- Nadciśnienie dotyka co trzeciego dorosłego Polaka, narażając w długim okresie na ryzyko chorób serca i udaru mózgu.
- Objawy nadciśnienia są często niewidoczne na początku, dlatego schorzenie bywa nazywane „cichym zabójcą” – regularne badania są kluczowe.
- Wyniki nowych badań wskazują, że suplementacja magnezu i potasu może skutecznie obniżyć ciśnienie krwi.
- Dieta bogata w potas i magnez, w tym śródziemnomorska i roślinna, pomaga wspierać zdrowie serca i kontrolować ciśnienie.
- Regularna aktywność fizyczna, zwłaszcza ćwiczenia aerobowe, znacząco wspiera profilaktykę i leczenie nadciśnienia, poprawiając elastyczność naczyń krwionośnych i ogólny stan zdrowia.
- Kto i kiedy powinien suplementować magnez? Pisaliśmy o tym na Zdrowych Rozwiązaniach. A na stronie głównej znajdziesz jeszcze więcej podpowiedzi dla zdrowia serca i całego organizmu.
Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśnięcie. Zawiera magnez, L-tryptofan, melatoninę, niacynę (wit. B3), ryboflawi...
Nadciśnienie tętnicze jednym z najczęstszych schorzeń wśród Polaków
Ze statystyk NFZ wynika, że niemalże 10 milionów dorosłych Polaków zmaga się z nadciśnieniem tętniczym1. To co trzecia osoba, która tym samym jest narażona na wystąpienie poważnych, zagrażających życiu chorób układu krążenia (CVD). Należą do nich:
- choroba tętnic wieńcowych,
- choroba naczyń mózgowych,
- choroba tętnic obwodowych,
- miażdżyca aorty.
Większość zgonów związanych z CVD wynika z dwóch pierwszych chorób, które powodują odpowiednio: zawał mięśnia sercowego i udar. Jednak, jak w przypadku większości chorób, nie jest to sytuacja patowa, a wystąpieniu tego schorzenia można zapobiegać właściwą profilaktyką.
Nieleczone nadciśnienie tętnicze wyrządza w organizmie trwałe szkody – tym większe, im dłużej trwa taki stan. Skutki mogą być bardzo poważne, np.:
- zawał serca lub udar – wysokie ciśnienie powoduje pogrubienie i stwardnienie ścian tętnic, co w konsekwencji prowadzi do tych zagrażających życiu incydentów,
- niewydolność serca – nadciśnienie sprawia, że serce ciężej pracuje, przez co także i jego ściany ulegają pogrubieniu. Rozwija się przerost lewej komory, a w dalszej perspektywie serce nie jest w stanie pompować wystarczającej ilości krwi, aby zaspokoić potrzeby organizmu,
- tętniak – ściany naczyń krwionośnych mogą ulec wybrzuszeniu, tworząc tętniaka. Jego pęknięcie jest niebezpieczne dla życia,
- demencja – zwężone tętnice ograniczają przepływ krwi do różnych narządów, w tym mózgu. To prowadzi do rozwoju demencji naczyniowej, czyli uszkodzenia określonych obszarów mózgu i rozwoju zaburzeń funkcji poznawczych,
- retinopatia oka – czyli uszkodzenie naczyń krwionośnych w siatkówce, co pogarsza wzrok i może powodować nawet jego utratę,
- niewydolność nerek – naczynia krwionośne w nerkach także ulegają procesom patologicznym, co w konsekwencji może upośledzić ich pracę
– wyjaśnia farmaceutka, Aleksandra Drążkiewicz.
Nadciśnienie tętnicze – grupa ryzyka
Zanim jednak dowiesz się więcej na temat profilaktyki nadciśnienia tętniczego, pozwól, że przedstawię Ci trochę faktów na temat tej dolegliwości.
Choć zachorować może każdy, a z nadciśnieniem realnie coraz częściej zmagają się też młode osoby, to częstotliwość występowania tego schorzenia rośnie wraz z wiekiem. Wśród pacjentów w wieku 40-50 lat częściej diagnozuje się je u mężczyzn. Co ciekawe, po 60. roku życia w tych niechlubnych statystykach Panie dorównują Panom, a po 70. nawet ich prześcigają.
