- Wysypka alergiczna może pojawić się na skórze w wyniku kontaktu z alergenem, np. środkami czystości, kosmetykami, olejkami eterycznymi czy roślinami.
- Może to prowadzić do alergicznego wyprysku kontaktowego, objawiającego się grudkami lub plamkami, zwłaszcza na dłoniach i twarzy.
- Atopowe zapalenie skóry (AZS) z kolei to choroba przewlekła charakteryzująca się zaczerwienieniem, grudkami, strupkami – i też może być powiązane z alergią pokarmową lub wziewną.
- Leczenie alergii skórnych obejmuje pielęgnację skóry – stosowanie emolientów, unikanie substancji drażniących, a także terapię farmakologiczną i odpowiednie postępowanie dietetyczne.
- Więcej o tym, jak radzić sobie z alergią i jak łagodzić jej objawy przeczytasz na Zdrowych Rozwiązaniach >>>
Łagodzi i redukuje dyskomfort powodowany przez podrażnioną i uszkodzoną skórę, zmniejszając reakcje zapalne oraz wspierając regenerację.
Wysypki alergiczne a kontaktowe zapalenie skóry
Kontaktowe zapalenie skóry, inaczej alergia kontaktowa lub alergiczny wyprysk kontaktowy jest częstym powodem pojawienia się uczulenia na dłoniach lub twarzy.
Wysypka alergiczna może pojawić się na skutek zetknięcia z:
- środkami czystości stosowanymi do mycia kuchni czy łazienki,
- preparatami dezynfekującymi skórę,
- składnikami kosmetyków, takimi jak: substancje zapachowe, oleje mineralne (wazelina, wosk mikrokrystaliczny), lanolina, chemiczne filtry UV, barwniki,
- olejkami eterycznymi (miętowy, cytrusowy, lawendowy),
- trującymi roślinami, takimi jak: trujący bluszcz, sumak octowiec,
- biżuterią (metale – np. nikiel),
- lateksem.
Warto wiedzieć, że naturalne składniki, zwłaszcza ekstrakty roślinne używane do produkcji kosmetyków, uczulają równie często co związki syntetyczne.
Wysypka na twarzy jako wyprysk fotoalergiczny
Kosmetyki, perfumy oraz leki, w tym te stosowane przewlekle np. w terapii cukrzycy, chorób krążenia, mogą mieć działanie fotouczulające, czyli powodować nadwrażliwość na światło słoneczne. Fotoalergiczny wyprysk kontaktowy uwidacznia się jako wykwity grudkowe z towarzyszącym świądem na odkrytych częściach ciała.
Reakcja alergiczna na twarzy i ciele a atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba przewlekła, w której okresy remisji przeplatają się z okresami zaostrzeń. Etiologia schorzenia nie jest do końca jasna, ale badacze wskazują na podłoże genetyczne, środowiskowe i immunologiczne. Interakcja między powyższymi czynnikami sprawia, że ochronna bariera naskórkowa słabnie i nie jest w stanie zabezpieczyć skóry przed szkodliwymi drobnoustrojami czy transepidermalną utratą wody. W związku z powyższym skórę atopową cechuje skłonność do przesuszania i tworzenia się miejscowych stanów zapalnych, powodujących silny świąd.
Jakie są inne symptomy AZS? Na zaczerwienionej skórze pojawiają się grudki, plamki, strupki, a czasem pęcherzyki, które ulegają przekształceniu w pogrubiałą i łuszczącą się skórę. Nierzadko miejsca powstawania zmian skórnych są opuchnięte. Wysypka alergiczna na podłożu atopowego zapalania skóry występuje często u niemowląt i małych dzieci. American College of Allergy, Asthma & Immunology (ACAAI) szacuje, że AZS może występować nawet u 10-20% małych dzieci oraz u 1-3% dorosłych.
