• Dieta w reumatoidalnym zapaleniu stawów powinna zawierać jak najmniej produktów będących źródłem składników o działaniu prozapalnym (nasyconych kwasów tłuszczowych, izomerów trans kwasów tłuszczowych, cukru dodanego).
  • W diecie na reumatoidalne zapalenie stawów powinny znaleźć się produkty bogate w składniki o działaniu przeciwzapalnym, m.in.: surowe warzywa, owoce jagodowe, orzechy włoskie, pestki i nasiona.
  • W leczeniu RZS ważną rolę odgrywa również witamina D, której źródłem są m.in. tłuste ryby morskie. Jednak należy pamiętać, że w przypadku tego składnika dieta ma charakter uzupełniający i niezbędna jest suplementacja.
  • Tabletki na reumatoidalne zapalenie stawów dostępne są nie tylko jako leki, ale i suplementy diety. W ich składzie znajdują się m.in. fitosterole pochodzące z nasion soi czy ekstraktu z owoców awokado. Ich działanie polega na ochronie stawów przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i zmniejszaniu stanu zapalnego leżącego u podłoża RZS.

Flexolia

Preparat stosowany w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego oraz łuszczycowego zapaleniu stawów, a także przy bólach i ograniczeniu ruchomości stawów

Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Dieta na reumatoidalne zapalenie stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów to – jak sama nazwa sugeruje – choroba o podłożu zapalnym. W związku z tym jednym z najważniejszych celów jej leczenia jest zmniejszenie przewlekłego stanu zapalnego. Pomóc mogą w tym nie tylko leki, ale i dieta, która ma za zadanie wspomagać inne metody leczenia.

Jak powinna wyglądać dieta na reumatoidalne zapalenie stawów?

Czego nie wolno jeść przy reumatoidalnym zapaleniu stawów?

Dieta w reumatoidalnym zapaleniu stawów powinna zawierać jak najmniej produktów będących źródłem składników o działaniu prozapalnym (nasyconych kwasów tłuszczowych, izomerów trans kwasów tłuszczowych, cukru dodanego). Należą do nich m.in.:

  • mięso czerwone (szczególnie wieprzowina, baranina, jagnięcina, żeberka wołowe)
  • boczek, salami i inne wyroby mięsne o wysokiej zawartości tłuszczu
  • podroby
  • smalec
  • masło, margaryny w kostkach, miks masła z margaryną
  • oleje roślinne o wysokiej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych (palmowy, kokosowy)
  • serki topione, serki typu fromage
  • dania typu fast food
  • słodycze, słodkie napoje, słodkie wyroby cukiernicze i inne produkty obfitujące w cukier dodany.

Niewskazane są również oczyszczone produkty zbożowe z białej mąki i nabiał o wysokiej zawartości tłuszczu.

Reumatoidalne zapalenie stawów DIETA. Sprawdź te przepisy!

Co najbardziej pomaga na RZS? Co jeść?

Co na reumatoidalne zapalenie stawów? Jakie produkty mogą pomóc? Odpowiedzią na to pytanie może być piramida diety śródziemnomorskiej, która uznawana jest nie tylko za przeciwzapalną, ale i za jedną z najzdrowszych diet pod innymi względami (m.in. profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych). Jest to o tyle ważne, że osoby z reumatoidalnym zapaleniem stawów są bardziej narażone na problemy kardiologiczne.

Jakie produkty powinny znaleźć się w diecie na reumatoidalne zapalenie stawów? Podstawa codziennego jadłospisu to warzywa – najlepiej w formie surowej lub krótko gotowane, ponieważ taki sposób podania pozwala na zachowanie większych ilości witaminy C.

Szczególnie polecane w diecie przeciwzapalnej są warzywa o wysokiej zawartości antyoksydantów. Należą do nich m.in. brokuły, kapusta czerwona, sałata masłowa i czerwona, szpinak, jarmuż, buraki czy papryka.

