herbatę, suszone czarne jagody, czerwone wino, suche pożywienie oraz słodycze.
Warto też pamiętać, że zwiększenie podaży błonnika pokarmowego wymaga jednocześnie zwiększenia podaży płynów. Bardzo ważne jest, aby zawartość błonnika pokarmowego zwiększać stopniowo, tak aby przewód pokarmowy mógł się zaadoptować do zmian. Z pewnością pomoże to uniknąć objawów ubocznych w postaci kolek, wzdęć lub zaparć.
DENICIT to lek bez recepty wskazany w odzwyczajaniu się od palenia tytoniu i zmniejszeniu głodu nikotynowego u osób, które chcą przestać palić. Celem stosowania leku DENICIT jest trwałe zaprzestanie używania produktów zawierających nikotynę. Zawiera cytyzynę, która zwiększa ok. 3-krotnie szansę na rzucenie palenia¹.
¹Hajek P et al.: Efficay of cytisine in helping smokers quit;systematic review and meta-analysis. Thorax, 2013
Leniwe jelita po rzuceniu palenia. Posumowanie
Podstawą w leczeniu syndromu leniwego jelita jest zmiana stylu życia. Wprowadzenie większej ilości błonnika pokarmowego, zadbanie o odpowiednią podaż płynów oraz zwiększenie aktywności fizycznej – to klucz do prawidłowej pracy jelit po rzuceniu palenia. Pomocna może okazać się wizyta u dietetyka, który dobierze odpowiednie postępowanie dietetyczne w zależności od stanu zdrowia. Gdy po wprowadzeniu tych zmian dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego będą nadal się utrzymywały, warto skonsultować objawy z lekarzem, który wykona odpowiednie badania i dobierze skuteczne leczenie.
Źródła:
- Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D. Dietoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
- Grzymisławski M. Dietetyka kliniczna. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2019.
- Ciok J., Dzieniszewski J. Palenie tytoniu a choroby układu trawienia. Gastroenterol Pol 1998, 5(3): 255-261.