Uczulenie na twarzy, czerwone plamy a alergie pokarmowe i wziewne
W wyniku pojawienia się alergii pokarmowej lub wziewnej na skórze może wystąpić wysypka alergiczna. Wśród alergenów wziewnych, najczęściej uczulają: pyłki roślin wiatropylnych, zarodniki pleśni, sierść zwierząt, roztocze kurzu domowego. Alergeny pokarmowe zwykle związane są z nieprawidłową odpowiedzią układu odpornościowego człowieka na białka zawarte w:
- mleku,
- jajach,
- orzeszkach ziemnych,
- orzecha
- orzechach z drzew orzechowych (orzechy włoskie, orzechy pekan, orzechy laskowe, pistacje, migdały). Uczulenie na jeden rodzaj orzechów zwiększa ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej na inne orzechy,
- sezamie i produktach z niego otrzymanych (np. olej sezamowy królujący w kuchni azjatyckiej),
- soi,
- pszenicy,
- rybach,
- skorupiakach (np. krewetki, kraby i homary).
Alergie pokarmowe, poza objawami ze strony układu oddechowego lub pokarmowego, wywołują swędzącą wysypkę pod postacią pokrzywki, czyli zaczerwienionych, silnie swędzących lub piekących bąbli.
Należy mieć na uwadze, że każdy alergen może doprowadzić do reakcji anafilaktycznej, która jest stanem zagrożenia życia, dlatego trzeba czytać etykiety umieszczone na produktach spożywczych, by nie przeoczyć nieświadomej konsumpcji czynnika wyzwalającego ostrą odpowiedź immunologiczną organizmu. Największe niebezpieczeństwo wywołania reakcji anafilaktycznej stwarzają orzeszki ziemne i orzechy drzewne. Skórnym objawem anafilaksji jest nagle pojawiająca się pokrzywka.
Alergia skórna – domowe sposoby
Aby złagodzić stan zapalny skóry i zapobiec jej uszkodzeniom, spowodowanym drapaniem swędzących miejsc, warto stosować się do kilku wskazówek, których przesłaniem jest utrzymanie właściwego nawodnienia organizmu. Odpowiedni poziom nawilżenia skóry pozwoli zapobiec przesuszeniu, które dodatkowo intensyfikuje świąd pojawiający się na tle alergicznym.
Wybieraj kosmetyki hipoalergiczne o składzie wolnym od alkoholu, barwników, konserwantów i związków zapachowych. Im mniej substancji zawiera produkt, tym lepiej dla podrażnionej skóry, bo zmniejsza się prawdopodobieństwo rozwoju reakcji uczuleniowej. Najlepiej sprawdzą się emolienty aplikowane na skórę 2 razy dziennie.
Emolientyzawierają w składzie humektanty, czyli substancje wiążące wodę (np. kwas hialuronowy, gliceryna, 5-10% mocznik) oraz związki uszczelniające płaszcz hydrolipidowy (np. olej migdałowy, olej kokosowy, ceramidy, skwalan) zlokalizowany na powierzchni naskórka. Właściwe funkcjonowanie bariery naskórkowej zapobiega transepidermalnej utracie wody, a więc procesowi, który doprowadza do nadmiernej suchości skóry. Stosowanie emolientów to podstawa w pielęgnacji skóry suchej oraz skóry ze zmianami zapalnymi na tle alergicznym. Systematyczne stosowanie emolientów pozwala znacząco podnieść stopień nawilżenia naskórka, co łagodzi przebieg dermatoz alergicznych oraz wydłuża okresy remisji np. w atopowym zapaleniu skóry. Kosmetyki mające w składzie wazelinę czy parafinę mogą powodować zatykanie porów, więc lepiej szukać preparatów bazujących na lżejszym podłożu.
Nowość! Balsam z ektoiną do stosowania w codziennej pielęgnacji skóry dorosłych oraz dzieci (już od 1. dnia życia). Dla skóry wrażliwej, suchej i atopowej.
- Nakładaj na dłonie krem nawilżający po każdym kontakcie z wodą i przed snem, aby skóra cały czas pozostawała nawilżona. Jeśli pojawi się egzema na dłoni, zastosuj krem z wiążącą wodę i zapobiegającą przesuszeniu skóry ektoiną oraz z pantenolem i alantoiną, a więc substancjami łagodzącymi świąd i podrażnienie.
