Dlaczego niektóre substancje podaje się w formie nebulizacji?
W przypadku niektórych chorób stosowanie leków w postaci wziewnej ma przewagę nad formą doustną lub pozajelitową. Niektóre substancje mogą być podane tylko i wyłącznie drogą wziewną.
Lider wśród preparatów do nebulizacji (inhalacji). Redukuje stany zapalne dróg oddechowych. Zawiera...
Podczas inhalacji intensywnie nawilża i łagodzi stany zapalne dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Przeznaczony do nebulizacji w celu poprawienia komfortu oddychania. Intensywnie nawilża.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania. Udrożnia.
0,9% roztwór soli fizjologicznej o szerokim zastosowaniu.
Roztwór do inhalacji, zmniejsza mokry kaszel i gęsty katar. Udrożnia i nawilża.
Wdychanie aerozolu (mgiełki), który składa się z mikroskopijnej wielkości cząsteczek wody oraz leku jest efektywniejsze niż samo wdychanie pary wodnej z taką samą substancją[2].
W dodatku nebulizacja jest formą podania leku, która pozwala na oszczędzenie wątroby (dawki leku mogą być większe, ponieważ ich wchłanianie jest niezależne od pierwszego przejścia w wątrobie), jest łatwe i bezbolesne w podawaniu. Podając lek w formie aerozolu, zyskujemy dużą, mocno unaczynioną powierzchnię wchłaniania leku (powierzchnia dróg oddechowych to około 0, 8 m², a pęcherzyków płucnych to aż około 80 m²)[3].
Wskazania do nebulizacji
Wskazaniami do nebulizacji są przewlekłe, a czasem także ostre choroby górnych i dolnych dróg oddechowych u dorosłych i dzieci. Nebulizacja zazwyczaj zalecana jest m.in. przy astmie, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP), mukowiscydozie, zapaleniu oskrzeli, zapaleniu oskrzelików, przewlekłym nieżycie nosa i gardła, zapaleniu zatok przynosowych, ostrym zapaleniu krtani, ostrym zapaleniu nagłośni oraz zapaleniu tchawicy[4].
Roztwór do nebulizacji bez recepty – który wybrać?
W aerozoloterapii wykorzystać można wiele różnych leków dostępnych w aptece. Część z nich kupić można bez recepty (OTC). Jednym z najczęściej wybieranych produktów tego typu są ampułki zawierające chlorek sodu o różnych stężeniach. Ze względu na natężenie można podzielić je na roztwory:
- izotoniczne, nazwane solą fizjologiczną (stężenie chlorku sodu wynosi w nich 0,9%),
- hipertoniczne (stężenie chlorku sodu jest większe niż 0,9%).
Ogólnie można wyjaśnić, że roztwory izotoniczne w przypadku nebulizacji głównie będą wspomagały nawilżanie nabłonka wyściełającego drogi oddechowe. Sól fizjologiczna wspiera także proces oczyszczania dróg oddechowych. Sól fizjologiczna może być także stosowana, jako substancja rozcieńczająca leki do nebulizacji. Izotoniczne roztwory NaCl można stosować w przypadku nebulizowania zarówno dzieci (także noworodków), jak i dorosłych osób.
Natomiast hipertoniczny roztwór chlorku sodu sprawia, że w miejscu podania (nabłonku wyścielającym drogi oddechowe) zaczyna zbierać się więcej wody. Ten proces „ściągania wody” służy rozrzedzeniu oraz wspomaganiu usuwania zalegającej wydzieliny. Obkurcza błony śluzowe i udrażnia drogi oddechowe. Równocześnie zwiększona ilość wody w nabłonku ułatwia odkrztuszanie. W związku z tym nebulizacji z hipertonicznego roztworu chlorku sodu lepiej nie wykonywać wieczorem, ponieważ nasilony kaszel bardzo utrudnia zasypianie. Chlorku sodu o stężeniu większym niż 0,9% nie powinno się stosować do rozcieńczania leków do nebulizacji.
Roztwory hipertoniczne soli mogą mieć różne stężenie. W skrócie można powiedzieć, że im wyższe stężenie NaCl, tym działanie preparatu silniejsze.
Roztwory izotoniczne do nebulizacji – kiedy wybrać Nebu-dose Isotonic?
Jednym z cenionych wyrobów medycznych z izotonicznym roztworem chlorku sodu jest Nebu-dose Isotonic. Zamknięty w wygodnych do przechowywania i otwierania ampułkach preparat, wykorzystuje różne mechanizmy ułatwiające usunięcie wydzieliny z dróg oddechowych. W ten sposób po inhalacji za pomocą Nebu-dose Isotonic wzrasta komfort oddychania.
