Czym jest rutozyd?
Rutozyd (rutyna), o barwie żółtej, jest substancją pochodzenia naturalnego, należącą do grupy flawonoli, będącymi pochodną flawonoidów. W surowcach roślinnych rutozyd występuje w:
- zielu ruty zwyczajnej (Ruta graveolens),
- zielu fiołka trójbarwnego (Viola tricolor),
- kwiatach bzu czarnego (Sambucus nigra),
- zielu gryki zwyczajnej (Fagopyrum esculentum),
- kwiatach jasnoty białej (Lamium album),
- zielu dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum),
- kwiatach perełkowca japońskiego (Sophora japonica).
Jak działa rutozyd?
Rutozyd bardzo często spotykany jest jako jeden ze składników preparatów wzmacniających odporność oraz wspomagających leczenie przeziębienia. Dzięki korzystnemu wpływowi na naczynia krwionośne, zmniejsza przepuszczalność naczyń, co zapobiega wnikaniu do wnętrza organizmu drobnoustrojów, takich jak wirusy czy bakterie, a także zmniejsza nieżyt błony śluzowej nosa (katar). Dodatkowo rutyna ogranicza aktywność prostaglandyn biorących udział w powstawaniu stanu zapalnego, który może towarzyszyć infekcjom.
Oprócz uszczelniania naczyń krwionośnych rutozyd zwiększa również ich elastyczność, zmniejsza kruchość oraz hamuje aktywność hialuronidazy i estalazy odpowiadających za rozkład kolagenu i elastyny – elementów budujących naczynia krwionośne. Właściwość ta umożliwiła zastosowanie rutozydu w chorobach związanych z zaburzeniami krążenia, powodującymi np. obrzęk nóg.
Rutozyd oprócz powyższych zastosowań wykazuje również działanie antyoksydacyjne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, antyalergiczne oraz neuroprotekcyjne.
Czym jest witamina C?
Witamina C znana pod nazwami kwas askorbinowy i kwas askorbowy, jest silnym antyoksydantem. Nie jest syntetyzowana w organizmie człowieka, dlatego niezbędne jest jej dostarczanie wraz z pożywieniem lub poprzez suplementację preparatów dostępnych w aptece. Duże ilości witaminy C znajdują się m.in. w:
- porzeczkach,
- truskawkach,
- owocach cytrusowych np. pomarańcze, cytryny,
- pietruszce,
- szpinaku,
- papryce,
- pomidorach.
W organizmie witamina C wchłania się w dwunastnicy – części jelita grubego i jelicie cienkim, dobrze rozpuszcza się w wodzie, w krwioobiegu łączy się z białkami – albuminami. W obecności innych związków lub warunków może ulegać utlenianiu, co prowadzi do powstania związków nieaktywnych i dochodzi do utraty właściwości witaminy.
Jak działa witamina C?
Witamina C w organizmie człowieka pełni funkcję odpornościową. Stanowi element budowy leukocytów, czyli komórek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej podczas infekcji. Dodatkowo stymuluje migrację leukocytów do miejsc, w których rozwija się infekcja oraz ułatwia wchłanianie żelaza również będącego elementem budulcowym leukocytów.
Wykazuje także właściwości antyoksydacyjne – wymiata wolne rodniki, powstające w wyniku stresu, stanów zapalnych towarzyszących infekcjom, promieniowania jonizującego lub działania dymu papierosowego. Wolne rodniki przyczyniają się do rozwinięcia chorób takich jak miażdżyca, zawał serca, choroba Crohna czy nowotwory, a także negatywnie wpływają na komórki nerwowe, doprowadzając do chorób neurodegeneracyjnych np. Alzheimer, Parkinson.
Co łączy rutozyd i witaminę C?
Zarówno rutozyd jak i witamina C w organizmie biorą udział w procesach odpornościowych. Poprzez zróżnicowane działanie, wzajemnie się uzupełniają, potęgując swoje działanie – na przykład połączenie obu substancji powoduje silniejsze działanie ochronne na kolagen i elastynę będące składnikami budującymi naczynia krwionośne.
Dość istotne jest przeciwutleniające działanie rutozydu, który dzięki temu chroni witaminę C przed utlenianiem do nieaktywnych produktów. Z tego względu warto wybierać preparaty zawierające w składzie oba związki.
Kiedy i jak stosować preparaty z rutozydem i witaminą C?
Preparaty z rutozydem i witaminą C warto przyjmować w okresie jesienno-zimowym, kiedy to organizm narażony jest na działanie licznych chorobotwórczych drobnoustrojów. Preparaty te ze względu na inne, równie cenne właściwości wspomnianych substancji, mogą być przyjmowane przez osoby borykające się z uciążliwym katarem w przebiegu przeziębienia, opuchniętymi nogami, krwotokami z nosa czy łatwo powstającymi siniakami.
Połączenie rutozydu z kwasem askorbinowym można znaleźć w tabletkach, tabletkach do ssania, kapsułkach, granulatach do sporządzania roztworów, syropach oraz płynach.
Ile rutozydu i witaminy C przyjmować?
W przypadku rutozydu zaleca się przyjmować:
· od 25 do 100 mg rutozydu na dobę u osób dorosłych,
· od 25 do 50 mg rutozydu na dobę u dzieci.
W przypadku witaminy C zalecana dzienna dawka dla osoby dorosłej powinna wynosić do 100 mg, a dla dziecka między 1 a 12 rokiem życia od 40 do 50 mg.
Biorąc pod uwagę różnorodność w składzie produktów, przed ich przyjęciem warto zwrócić uwagę jaka jest zalecana dzienna dawka preparatu.
Jak długo stosować preparaty z rutozydem i witaminą C?
Nie istnieją ograniczenia czasowe, które określały by przez jaki czas można przyjmować preparaty z rutozydem i witaminą C. Jednak szczególną ostrożność powinny zachować osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), których działanie może być nasilone przez obecność rutozydu. Z kolei u osób przyjmujących leki przeciwdepresyjne, rutozyd może osłabiać ich działanie. Równoczesne przyjmowanie sulfonamidów (chemioterapeutyki stosowane w zakażeniach bakteryjnych) z witaminą C może prowadzić do wytrącania kryształków w moczu.
Bibliografia:
1) Ramin Negahdari, Sepideh Bohlouli, Simin Sharifi, Solmaz Maleki Dizaj, Yalda Rahbar Saadat, Khadijeh Khezri, Samira Jafari, Elham Ahmadian, Negar Gorbani Jahandizi, Safa Raeesi – Therapeutic benefits of rutin and its nanoformulations, Phytotherapy Research, 35, 4, str. 1719-1738
2) Aditya Ganeshpurkar, Ajay K. Saluja – The Pharmacological Potential of Rutin, Saudi Pharm J. 2017; 25(2), str. 149–164.
3) Justyna Samaszko-Fiertek, Piotr Roguszczak, Barbara Dmochowska, Rafał Ślusarz, Janusz Madaj – Rutyna – budowa, właściwości, Wiadomości chemiczne, 2016, 70, 7-8, str. 436-453
4) Red. Henryk Gertig, Juliusz Przysławski – Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2015
5) Kalina Maćkowiak, Lech Torliński – Współczesne poglądy na rolę witaminy C w fizjologii i patologii człowieka, Nowiny Lekarskie 2007, 76, 4, 349-356
6) Katarzyna Janda, Magdalena Kasprzak, Jolanta Wolska – Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie, Pom J Life Sci 2015, 61, 4, 419–425