- Stosuj mydła dedykowane skórze wrażliwej, atopowej lub mydła dla dzieci, które nie posiadają agresywnych związków myjących takich jak SLS, SLES.
- Myj skórę ciepłą, ale nie gorącą wodą, przez maksymalnie 5 minut, aby nie naruszyć bariery hydrolipidowej chroniącej przed odwodnieniem naskórka. Zbyt wysoka temperatura wody spotęguje swędzenie.
- Staraj się utrzymać właściwe nawilżenie skóry od wewnątrz, pijąc minimum 2 litry płynów na dobę.
- Zastanów się nad zakupem nawilżacza powietrza, który ograniczy wysuszające działanie centralnego ogrzewania w zimie.
- Stosuj zimne okłady kilka razy dziennie w przypadku bardzo dotkliwego świądu.
- Nie zakrywaj zmian skórnych plastrem ani bandażem.
- Unikaj pocierania ręcznikiem partii ciała pokrytych wysypką, aby dodatkowo nie podrażniać skóry.
- Noś luźne i przewiewne ubrania.
Wysypki alergiczne leczenie
W przebiegu chorób skóry na tle alergicznym lekami pierwszego wyboru są preparaty przeciwhistaminowe, które redukują uczulenie na twarzy i innych partiach ciała, zmniejszają obrzęk i świąd, jednakże mogą wywoływać działania niepożądane pod postacią senności, zmęczenia, rozkojarzenia.
W łagodzeniu wysypek alergicznych doskonale sprawdzą się emolienty, które stanowią uzupełnienie kuracji doustnej. Aplikowanie dermokosmetyku 2 razy dziennie na zmiany skórne pozwoli zmniejszyć świąd, zaczerwienienie i przesuszenie, co ograniczy potrzebę drapania podrażnionych obszarów. Według najnowszych badań profilaktyczne stosowanie preparatów emoliencyjnych u noworodków ze zwiększonym ryzykiem rozwoju AZS wpływa na redukcję zachorowalności nawet o połowę.
Przy uporczywej i nawracającej alergii lekarz może zlecić immunoterapię nazywaną też odczulaniem, której celem jest wytworzenie tolerancji układu odpornościowego na dany alergen.
W leczeniu dermatoz skuteczna może okazać się psychoterapia nakierowana na redukcję stresu. Analiza badań prowadzonych wśród pacjentów z AZS pozwoliła ustalić, iż istnieje korelacja między poprawą kondycji psychicznej i umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami a złagodzeniem zmian skórnych i świądu.
W leczeniu alergii skórnych niebagatelną rolę odgrywa dieta. W jadłospisie nie może zabraknąć kwasów tłuszczowych omega-3, które cechuje potencjał przeciwzapalny.
Jedno z badań wykazało, że codzienna suplementacja diety kwasem dokozaheksaenowym (DHA) już po 2 miesiącach zmniejsza nasilenie atopowego zapalenia skóry. Ponadto naukowcy zauważyli, że przyjmowanie preparatów probiotycznych zawierających szczepy bakterii Lactobacillus sakei, Lactobacillus salivarius i Bifidobacterium breve osłabia symptomy AZS.
Łagodzi objawy skórne alergii. Składniki Laktopinu pomagają zachować zdrową skórę.
Źródła:
- Probiotics for the treatment or prevention of atopic dermatitis: a review of the evidence from randomized controlled trials https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18284263/
- Docosahexaenoic acid (DHA) supplementation in atopic eczema: a randomized, double-blind, controlled trial https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18241260/
- The Effects of Psychological Intervention on Atopic Dermatitis: A Systematic Review and Meta-Analysis https://karger.com/iaa/article/144/1/1/165508/The-Effects-of-Psychological-Intervention-on
- Śpiewak R. Wyprysk fotoalergiczny i fototoksyczny. Alergoprofil 2009; 5 (2): 2-7.
- Pokrzywka to wypadkowa układu odpornościowego i środowiska https://www.termedia.pl/dermatologia/Pokrzywka-to-wypadkowa-ukladu-odpornosciowego-i-srodowiska,28126.html.