Codzienny jadłospis osoby z RZS powinien zawierać również owoce – najlepiej w formie nieprzetworzonej. Na szczególną uwagę zasługują te, które obfitują w antyoksydanty np. jagody, truskawki, maliny, agrest, ciemne winogrona, jeżyny, owoce aronii, porzeczki czy owoce dzikiej róży.

Zalecane produkty dla osób, które zmagają się z RZS to również:

  • pełnoziarniste pieczywo
  • kasze (szczególnie gryczana palona i niepalona, jaglana, pęczak)
  • ryż brązowy i dziki
  • pestki i nasiona (np. siemię lniane, nasiona chia, pestki dyni, nasiona słonecznika)
  • orzechy (np. włoskie, które są najbogatsze w przeciwzapalny kwas ALA spośród wszystkich orzechów)
  • nasiona roślin strączkowych
  • jajka (gotowane na miękko lub twardo lub w postaci jajczenicy czy omletu z warzywami)
  • chude gatunki mięs (indyk, kurczak, królik) bez skóry
  • fermentowane napoje mleczne (jogurt, maślanka, kefir), chudy lub półtłusty ser twarogowy
  • tłuste ryby morskie np. łosoś i makrela
  • nierafinowane, tłoczone na zimno oleje roślinne (szczególnie te, które są bogate w kwas ALA np. olej lniany)
  • przeciwzapalne przyprawy np. kurkuma, imbir, goździki, rozmaryn, oregano, cynamon.
Zdrowe Rozwiązania
z kwasem alfa-liponowym
reklama

W leczeniu RZS ważną rolę odgrywa również witamina D, której źródłem są m.in. tłuste ryby morskie. Jednak należy pamiętać, że w przypadku tego składnika dieta ma charakter uzupełniający i niezbędna jest suplementacja. Uznaje się, że przy warunkach pogodowych panujących w Polsce jest ona zalecana i bezpieczna przez cały rok.

reumatoidalne zapalenie stawów dieta przepisy jadłospis dietetyk

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): przyczyny, objawy, leczenie

Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła, autoimmunologiczna choroba zapalna atakująca głównie stawy. Układ odpornościowy osoby chorej błędnie atakuje własne tkanki, co prowadzi do bólu, obrzęku i uszkodzenia stawów. Choroba może wpływać również na inne narządy, dlatego tak ważne jest jej wczesne rozpoznanie i leczenie. Co warto wiedzieć na ten temat?

Reumatoidalne zapalenie stawów przyczyny

Jakie są przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów? Za rozwój choroby odpowiadają czynniki, które pobudzają błonę maziową stawów do odpowiedzi zapalnej. 

Dokładne przyczyny RZS nie są znane. Jednak prawdopodobnie stoją za nim interakcje różnych czynników, takich jak:

  • nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu odpornościowego, który błędnie rozpoznaje tkanki własnego organizmu jako wrogie
  • płeć – szacuje się, że kobiety chorują 3 razy częściej
  • predyspozycje genetyczne – sam czynnik genetyczny nie wywołuje choroby, ale zaobserwowano większe ryzyko RZS u osób, których bliski krewny zmaga się z tym schorzeniem
  • niektóre zakażenia wirusowe, które predysponują do nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej
  • silny stres.

Osoby, które znajdują się w grupach ryzyka, powinny zwrócić szczególną uwagę na niepokojące objawy.

Jakie dolegliwości warto skonsultować z lekarzem?

Dieta na RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów objawy

Jakie są objawy reumatoidalnego zapalenia stawów? U większości chorych rozwój RZS określa się jako podstępny. Może minąć nawet kilka miesięcy, zanim niepokojące dolegliwości skłonią daną osobę do szukania pomocy specjalisty. Nagły i szybki rozwój choroby zdarza się rzadko.

