EMS – co to jest? Electro Muscle Stimulation
Trening EMS(ang. Electro Muscle Stimulation) polega na elektrostymulacji mięśni szkieletowych. Wykonuje się go w specjalnym kombinezonie, wyposażonym w elektrody, które wysyłają do mięśni impulsy elektryczne o różnej częstotliwości. Celem jest pobudzenie jednostek motorycznych, czyli połączeń nerwowo-mięśniowych. Inaczej mówiąc, kombinezon za pomocą prądu stałego i zmiennego aktywuje włókna do pracy, tzn. wywołuje mimowolne skurcze, podobne do tych, które pojawiają się w trakcie treningu konwencjonalnego.
Można powiedzieć, że w tej sytuacji elektrody poniekąd przejmują rolę mózgu, dzięki czemu centralny układ nerwowy zostaje odciążony. Dlatego trening EMS często wykorzystywany jest jako alternatywa dla intensywnych ćwiczeń lub jako forma rehabilitacji dla osób po kontuzjach i osób starszych. W ciągu ostatniej dekady duże zainteresowanie zyskał on nie tylko wśród trenerów i sportowców, ale również lekarzy, zajmujących się pacjentami kardiologicznymi i ortopedycznymi.
Co daje trening EMS? Efekty
Aktualnie trening EMS traktowany jest głównie jako sposób na łatwy i szybki trening – wystarczy założyć kombinezon i czekać na efekty. Elektrody wywołują mimowolne skurcze, dzięki czemu bez nadmiernego wysiłku i bólu można wpłynąć na objętość mięśni, a także na masę i skład ciała1. Wiele osób w ten sposób pozbywa się nadmiernych kilogramów, a także modeluje sylwetkę.
Nie jest to żadna magia, tylko czysta nauka. Choć trzeba przyznać, że brzmi to, jak tani chwyt marketingowy: piękna i zgrabna sylwetka bez wysiłku, i to w krótkim czasie. Trudno w to uwierzyć, prawda? Jednak skuteczność kombinezonów EMS potwierdzają zadowoleni użytkownicy, a metoda cieszy się coraz większym zainteresowaniem na siłowniach i w klubach fitness.
Polecany osobom pragnącym utrzymać prawidłową kondycję układu kostno-chrzęstnego, narażonym na przeciążenia stawów.
EMS wykazuje najkorzystniejszy ze wszystkich stosunek czasu trwania treningu do uzyskanych efektów. Podczas jednej sesji można pobudzić wiele grup mięśniowych jednocześnie, a do tego skurcze wywoływane są szybciej niż w przypadku tradycyjnego treningu, i to przy minimalnym zaangażowaniu. EMS wywołuje nawet o 100 skurczów więcej niż tradycyjna jednostka treningowa, przez co organizm spala również więcej kalorii. Dzięki temu zamiast 3-4 tradycyjnych treningów w tygodniu, możesz zafundować sobie 1 lub 2 30-minutowe sesje EMS i cieszyć się podobnymi efektami.
Oprócz tego badania wykazały, że elektrostymulacja mięśni pozwala nieco rozwinąć masę mięśniową, a także poprawia zdolności motoryczne takie jak np. siła, wytrzymałość lub skoczność2. Warto jednak dodać, że nie są to duże zmiany, a widoczne są raczej u osób początkujących. Jeśli Twoim celem jest zbudowanie sylwetki jak u Arnolda Schwarzeneggera w latach 70., musisz wzbogacić swój trening o tradycyjne ćwiczenia siłowe z większym obciążeniem – trening EMS rozwija masę mięśniową tylko do pewnego stopnia.
Trening EMS w fizjoterapii i rehabilitacji
Choć trening EMS aktualnie służy głównie jako metoda modelowania sylwetki dla zabieganych, jego początkowa idea była zupełnie inna. Miał on pomagać pacjentom w powrocie do zdrowia po urazach i kontuzjach, a także zapobiegać zanikowi mięśni u osób, które z jakiegoś powodu nie są w stanie wykonywać konwencjonalnych ćwiczeń.
I tak też się stało. Elektrostymulacja mięśni do dziś służy jako skuteczna metoda rehabilitacji. Zapobiega nadmiernemu spadkowi masy mięśniowej i pozwala wzmacniać mięśnie szkieletowe bez nadmiernego obciążania układu stawowo-kostnego3, co ma ogromne znaczenie w przypadku osób starszych lub osób z otyłością.
Warto dodać, że EMS stosuje się podczas tradycyjnego wysiłku fizycznego (kombinezon zakładany jest na czas ćwiczeń), ale też podczas spoczynku. Ta druga opcja sprawdzi w przypadku osób, które przez długi czas nie mogą podejmować aktywności fizycznej, a nie chcą doprowadzić do zaniku mięśni i siły; szczególnie dotyczy to sportowców po urazach lub operacjach. Elektrostymulacja w spoczynku nie sprawdzi się oczywiście u osób, dla których trening to sposób na przyjemne spędzanie wolnego czasu. Jeśli po długim dniu w pracy marzysz o wylaniu potów na siłowni czy biegowej ścieżce, EMS nie jest dla Ciebie. Wprawdzie konsekwentnie wykonywane sesje pomagają zredukować tkankę tłuszczową czy wymodelować sylwetkę, ale zdecydowanie nie dają tyle przyjemności i zabawy, co tradycyjny trening.
Wskazany dla osób o zwiększonym zapotrzebowaniu na enzymy proteolityczne, szczególnie w przypadku stanów zapalnych i kontuzji układu ruchu.
Czy każdy może korzystać z EMS?
Badania dotyczące wpływu elektrostymulacji mięśni na siłę oraz inne zdolności motoryczne dowodzą, że EMS to metoda nie tylko dla osób początkujących, ale również dla zawodowych sportowców. Można powiedzieć, że jest treningiem uniwersalnym, jednak nie oznacza to, że każdy bez wyjątku może z niego korzystać.
Przeciwwskazania do treningu wykorzystującego elektrostymulację mięśni to przede wszystkim:
- rozrusznik serca,
- ciąża,
- epilepsja,
- nowotwór,
- niektóre choroby serca (np. arytmia),
- nadciśnienie tętnicze,
- ostre stany zapalne,
- zakażenia bakteryjne i wirusowe.
Jeśli żadne z tych przeciwwskazań Cię nie dotyczy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby na własnej skórze przekonać się o działaniu treningu EMS. Być może jest to metoda właśnie dla Ciebie?
- Chęcińska-Maciejewska, Z., Korek, E., „WPŁYW ELEKTRYCZNEJ STYMULACJI MIĘŚNI (EMS) NA MASĘ I SKŁAD CIAŁA”, Katedra i Zakład Fizjologii Uniwersytetu Medycznego im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu
- Kowza-Dzwonkowska, M. (2018), „Elektrostymulacja mięśni szkieletowych jako element wspomagający trening sportowy”, QUALITY IN SPORT 1 (4) 2018, s. 27-34
- Simon von Stengel, Michael Bebenek, Klaus Engelke, Wolfgang Kemmler, „Whole-Body Electromyostimulation to Fight Osteopenia in Elderly Females: The Randomized Controlled Training and Electrostimulation Trial (TEST-III)”, Journal of Osteoporosis, vol. 2015, Article ID 643520, 7 pages, 2015