Miód manuka wywodzi się z Nowej Zelandii. To właśnie tam (oraz w australijskich stanach Wiktoria i Nowej Południowej Walii, a także Tasmanii) rośnie krzew manuka. Dobre dla zdrowia właściwości tej rośliny doceniali od wieków Maorysi. Co ciekawe, przez setki lat nie znali oni miodu manuka. Wszystkiemu „winne” były lokalne pszczoły. Nowozelandzkie owady zapylały co prawda rośliny, ale nie produkowały miodu. Miód manuka pojawił się dopiero w chwili, kiedy na antypody Europejczycy przywieźli pszczoły miodne. Tak – dwa wieki temu – zaczęła się historia niezwykłego miodu, który dziś wspomaga naszą odporność.
Miód z drzewa herbacianego
Miód manuka wyróżnia intensywny kolor, lekko gorzki, nieco ziemisty smak (znawcy uważają, że przypomina posmak miodu wrzosowego) i charakterystyczny zapach. Za nietypową wonią tego nowozelandzkiego miodu stoi metyloglioksal (MGO).
Miód manuka nazywany bywa również czasem miodem z drzewa herbacianego. Zresztą w języku Maorysów „manuka” oznacza właśnie „miód z drzewa herbacianego”. Sam krzew manuka nie ma wiele wspólnego herbatą. Swoje miano zawdzięcza angielskiemu żeglarzowi Jamesowi Cookowi, który tak bardzo pokochał napar z liści manuka, że pił go jak herbatę.
Właściwości miodu manuka
Miód manuka ma bardzo wiele korzystnych dla zdrowia właściwości. Niszczy chorobotwórcze drobnoustroje. Ma bardzo konkretne działanie antybakteryjne, zwłaszcza w kontekście patogenów znajdujących się na skórze, błonach śluzowych, płytce nazębnej, w ranach, jak i na przedmiotach używanych w codziennej praktyce klinicznej – cewnikach żylnych czy moczowodowych.
Badania potwierdziły korelację pomiędzy zawartością wspomnianego metyloglioksalu a działaniem antybakteryjnym manuki. Wynika ono także z obecności leptozyny oraz związków fenolowych1.
Miód manuka działa też przeciwwirusowo. Szczególnie dobrze radzi sobie z wirusem wywołującym ospę wietrzną i półpaśca. W badaniach in vitro potwierdzono także, że hamuje namnażanie wirusa grypy2. W dodatku wspomaga regenerację, poprawia odporność, chroni układ oddechowy (naukowcy doceniają go zwłaszcza jako środek wspierający leczenie zapalenia zatok przynosowych), trawienny i układ krążenia3.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Zawiera Miód Manuka uzyskiwany z nektaru k...
Zastosowanie miodu manuka
Nowozelandzki miód doceniają osoby borykające się z chorobami przewodu pokarmowego. Jego stosowanie pozwala między innymi na zahamowanie rozwoju bakterii Helicobacter pylori oraz poprawia komfort życia pacjentów z zespołem jelita drażliwego4.
Miód manuka działa pozytywnie również na układ oddechowy. Może być składnikiem syropów na kaszel (zarówno suchy, jak i mokry) ze względu na to, że działa wykrztuśnie, uspokajająco i wyciszająco. Nowozelandzki miód może być też przełomem w walce z coraz większą antybiotykoopornością. Badania dowodzą, że składniki aktywne manuki działają synergistycznie z popularnymi antybiotykami (oksacyliną, tetracykliną, imipenemem)5.
Miód manuka doceniany jest także w kosmetologii, ponieważ wspomaga regenerację skóry, ogranicza powstawanie blizn i działa nawilżająco. W przypadku leczenia trądziku, liszajów czy różnego rodzaju podrażnień, bardzo ważne jest jego antybakteryjne działanie. Co ważne, miód manuka wpływa zarówno na skórę, jak i na włosy. Bardzo istotne jest także jego działanie antyoksydacyjne, które przekłada się na spowolnienie procesu starzenia się skóry.
– Z uwagi na dużą zawartość flawonoidów oraz miedzi preparaty z miodem mają działanie przeciwutleniające, a zatem opóźniają proces starzenia się skóry. Karotenoidy natomiast zapewniają poprawę kolorytu skóry – dowodzą Kaźmierczak i Wcisło-Dziadecka. – Wśród właściwości wymienia się również działanie nawilżające, zmiękczające, gojące. Dzięki zdolnościom oczyszczającym oraz wspomagającym ziarninowanie miód wspomaga gojenie ran, oparzeń oraz bliznowacenie – opisują6.
Co odróżnia miód manuka od innych miodów?
Większość rodzajów miodu wykazuje właściwości przeciwbakteryjne. Jednak w ich przypadku zdolność do niszczenia drobnoustrojów chorobotwórczych związana jest z wysoką zawartością nadtlenku wodoru, wysokim stężeniem węglowodanów i niskim pH. Duża ilość cukrów wywołuje efekt osmotyczny, czyli wywołuje odwodnienie i niszczy komórki bakterii. Kwaśne środowisko uniemożliwia namnażanie większości mikroorganizmów.
Wszystkie znane człowiekowi gatunki miodu (a jest ich kilkadziesiąt) mają pozytywne działanie dla organizmu człowieka. Wiedzieli o tym już ludzie pierwotni, którzy wykradli miód dzikich pszczół. W starożytnych cywilizacjach miód wykorzystywano do leczenia, konserwacji, zabiegów dla urody czy w diecie. Badania współczesnych naukowców udowodniły, że włączenie miodu do codziennej diety przekłada się na poprawę odporności.