Komu zagraża nadciśnienie tętnicze? W grupie wysokiego ryzyka znajdują się też osoby otyłe, palące papierosy oraz prowadzące siedzący tryb życia. Poza tym nadciśnienie częściej występuje u osób z wysokim poziomem cholesterolu. Te dane pozwalają bez wątpienia stwierdzić, że styl życia ma ogromny wpływ na wystąpienie tego schorzenia.
Objawy nadciśnienia tętniczego
Bóle i zawroty głowy, szum w uszach i uczucie ucisku w klatce piersiowej, zaburzenia snu, łatwe męczenie się – to objawy, które mogą wskazywać na nadciśnienie, jednak nie pojawiają się od razu. Początkowo są raczej trudne do zauważenia, dlatego schorzenie to bywa potocznie nazywane „cichym zabójcą”.
Jeśli jednak Ty (lub bliska Ci osoba) zauważysz wymienione symptomy, a nie wykonujesz regularnie badań profilaktycznych i pomiarów ciśnienia krwi, warto skontaktować się z lekarzem. Wczesne wykrycie nadciśnienia daje szanse na wdrożenie skutecznych działań i leczenia.
Magnez i potas to dla naszego organizmu jedne z najważniejszych minerałów. Ich obecność jest niezbędna w wielu procesach zachodzących w nim każdego dnia. Magnez uczestniczy w aktywacji ponad 300 enzymów, które biorą udział m.in. w:
- syntezie białek,
- regulacji rytmu serca i ciśnienia tętniczego,
- przekaźnictwie substancji pomiędzy komórkami,
- produkcji cząstek magazynujących i transportujących energię,
- kontroli pobudliwości nerwów,
- rozwoju i mineralizacji kości.
Z kolei potas odpowiada za regulację gospodarki wodnej organizmu oraz jego równowagę kwasowo-zasadową. On również uczestniczy w wielu reakcjach enzymatycznych, ponadto jest niezbędny do prawidłowej pracy komórek nerwowych i mięśniowych – w tym mięśnia sercowego.
Magnez i potas. Rewolucyjne wyniki badań
Wyniki najnowszych badań2 przeprowadzonych przez ekspertów z kilku ośrodków naukowych na Florydzie, które zostały opublikowane w czasopiśmie „Nutrients” – wskazują, że przemyślana suplementacja magnezu i potasu może skutecznie obniżać ciśnienie tętnicze.
Analiza wykazała, że przyjmowanie magnezu w dawkach do 360 mg dziennie przez ponad trzy miesiące obniżało ciśnienie skurczowe odpowiednio o -3,03 i -4,31 mm Hg. Z kolei potas przyjmowany w dawkach do 60 mmol dziennie, stosowany przez ponad miesiąc, zmniejszał je odpowiednio o −2,34 i −2,80 mm Hg. Efekty były bardziej widoczne przy dłuższym czasie suplementacji.
W tym miejscu należy podkreślić, że choć wyniki tych badań są bardzo obiecujące, nie warto rozpoczynać suplementacji na własną rękę. Co więcej, przyjmowanie preparatów z potasem, może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, dlatego wcześniej wskazana jest konsultacja z lekarzem.
Suplementację magnezu i potasu rozpocznij od wykonania badań. Oznaczenie stężenia tych substancji w Twoim organizmie pomoże dobrać odpowiednie dawki i kontrolować ich przyjmowanie. Pamiętaj, że nadmiar również jest niewskazany – zwłaszcza w przypadku potasu. O ile ciężko go przedawkować z naturalnych źródeł, tak wysokie dawki w suplementach diety stwarzają już takie ryzyko. Objawy nadmiaru potasu obejmują:
- osłabienie siły mięśniowej,
- zwolnienie czynności serca,
- apatię,
- mrowienie kończyn i ust.
Na objawy nadmiaru potasu są narażone zwłaszcza osoby cierpiące na choroby nerek. Jednak nieostrożna i niekontrolowana suplementacja nie jest wskazana także u osób zdrowych
– tłumaczy farmaceutka, Aleksandra Drążkiewicz.
