Co to jest Halloween?
Halloween to tak naprawdę skrót od All Hallow Even, czyli wigilii Wszystkich Świętych. Historia Halloween jest długa i sięga zamierzchłych czasów. Na początku było dniem modlitwy za zmarłych przed Wszystkimi Świętymi. Dziś Halloween kojarzy się z zabawą i maskaradą. Najhuczniejsze odbywają się w krajach anglosaskich, czyli Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Irlandii, Australii i Wielkiej Brytanii.
Kiedy obchodzimy Halloween?
Tradycja All Hallow Even podoba się przede wszystkim dzieciom. Wiele z nich przez cały rok zadaje pytanie, kiedy obchodzimy Halloween. Tradycyjne halloweenowe fiesty organizuje się tylko raz w roku. Data święta duchów jest stała – zawsze obchodzimy je w nocy z 31 października na 1 listopada, czyli przed powszechnie obchodzonym w Polsce dniem Wszystkich Świętych.
Skąd pochodzi Halloween?
Wiele osób uważa Halloween za amerykańskie święto. Szukając jednak w źródłach historycznych odpowiedzi na pytanie, z jakiego kraju pochodzi Halloween, szybko przekonasz się, że do Ameryki święto duchów przywędrowało wiele wieków wcześniej od swojego powstania.
Zgodnie z podaniami historycznymi Halloween wywodzi się z tradycji celtyckiej, czyli pochodzi z dzisiejszych terenów Irlandii, Szkocji, Walii i Anglii. Celtowie obchodzili je już ponad 6000 lat temu. Pradawni mieszkańcy tych terenów wierzyli, że 31 października wypada ostatni dzień roku – dzień, w którym duchy odwiedzają ziemię i zaciera się granica między światem ludzi żyjących i zaświatami, między dobrem i złem. W tradycji Celtów ostatni dzień roku nazywany był Samhain i stanowił jeden z czterech najważniejszych obrzędów w roku. Aby go świętować, pierwsi mieszkańcy Irlandii organizowali sabaty czarownic, palili ogniska, zapraszali duchy przodków do domów na uczty. Ważnym obrzędem było też odstraszanie złych duchów, które polegało na zakładaniu podartych, starych i brudnych ubrań oraz przerażających masek wyciętych z rzodkwi lub brukwi.
Co ciekawe, All Hallow Even przez wieki było obchodzone też przez kościół katolicki. Zwyczaj świętowania wigilii dnia Wszystkich Świętych do kościołów w Rzymie wprowadził papież Grzegorz III, piastujący urząd w latach 731-741 r. Z czasem i modyfikacjami kolejnych papieży All Hallow Even zastąpił Święto Zmarłych i Dzień Zaduszny w dobrze znanej nam dziś formie.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną. Łagodzi stany zapalne podrażnionej śluzówki nosa i zatok, udrażnia i nawilża. Nie wywołuje efektu przyzwyczajenia.
Halloween – historia współczesna
Za współczesny charakter Halloween odpowiadają irlandzcy imigranci. Tradycje celtyckiego święta Samhain, które zbiegło się czasowo z wigilią Wszystkich Świętych i zostało schrystianizowane, sprowadzili oni do Ameryki Północnej w XIX wieku. Na kontynencie amerykańskim pojawiło się ono już pod nazwą Halloween. W latach 20. I 30. XX wieku świętowane było poprzez barwne parady. W ten sposób moda na Halloween dotarła niemal do każdej amerykańskiej rodziny, a te zaczęły celebrować święto duchów w formie pozbawionej religijnych odniesień. Dziś Halloween jest jednym z najważniejszych i najbardziej skomercjalizowanych świąt w USA. Dane pokazują, że co roku Amerykanie wydają na słodycze, przebrania, dekoracje i imprezy halloweenowe blisko 7 mld dolarów.
Moda na wszystko, co amerykańskie sprawiła, że Halloween we współczesnym wydaniu szybko dotarło do krajów Europy Zachodniej. Święto duchów na starym kontynencie zaczęto obchodzić w połowie XX wieku.
Jak obchodzi się Halloween na świecie?
Największe i najbarwniejsze obchody święta duchów odbywają się w USA. W Stanach Zjednoczonych niemal każdy dom i ogród pod koniec października jest ozdobiony dekoracjami takimi jak sztuczne pajęczyny, szkielety, straszne czarownice, pająki, sztuczne nagrobki, trupie czaszki itp. Ważną dekoracją są także lampiony wydrążone z dyni, do których wkłada się świeczki. Te wykonywane na Halloween znane są pod nazwą Jack-o’-lantern. Zgodnie z dawnymi wierzeniami Celtów mają odstraszać złe duchy.