Oprócz nebulizacji roztwory soli izotonicznej znajdują też inne zastosowanie. Można ich użyć do płukania nosa przy zapaleniu zatok. Nadają się też do przemywania oczu i przemywania ran.
Roztwory hipertoniczne do nebulizacji
Nebulizacje solami hipertonicznymi wywołują szereg korzystnych procesów. To między innymi:
1,5% roztwór soli w postaci pojedynczych ampułek, bez konserwantów, przeznaczony do nebulizacji. Udrożnia.
- rozbijanie wiązań jonowych w żelu śluzowym, które zmniejsza poziom lepkości i elastyczność wydzieliny (czyli mówiąc obrazowo to, co odkrztuszamy jest mniej „glutem”, a bardziej wodnistą, łatwiejszą do usunięcia z dróg oddechowych wydzieliną),
- absorpcję wody z błony śluzowej (czyli „wyciągnięcie” wody, by zmniejszyć obrzęk),
- wywołanie odruchu kaszlu (pomaga w usunięciu wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych).
Roztwory hipertoniczne działają nie tylko oczyszczająco, ale ze względu na większe stężenie substancji czynnej, wykazują właściwości osmotyczne, przez co, jak już wspomniano wyżej, zmniejszają obrzęk śluzówek. Przykładem lubianego, zwłaszcza przez rodziców małych dzieci, hipertonicznego roztworu do nebulizacji jest Nebu-dose Baby.
Inhalacja takim hipertonicznym roztworem sprawia, że wydzielina staje się bardziej rozrzedzona i mówiąc obrazowo, łatwiej odchodzi. Po nebulizacji dziecko łatwiej odkrztusza zalegającą wydzielinę. Nebu-dose Baby pozytywnie wpływa na udrożnienie dróg oddechowych malucha[5].
Hipertonicznym roztworem soli przeznaczonym do nebulizacji dorosłych jest na przykład Nebu-dose Hipertonic, czyli trzyprocentowy roztwór chlorku sodu stosowany najczęściej w zapaleniu oskrzelików, ostrym zapaleniu oskrzeli, mukowiscydozie oraz POChP.
Przeznaczony do nebulizacji w celu poprawienia komfortu oddychania. Intensywnie nawilża.
Preparaty do nebulizacji – Nebu-dose czy Ectodose?
Dostępne bez recepty roztwory soli mogą być wzbogacane o dodatek kwasu hialuronowego lub ektoiny. Bogatszy skład sprawia, że preparaty działają skuteczniej, ale mają też nieco odmienne wskazania i przeciwwskazania.
Niektóre preparaty do nebulizacji zawierają w swoim składzie kwas hialuronowy (hialuronian sodu), którego zadaniem jest dodatkowe nawilżenie błon śluzowych oraz nawodnienie. Najczęściej zaleca się sięganie po wyroby medyczne z dodatkiem kwasu hialuronowego w przypadku suchego kaszlu oraz przy przesuszonej śluzówce nosa lub gardła. Sole z kwasem hialuronowym występują zarówno w wersji izotonicznej, jak i hipertonicznej. Wyrobem medycznym, który w swoim składzie ma nie tylko sól fizjologiczną, ale i kwas hialuronowy jest Nebu-dose Hialuronic. Najczęściej stosuje się go, gdy potrzeba silniejszego nawilżenia dróg oddechowych.
Z kolei hipertonicznym roztworem soli wzbogaconym o kwas hialuronowy jest Nebu-dose Plus. Ten trzyprocentowy roztwór NaCl, który ułatwia ruch wydzieliny w drogach oddechowych i poprawia komfort oddychania[6].
Czasami roztwory soli łączy się z dodatkiem ektoiny. Ektoina to naturalna substancja produkowana przez bakterie, które żyją w ekstremalnie trudnych (bardzo słonych) warunkach. Ektoina chroni komórki przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, łagodzi stany zapalne oraz stabilizuje błony śluzowe. Przykładem izotonicznego roztworu soli połączonego z ektoiną jest Ectodose. Nebulizacje z Ectodose można wykonać nie tylko w przypadku astmy (alergicznej i niealergicznej), POChp czy zapaleniu oskrzeli. Po Ectodose sięgać mogą również osoby pracujące w zapylonych czy bardzo przesuszonych pomieszczeniach lub mające duży kontakt z pyłkami[7].
