Testy osobowości: jak działają?
W diagnozie osobowości najczęściej używane są kwestionariusze samoopisowe, w których zawarte są różnorodne, złożone pytania, na które ma odpowiedzieć klient/pacjent. Pytania dotyczą myśli, uczuć i zachowań w różnych sytuacjach, sposobów podejmowania decyzji czy sposobów motywowania się na co dzień.
Testy osobowości badają wystąpienie jakiejś cechy, jej natężenie oraz – jeśli mają zawartą skalę kłamstwa – w jakim stopniu klient/pacjent szczerze odpowiada na pytania.
Bardzo popularne testy używane w diagnozie osobowości to np.:
- Wielowymiarowy Minnesocki Inwentarz Osobowości MMPI-2 – składa się z 567 pytań, na które odpowiada się „prawda” lub „fałsz”. Może być przeprowadzony w wersji papierowej lub komputerowej. Określa różne natężenie cech osobowości.
- Kwestionariusz Osobowości NEO-FFI – jest to kwestionariusz złożony z 60 twierdzeń, które mają charakter samoopisowy, ocena siebie na pięciostopniowej skali. Mierzy: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość na doświadczenia, ugodowość i sumienność.
Istnieją również projekcyjne testy osobowości, które polegają na prezentowaniu badanemu niejasnego materiału wizualnego, filmowego, sceny czy przedmiotu, a następnie poproszenie o interpretację prezentowanego materiału testowego.
Polecany przy zaburzeniach funkcji poznawczych, demencji starczej, trudnościach w zapamiętywaniu, powikłaniach po przebytych udarach i urazach, a także w przypadku chorób neur...
Osobowość: czym jest i czy da się ją zmienić?
Osobowość człowieka kształtuje się w toku rozwoju jednostki i wydaje się stałym elementem tożsamości. Determinuje nasze zachowanie, sposób postrzegania świata, nastawienie do ludzi. Na wykształcenie osobowości wpływają komponenty biologiczne i uwarunkowania genetyczne. Również temperament jest wrodzony, związany z pobudliwością układu nerwowego. Cechy osobowości kształtują się też pod wpływem kontaktu z ważnymi osobami w życiu, stylem wychowawczym prezentowanym przez rodziców czy ich postawami przyjmowanymi w stosunku do dziecka.
W psychologii istnieje bardzo wiele teorii osobowości, które skupiają się na genezie osobowości oraz przejawianiu konkretnych cech w relacji ze sobą i z innymi.
Mimo wielu rzeczy, na które nie mamy wpływu, część naszej osobowości może być modyfikowana. W sposób negatywny mogą na nią wpływać bardzo trudne, traumatyczne lub graniczne wydarzenia, które mogą pogłębiać negatywne cechy.
Z drugiej strony możemy pozytywnie wpływać na cechy osobowości, poprzez wdrażanie różnych technik samopomocowych, zgłoszenie się na psychoterapię, coaching lub konsultacje do psychologa. Na nasze cechy osobowości może wpływać też czas, dojrzewanie oraz zbieranie różnych życiowych doświadczeń.
Jaki jest Twój typ osobowości?
Człowiek od zawsze był ciekawy tego, jaki jest, co go wyróżnia, w czym jest wyjątkowy lub najlepszy. Testy osobowości pomagają określić nasze cechy, sprawdzić, jakie nasze umiejętności mogą stać na wyższym poziomie. Testy mogą też pomóc odpowiedzieć na pytanie: jakie stanowisko zawodowe będzie nam bardziej służyć, gdzie się bardziej sprawdzimy i będziemy mogli osiągnąć sukces.
Testy psychologiczne, które są wykonywane u psychologa, są odpowiednio wystandaryzowane oraz miarodajne, czyli mierzą to, co mają mierzyć. Dzięki temu mamy konkretne i prawdziwe informacje, które możemy wykorzystać np. do planowania kariery i sposobów wykonywania zadań.
Z drugiej strony testy psychologiczne mają swoje ograniczenia. Po pierwsze może się pojawić efekt, że osoba, która wykonuje test, będzie odpowiadać tak, jak chce, aby było, a nie jak jest w rzeczywistości – wtedy wyniki testów mogą być przekłamane.
Człowiek jest skomplikowaną istotą, dlatego test psychologiczny, nawet najlepszy, może nie uwzględniać niuansów oraz specyfiki rozwoju oraz doświadczać danej osoby.
Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśnięcie. Zawiera magnez, L-tryptofan, melatoninę, niacynę (wit. B3), ryboflawi...
Popularne testy osobowości
Test 16 osobowości (Briggs-Myers) MBTI
Oparty na teorii osobowości Carla G. Junga test 16 osobowości Myers-Briggs opracowany przez amerykańskie badaczki Isabel Briggs Myers i Katherine Cook Briggs. Test skupia się na ukazaniu osobowości w czterech wymiarach:
- ekstrawersja – introwersja,
- poznanie – intuicja,
- myślenie – odczuwanie,
- osądzanie – obserwacja.
Po odpowiedzi na pytania badany dostaje kod złożony z serii czterech liter, które oznaczają konkretny typ osobowości. Każdy z typów jest opisany innym określeniem oraz przejawia inne cechy charakterystyczne, styl funkcjonowania w relacjach z ludźmi, odbierania świata czy odznaczania się wyjątkowymi uzdolnieniami. Test jest dostępny bezpłatnie w internecie.
Może być ciekawym początkiem poznawaniem swojej osobowości, jednak wielu badaczy ma wątpliwości co do przyjętych przez badaczki założeń oraz rzetelności testu.
Test kolorów osobowości (Hartmana)
Autorem testu kolorów osobowości, czyli „The Color Code Personality Profile” jest dr Taylor Hartman, który opracował swoją koncepcję osobowości w badaniach, które opisał w książce „Kod kolorów – typy osobowości zaszyfrowane w kolorach”. Wyróżnił cztery typy osobowości i podzielił je na kolory:
- niebieski (analityk, organizator),
- żółty (pomysłodawca, kreator nowych idei),
- czerwony (przywódca),
- biały (wizjoner, budowniczy).
Autor przyjmuje założenie, że każdy człowiek ma jeden z „motywów przewodnich” i jest dobry w innych rzeczach. Kolory są uważne za główne motywy, którymi człowiek kieruje się w życiu zawodowym i prywatnym, ale jednocześnie one go nie definiują. Test składa się z 45 pytań, można zrobić go w wersji elektronicznej lub papierowej. Często jest wykorzystywany przez doradców zawodowych w weryfikacji uzdolnień danej osoby.
Źródła:
- Hartman T. Kod kolorów Typy osobowości zaszyfrowane w kolorach. Wydawnictwo Amber, 1999
- Jankowski J., Czy wiesz, kim jesteś? Przewodnik po 16 typach osobowości ID16, Wydawnictwo Sensus, 2015
- Lawrence Pervin, Psychologia osobowości, Gdańsk 2002, s. 313–314.