Ważnym elementem obchodów Halloween są przebieranki. Najpopularniejsze kostiumy to te czarownicy, czarodzieja, zombie, wampira, ducha, chochlika. Coraz więcej osób wybiera jednak przebrania związane ze współczesną popkulturą. Na zabawach i paradach halloweenowych nie brakuje więc Spidermanów, księżniczek Disneya, wróżek, bohaterów filmowych i komiksowych. Przebieranej zabawie szczególnie chętnie oddają się dzieci, które wieczorem 31 października z koszykiem stawiają sąsiadów przed kultowym dylematem – cukierek albo psikus?
Zbieraniu cukierków często towarzyszą zabawy np. wyciąganie zębami jabłka pływającego w wannie wypełnionej wodą (apple bobbing), opowiadanie historii o duchach, malowanie twarzy, przeskakiwanie przez świeczki, wróżenie z obierek jabłek, zjadanie bez pomocy rąk wiszących na nitkach owoców i ciastek. Halloween obchodzą nie tylko dzieci, ale i dorośli. Chętnie uczestniczą oni w balach przebierańców, seansach horrorów czy odwiedzają tzw. scary farm (straszne farmy), które aranżowane są na wzór planów filmów grozy takich jak Mumia, Frankenstein czy Dracula.
Gdzie odbywają się najlepsze parady Halloween?
W okresie Halloween na całym świecie odbywają się ciekawe wydarzenia. Jednym z najważniejszych jest najsłynniejszy z amerykańskich festiwali. Rok w rok jest on organizowany w Nowym Orleanie – najbardziej nawiedzonym mieście USA. W okresie Halloween odbywa się tu wiele tajemniczych i magicznych wydarzeń, a turyści obowiązkowo w stolicy Luizjany powinni pojawić się w przebraniu.
Wielbiciele mrocznych klimatów koniecznie powinni się wybrać też na Village Halloween Parade, która odbywa się w Nowym Jorku. Udział w niej bierze tysiące turystów i mieszkańców, którzy przebrani w kolorowe i ciekawe kostiumy przechadzają się ulicami jednej z największych metropolii świata. Parada w Nowym Jorku odbywa się od 45 lat i zawsze obchodzona jest niezwykle hucznie. Na trasie przemarszu oglądać można nie tylko liczne zombi, duchy i wampiry, ale także oblepione pajęczynami domy i przypominające straszne cmentarzyska ogrody nowojorskich wilii.
Z ciekawymi obchodami Halloween spotkasz się również w słynnym miasteczku Salem. W XVII wieku skazano i osądzono tu aż 26 osób za czary. W każdy październik w Salem organizowane są specjalne wydarzenia. Uczestniczyć można m.in. w zwiedzaniu zakątków związanych z mroczną historią „czarownic”, paradach, pokazach sztucznych ogni, balu wiedźm.
Słynne imprezy halloweenowe mają też miejsce w Europie. Kultowym wydarzeniem jest Samhain Night w Irlandii, czyli miejsca pochodzenia Halloween. Pod koniec października warto też odwiedzić zamek Draculi w Rumunii, London Dungeon, parki Disneyland czy Disneyworld, gdzie odbywają się tematyczne imprezy.
Skąd się wzięło Halloween w Polsce?
Do Europy Środkowej i Wschodniej Halloween dotarło po upadku muru berlińskiego. W Polsce noc duchów zaczęto obchodzić pod koniec lat 90. Ubiegłego wieku. Na początku jednak nie celebrowano jej zbyt hucznie. Powiązane to było z kontrowersjami, jakie w Polsce wzbudzało Halloween. Sprzeciw przeciwko celebrowaniu tego celtyckiego święta zgłaszali przede wszystkim ludzie kościoła. Organizatorom zabaw halloweenowych zarzucali oni niszczenie polskiej tradycji, prowokowanie okultyzmu i satanizmu. Dziś podejście do Halloween uległo zmianie, a zabawy i parady chętnie organizowane są przez szkoły, przedszkola czy na osiedlach mieszkalnych. Podobnie jak w USA w naszym kraju odbywają się bale przebierańców, a dzieci odwiedzają sąsiadów, dopominając się słodkości. W Polsce jednak niewiele osób decyduje się na ozdabianie domów i ogrodów – lampiony z dyni można dostrzec tylko przy niewielu nieruchomościach.