Dodatek ektoiny znaleźć można również w hipertonicznych roztworach soli. Przykładem może być Nebu Pulmo. To trzyprocentowy roztwór NaCL dedykowany osobom chorym na mukowiscydozę, POChP, zapalenie oskrzeli i oskrzelików oraz alergikom.
ECTODOSE* – roztwór do inhalacji z ektoiną bez recepty – ma nowe opakowanie. W środku znajduje się ta sama ilość ampułek, z tym samym składem. Przeczytaj więcej o nowych opakowaniach ECTODOSE na Solinea.pl.
Lider wśród preparatów do nebulizacji (inhalacji). Redukuje stany zapalne dróg oddechowych. Zawiera ektoinę.
Leki do nebulizacji bez recepty – jak je przechowywać?
Warto pamiętać, że po otwarciu zawartość ampułki należy jak najszybciej zużyć. Otwarta ampułka bardzo szybko staje się idealnym środowiskiem dla rozwoju bakterii i innych drobnoustrojów chorobotwórczych. Ze względów bezpieczeństwa, otwartą ampułką nie powinno się także dzielić z innymi chorymi. Sole z kwasem hialuronowy należy zużyć bezpośrednio po otwarciu.
Jaki nebulizator kupić?
Na rynku znaleźć można naprawdę sporo nebulizatorów. Różne urządzenia wykorzystują odmienne metody wytwarzania aerozolu. Są nimi nebulizatory ultradźwiękowe, pneumatyczne oraz siateczkowe. Trzeba pamiętać, że rodzaj urządzenia powinien być dobrany do wieku chorego i podawanego lekarstwa.
Dzieci poniżej trzeciego roku życia powinny być nebulizowane nebulizatorem pneumatycznym klasycznym, a inhalacja powinna odbywać się przez maseczkę. U dzieci starszych, które zmagają się z infekcją dolnych dróg oddechowych, lepiej zastosować ustnik.
Dzieci powyżej pięciu lat mogą stosować nebulizator pneumatyczny aktywowany wdechem.
Wszyscy, bez względu na wiek mogą korzystać z nebulizatora siateczkowego i ultradźwiękowego. Trzeba jedynie pamiętać, że w przypadku małych dzieci trzeba używać maseczki, która ściśle przylega do twarzy.
Konieczne jest zwrócenie uwagi na właściwą technikę inhalacyjną przy każdym typie nebulizatora (właściwa pozycja chorego, oddychanie, ustnik vs maseczka). Dobry nebulizator powinien mieć możliwość wytwarzania cząsteczek o wielkości 0,5-5 μm. To urządzenie powinno być także dobrane do rodzaju podawanych leków oraz choroby, na jaką cierpi pacjent. Nebulizatory o różnych konstrukcjach i metodach działania w inny sposób radzą sobie z podawaniem medykamentów.
Kilka rad, jak poprawnie wykonać nebulizację
Nebulizacja nie jest skomplikowaną procedurą. Jednak, by zadziałała efektywnie, trzeba ją właściwie przeprowadzić. Zastosowanie się do procedur ma także wpływ na bezpieczeństwo (zwłaszcza, kiedy chorym jest małe dziecko).
Pierwszym krokiem w nebulizacji jest upewnienie się czy, sprzęt jest czysty i kompletny. Kolejnym, precyzyjne odmierzenie dawki leku (najczęściej podawana jest w mililitrach, rzadziej w liczbie kropli).
Aby nie zmienić struktury aerozolu, nie powinno się mieszać dwóch i więcej leków w pojemniku (zwanym także komorą) nebulizatora. Ich połączenie prowadzi do zmiany gęstości roztworów i zawiesin.
Nebulizator to urządzenie, które warto mieć w domu. Szeroki wybór wyrobów medycznych do nebulizacji, które można kupić bez recepty, sprawia, że szybko i sprawnie można nabyć środek, który łagodnie pomoże w udrożnieniu dróg oddechowych.
Bibilografia:
- Emeryk A., Pirożyński M., Nebulizacja: czym, jak, dla kogo, kiedy? Polski Konsensus Nebulizacyjny
- Karolewicz B. Pluta J., Haznar D., Nebulizacja jako metoda podawania leków
- Karolewicz B. Pluta J., Haznar D., Nebulizacja jako metoda podawania leków
- Emeryk A., Pirożyński M., Nebulizacja: czym, jak, dla kogo, kiedy? Polski Konsensus Nebulizacyjny
- Ulotka informacyjna wyrobu medycznego Nebu-dose Baby
- Ulotka informacyjna wyrobu medycznego Nebu-dose Plus
- Ulotka informacyjna wyrobu medycznego Ectodose