Miody mają pozytywne działanie nie tylko na zwiększenie odpowiedzi immunologicznej, ale także działają przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. W dodatku obniżają ciśnienie krwi, chronią wątrobę oraz zwiększają wydzielanie żółci. Dobrze wpływają także na układ krwiotwórczy. Uczeni uznali również, że miód pszczeli może być stosowany jako suplement zróżnicowanej diety. Zalecany jest zwłaszcza dla sportowców uprawiających dyscypliny zimowe, ze względu na swoje właściwości zwiększające naturalną odporność organizmu7.
Skoro tak wiele pozytywnych właściwości ma każdy rodzaj miodu, to dlaczego miód manuka jest tak bardzo ceniony i pożądany? Asem w rękawie miodu manuka jest jego skład chemiczny, który różni się od innych miodów. Całkiem niedawno, bo dopiero w 2008 roku, odkryto, że miód manuka zawiera spore ilości wspomnianego wcześniej metyloglioksalu (MGO), który powstaje w wyniku przetworzenia przez pszczoły występującego w nektarze kwiatów manuka prekursora dihydroksyacetonu (DHA). Mimo ciągłych badań nad tym nowozelandzkim miodem w pełni nie poznano dokładnego mechanizmu działania metyloglioksalu. Dobrze opisane jest za to jego działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze.
Miód manuka na odporność
Badania prowadzone nad miodem manuka wykazały, że jest on produktem spożywczym mającym realny wpływ na budowanie odporności. Najbardziej wzmacniająco i osłonowo działa wspierając organizm w starciu z infekcjami górnych i dolnych dróg oddechowych. Według naukowców najlepsze efekty daje systematyczne, codzienne spożywanie miodu manuka8. Jeżeli zdecydujemy się na jedzenie samego miodu manuka, musimy pamiętać, że zażywa się go w wersji nierozcieńczonej. Można także zdecydować się na przyjmowanie miodu manuka razem z innymi naturalnymi składnikami, które wpływają na poprawę odporności. Mamy wówczas skoncentrowaną moc natury w jednej łyżeczce preparatu.
Wartym uwagi suplementem diety, stworzony na bazie oryginalnego, certyfikowanego miodu manuka jest Mantusil. W jego składzie dodatkowo znalazł się jeszcze wyciąg z kwiatów lipy, cynk i witamina C, co daje niesamowitego „kopa” układowi odpornościowemu. Pamiętajmy bowiem, że prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego jest możliwe dzięki obecności witaminy C i cynku.
Miody certyfikowane MGO lub UMF
Każdy miód manuka musi zostać poddany certyfikacji dotyczącej zawartości cennego metyloglikosalu. Indeks przy oznaczeniu MGO np. MGO 100+ informuje, że dany miód zawiera co najmniej 100 mg metyloglioksalu na 1 kg produktu. Do najpopularniejszych należą miody oznaczone MGO 30+, MGO 100+, MGO 250+, MGO 400+, MGO 550+.
Na niektórych produktach znaleźć można Certyfikat UMF. To nieco starszy system, który zawiera liczbę określającą właściwości antybiotyczne miodu. Można zastosować przelicznik z certyfikatu UMF na MGO:
- UMF 5+ odpowiada wskaźnikowi MGO 83+;
- UMF 10+ odpowiada wskaźnikowi MGO 263+;
- UMF 12+ odpowiada wskaźnikowi MGO 356+;
- UMF 15+ odpowiada wskaźnikowi MGO 514+;
- UMF 18+ odpowiada wskaźnikowi MGO 696+;
- UMF 20+ odpowiada wskaźnikowi MGO 829+.
Opinie o miodzie manuka
Na całym świecie miód manuka ma rzesze fanów. Jego właściwości doceniają zarówno apiterapeuci, lekarze, zwolennicy medycyny naturalnej, kosmetolodzy, jak i dietetycy. Wielkim orędownikiem i „odkrywcą” miodu manuka był Peter Molan z Uniwersytetu Waikato w Nowej Zelandii. Pozytywne opinie dotyczące tego rodzaju miodu znaleźć można w licznych artykułach naukowych. Oczywiście nie oznacza to, że miód manuka nie ma przeciwników. Niektórzy uważają, że w zasadzie efekty, jakie daje miód manuka nie różnią się zbytnio od tych, jakie przynoszą wszystkie inne gatunki pszczelego produktu. Pisaliśmy o tym powyżej! Jak zawsze, kiedy zdania są podzielone, warto wyrobić sobie swoją własną opinię. Wystarczy włączyć do swojej diety miód manuka (nieprzetworzony lub w formie suplementu) i obserwować efekty.
Źródła:
- Czajkowski M. Czajkowska E., Sokołowska-Wojdyło M., Matuszewski M.,Miód Manuka i jego zastosowanie w medycynie
- Watanabe K, Rahmasar R, Matsunaga A i wsp. Anti-influenza viral effects of honey in vitro: potent high activity of manuka honey. Arch Med Res. 2014;45(5):359-65.
- Carter DA, Blair SE, Cokcetin NN i wsp. Th erapeutic manuka honey: no longer so alternative. Front Microbiol. 2016;7:569.
- Matongo F, Nwodo UU. In vitro assessment of Helicobacter pylori ureases inhibition by honey fractions. Arch Med Res. 2014;45(7):540- 6
- Carter DA, Blair SE, Cokcetin NN i wsp. Therapeutic manuka honey: no longer so alternative. Front Microbiol. 2016;7:569.
- Kaźmierczak A., Wcisło-Dziadecka D., Miód manuka – charakterystyka i zastosowanie w terapiach naturalnych
- Grzebisz N, Grzebisz E. Health-promoting effects of manuka honey. Health Problems of Civilization. 2016;10(2):43-50.
- Henle T., Odżywianie molekularne i badania żywności