Skuteczna profilaktyka w walce z nadciśnieniem tętniczym
Profilaktyka ma niebagatelne znaczenie w przeciwdziałaniu nadciśnieniu tętniczemu. Co konkretnie możesz zrobić, by regulować ciśnienie krwi?
Dieta pacjenta z nadciśnieniem tętniczym
Osobom walczącym z nadciśnieniem polecane są m.in. dieta roślinna i dieta śródziemnomorska. Obie są bogate w warzywa, owoce, produkty z pełnego ziarna, rośliny strączkowe i zdrowe tłuszcze. W diecie roślinnej warto sięgać przede wszystkim po produkty bogate w potas, takie jak: banany, pomidory, szpinak i fasolę, ponieważ, jak wynika z omówionych wcześniej badań, pierwiastek ten szczególnie wspiera regulację ciśnienia. Dieta śródziemnomorska z kolei opiera się na oliwie z oliwek, tłustych rybach (takich jak łosoś czy sardynki), orzechach i nasionach, które dostarczają cennych, korzystnych dla serca kwasów omega-3.
W obu tych dietach ogranicza się spożycie soli, zastępując ją naturalnymi przyprawami, jak bazylia, oregano czy czosnek. Zalecane jest też jedzenie migdałów, awokado i nasion dyni, które dostarczają magnezu, wspierającego zdrowie naczyń krwionośnych. Warzywa liściaste, takie jak jarmuż i rukola, bogate w antyoksydanty, dodatkowo chronią układ krążenia i wykazują działanie przeciwzapalne. Regularne spożywanie tych produktów może wspierać kontrolę ciśnienia i poprawić ogólny stan zdrowia.
Zmagając się z nadciśnieniem tętniczym, zamiast namiętnie wpisywać w wyszukiwarkę frazy takie jak „w czym jest potas?”, warto skonsultować się z dietetykiem klinicznym. Specjalista pomoże przygotować jadłospis, który będzie dopasowany nie tylko do potrzeb wynikających ze stanu zdrowia, ale też preferencji.
Znaczenie aktywności fizycznej w leczeniu i profilaktyce nadciśnienia
Przemyślana aktywność fizyczna odgrywa kluczową rolę w leczeniu i profilaktyce nadciśnienia tętniczego. Regularne ćwiczenia wspierają zdrowie układu krążenia, poprawiając elastyczność naczyń krwionośnych i obniżając ciśnienie krwi.
Osobom z nadciśnieniem zaleca się zwłaszcza ćwiczenia aerobowe, takie jak szybki marsz, jazda na rowerze, pływanie oraz taniec, które pomagają w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia i poprawie wydolności serca.
Trening oporowy, taki jak ćwiczenia z obciążeniem, wspomaga wzmacnianie mięśni, a wykonywany regularnie może dodatkowo obniżać ciśnienie. Aktywność fizyczna pomaga również redukować masę ciała, co ma znaczenie w profilaktyce, ponieważ otyłość zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Ćwiczenia przyczyniają się również do redukcji stresu, który jest jednym z czynników podwyższających ciśnienie krwi. Już 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo pozwala na osiągnięcie trwałych korzyści zdrowotnych. Włączenie ruchu do codziennej rutyny może znacząco wspomóc leczenie nadciśnienia i działać profilaktycznie na rozwój chorób układu krążenia.
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Zawiera: ekstrakt z ruszczyka kolczastego, ekstrakt z nasion kasztanowca, bromelainę, wit. C (kwas L-askorbinowy) i rut...
Źródła:
- RAPORT NFZ: Nadciśnienie tętnicze https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/raport-nfz-nadcisnienie-tetnicze,7352.html
- Behers, Benjamin J., Brett M. Behers, Christoph A. Stephenson-Moe, Ian A. Vargas, Zhuo Meng, Anthony J. Thompson, Julian Melchor, Caroline N. Wojtas, Manuel A. Rosario, Joel F. Baker, and et al. 2024. „Magnesium and Potassium Supplementation for Systolic Blood Pressure Reduction in the General Normotensive Population: A Systematic Review and Subgroup Meta-Analysis for Optimal Dosage and Treatment Length” Nutrients 16, no. 21: 3617. https://doi.org/10.3390/nu16213617
- Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2020.