Dodatkowe utrudnienie w diagnostyce stanowi fakt, że początkowe objawy reumatoidalnego zapalenia stawów przypominają grypę. Chory odczuwa m.in.: ogólne osłabienie, utratę apetytu, stan podgorączkowy i bóle stawów. Dopiero po czasie pojawiają się charakterystyczne objawy ze strony stawów, a także różnych narządów i układów.

Objawy stawoweObjawy pozastawowe
Zazwyczaj dotyczą tych samych miejsc po obu stronach ciała. Początkowo pojawiają się w obrębie mniejszych stawów, ale w miarę postępu choroby, atakują również inne miejsca.

Ból i sztywność, które są najbardziej uciążliwe po przebudzeniu (tzw. sztywność poranna) i po okresie nieruszania stawem.
Ograniczenie ruchomości stawu.
Tkliwość stawu na ucisk (np. bolesny uścisk dłoni).
Obrzęk będący wynikiem rozrostu błony maziowej.
Deformacje stawów, które pojawiają się w zaawansowanym stadium RZS.
Pojawiają się zwłaszcza przy ciężkiej, długotrwałej postaci choroby.

Bezbolesne guzki podskórne tzw. guzki reumatoidalne.
Przyspieszony rozwój miażdżycy, który wynika z aktywacji procesów zapalnych.
Inne choroby w obrębie układu sercowo-naczyniowego (np. uszkodzenie zastawek serca, zapalenie osierdzia).
Osteoporoza, która wynika nie tylko z choroby, ale i leków stosowanych w jej leczeniu.
Uczucie piasku lub ciała obcego pod powiekami.
Zespół kanału nadgarstka związany z uciskiem nerwu pośrodkowego.
Zaburzenia hematologiczne np. anemia.
Tabela 1. Objawy stawowe i pozastawowe reumatoidalnego zapalenia stawów1

Reumatoidalne zapalenie stawów leczenie 

Jak przebiega leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów? Obejmuje ono różne metody, które mają na celu zmniejszenie objawów choroby, zachowanie sprawności ruchowej i poprawę jakości życia chorego. Przyjrzyjmy się bliżej, zarówno farmakoterapii, jak i leczeniu niefarmakologicznemu RZS,

Jak leczyć reumatoidalne zapalenie stawów? 

Jakie leki na reumatoidalne zapalenie stawów?Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu leków, które nie zapewniają pełnego wyleczenia, ale hamują proces niszczenia stawów. Należą do nich m.in. leflunomid, metotreksat czy chlorchina. Początkowy efekt ich działania pojawia się zazwyczaj po około 1-2 miesiącach.

Od pewnego czasu w leczeniu RZS wykorzystuje się również leki biologiczne. Są one produkowane za pomocą technik inżynierii genetycznej i skierowane przeciwko czynnikom zaangażowanym w proces zapalny (np. IL-6). 

Chorym podaje się również leki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Należą do nich np. paracetamol i opioidy.

Co na reumatoidalne zapalenie stawów?

Tabletki na reumatoidalne zapalenie stawów dostępne są nie tylko jako leki, ale i suplementy diety. W ich składzie znajdują się m.in. fitosterole pochodzące z nasion soi czy ekstraktu z owoców awokado. Są to związki, które pod względem budowy przypominają składnik strukturalny błon komórkowych, dzięki czemu są dobrze przyswajane przez organizm. Ich działanie polega na ochronie stawów przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i zmniejszaniu stanu zapalnego leżącego u podłoża RZS.


Flexolia

Preparat stosowany w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego oraz łuszczycowego zapaleniu stawów, a także przy bólach i ograniczeniu ruchomości stawów

Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Związkiem występującym w składzie suplementów diety, który wspiera stawy i może wspomagać leczenie RZS jest również mangan. Jest to składnik budulcowy komórek, który chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i pomaga w prawidłowym tworzeniu tkanek łącznych.

Wśród innych składników, na które warto zwrócić uwagę przy objawach dotykających stawy, wymienia się m.in.:

  • hydrolizowany kolagen
  • witaminę C
  • witaminę E
  • miedź
  • ekstrakty roślinne (np. z korzenia imbiru, owoców dzikiej róży czy kadzidłowca indyjskiego)
  • glukozaminę
  • chondroitynę.

Ich działanie polega na wspomaganiu regeneracji chrząstki stawowej, ochronie układu kostnego przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, zmniejszaniu stanu zapalnego i korzystnym wpływie na elastyczność stawów.

Zdrowe Rozwiązania
na stawy
reklama

Reumatoidalne zapalenie stawów domowe sposoby

Oprócz leków i suplementów diety dostępne są domowe sposoby na reumatoidalne zapalenie stawów, które wspomagają leczenie choroby.

Ciepłe i zimne okłady. Ciepłe kompresy pomagają rozluźnić mięśnie, natomiast zimne zmniejszają obrzęk i stan zapalny. Warto stosować je naprzemiennie, w zależności od dolegliwości.

Indywidualnie dobrana aktywność fizyczna. Ćwiczenia o niskim obciążeniu (np. nordic walking czy joga) wspierają ruchomość stawów i zapobiegają ich zesztywnieniu. Przy czym ważna jest regularność i unikanie przeciążeń.

Dieta bogata w składniki o działaniu przeciwzapalnym. Spożywanie produktów bogatych m.in. w wielonienasycone kwasy omega-3 (ryby morskie, siemię lniane, orzechy włoskie, nasiona chia), antyoksydanty (warzywa, owoce) i witaminę D może pomóc w ograniczaniu stanu zapalnego.

Zdrowe Rozwiązania
pełne kwasów omega
reklama

Techniki relaksacyjne i sen. Silny stres może nasilać objawy RZS, dlatego w ramach leczenia wskazane np. ćwiczenia oddechowe i odpowiednia ilość snu, które sprzyjają regeneracji i odporności organizmu na stres. 

Warto mieć na uwadze, że są to metody o charakterze wspomagającym, które nie zastąpią innych metod leczenia dobranych przez specjalistę.

Dieta przy reumatoidalnym zapaleniu stawów

Właściwa dieta może wspierać leczenie RZS, łagodząc stany zapalne i ból. Zalecane są m.in. produkty bogate w kwasy omega-3 (ryby morskie, siemię lniane) i antyoksydanty (warzywa, owoce), które mają działanie przeciwzapalne. Z kolei niewskazane są te, które zawierają cukier dodany, nasycone kwasy tłuszczowe i izomery trans.


Źródła:

  • Guła Z, Korkosz M. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): przyczyny, objawy i leczenie | mp.pl https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63732,reumatoidalne-zapalenie-stawow
  • Manzel, Arndt, et al. „Role of “Western diet” in inflammatory autoimmune diseases.” Current allergy and asthma reports 14 (2014): 1-8.
  • Pineda-Juárez JA, Lozada-Mellado M, Hinojosa-Azaola A, García-Morales JM, Ogata-Medel M, Llorente L, Alcocer-Varela J, Orea-Tejeda A, Martín-Nares E, Castillo-Martínez L. Changes in hand grip strength and body weight after a dynamic exercise program and Mediterranean diet in women with rheumatoid arthritis: a randomized clinical trial. Physiother Theory Pract. 2022 Apr;38(4):504-512. 
  • Walrabenstein W, Wagenaar CA, van der Leeden M, Turkstra F, Twisk JWR, Boers M, van Middendorp H, Weijs PJM, van Schaardenburg D. A multidisciplinary lifestyle program for rheumatoid arthritis: the 'Plants for Joints’ randomized controlled trial. Rheumatology (Oxford). 2023 Aug 1;62(8):2683-2691. 
  • Wilińska A, Najzdrowsze mięso, czyli czy mięso może być zdrowe? | dietetycy.org.pl https://dietetycy.org.pl/najzdrowsze-mieso/.