Rozrzedza gęsty i lepki śluz dzięki fizycznemu i mechanicznemu działaniu zawartych w nim składników. Do zakraplania i nebulizacji, z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztwor...
Najczęstsze przyczyny kataru
Katar pojawia się w wyniku rozwoju stanu zapalnego w obrębie błony śluzowej nosa i zatok. Ten z kolei rozwija się jako odpowiedź układu odpornościowego na infekcję – najczęściej wirusową, czasem także bakteryjną. Jeśli trwa ona do 10 dni, nazywamy ją zwyczajowo przeziębieniem. Czas ten może się wydłużyć nawet do 12 tygodni, jeżeli stan zapalny obejmie także zatoki.
Inną potencjalną przyczyną kataru jest alergia wziewna. Pojawia się ona w wyniku kontaktu z czynnikiem uczulającym, np. pyłkami roślin, roztoczami kurzu domowego czy sierścią zwierząt. U podłoża reakcji alergicznej również leży stan zapalny, który obejmuje drogi oddechowe.
Objawy, które mogą pojawić się wraz z katarem
Katar alergiczny zazwyczaj jest wodnisty, śluzowy i przezroczysty. Najczęściej towarzyszy mu świąd nosa i oczu, napadowe kichanie oraz zapalenie spojówek, czasem także kaszel. Alergia zazwyczaj ujawnia się już u dzieci, jednak może także pojawić się w wieku dorosłym.
Katar wynikający z infekcji również w pierwszych dniach jest cieknący, jednak z czasem się zagęszcza. Może też wtedy zmienić kolor na żółty lub zielony. Katar u dzieci, zwłaszcza podbarwiony, bywa dla rodziców bardzo niepokojący. Wynika to z przekonania, że przezroczysta wydzielina oznacza infekcję wirusową, a żółta lub zielona – bakteryjną. To mit – katar podbarwia się w wyniku nacieku komórek układu odpornościowego, który jest obecny także przy infekcjach wirusowych.
Jeśli stan zapalny dotrze do zatok, oprócz zatkanego nosa mogą pojawić się dodatkowe objawy, np.:
- rozpierający ból głowy, który nasila się podczas pochylania się,
- wydzielina spływająca po tylnej ścianie gardła,
- gorączka,
- ból i ucisk twarzy,
- utrata węchu.
Lider wśród preparatów do nebulizacji (inhalacji). Redukuje stany zapalne dróg oddechowych. Zawiera...
Podczas inhalacji intensywnie nawilża i łagodzi stany zapalne dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Przeznaczony do nebulizacji w celu poprawienia komfortu oddychania. Intensywnie nawilża.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania. Udrożnia.
0,9% roztwór soli fizjologicznej o szerokim zastosowaniu.
Roztwór do inhalacji, zmniejsza mokry kaszel i gęsty katar. Udrożnia i nawilża.
Inhalacje – sposób na to, jak pozbyć się kataru
Nie ma leków, które działałyby bezpośrednio na najczęstszą przyczynę kataru infekcyjnego, czyli wirusy. Dlatego jego leczenie polega na poprawianiu komfortu osoby chorej poprzez łagodzenie uciążliwych objawów – na co jednym ze sposobów są inhalacje. Pomagają one także w przypadku alergii – oczyszczają drogi oddechowe z wydzieliny oraz alergenów, co sprzyja wyciszeniu reakcji uczuleniowej.
Inhalacje wykonuje się przy użyciu inhalatora z nebulizatorem. Nebulizator to urządzenie, które przekształca roztwór w delikatną mgiełkę, składającą się z drobnych cząsteczek płynu zawieszonych w gazie. Wdychana w takiej postaci łatwo dostaje się w głąb dróg oddechowych – do zatok i oskrzeli. Można w ten sposób zadziałać bezpośrednio w miejscu objętym stanem zapalnym.
Jakie wybrać preparaty do inhalacji na katar?
Podstawowym płynem wykorzystywanym do inhalacji jest sól fizjologiczna, czyli roztwór chlorku sodu o stężeniu 0,9%. Oczyszcza on i nawilża drogi oddechowe, przez co sprawdzi się przy wodnistym katarze alergicznym oraz w pierwszych dniach infekcji. Inhalacje z soli fizjologicznej mogą być wzbogacone w dodatkowe składniki, np. kwas hialuronowy, ektoinę. To cząsteczki silnie wiążące wodę, co wzmacnia efekt nawilżający.
W przypadku gęstego kataru i zablokowanego nosa lepiej sprawdzą się inhalacje z hipertonicznego roztworu chlorku sodu o stężeniu 1,5-3%. Ściąga on wodę z komórek nabłonka dróg oddechowych, przez co zmniejsza ich obrzęk oraz upłynnia zalegającą wydzielinę. Ampułki bywają wzbogacone dodatkowymi składnikami, takimi jak:
- N-acetylocysteina – działa mukolitycznie, czyli rozcina wiązania, które odpowiadają za kleistą konsystencję śluzu. W ten sposób go rozrzedza i ułatwia oczyszczenie nosa,
- ektoina – nawilża oraz stabilizuje błony komórkowe śluzówki nosa i zatok. Łagodzi stany zapalne, dzięki czemu może zmniejszyć objawy zarówno infekcji, jak i alergii sezonowej,
- kwas hialuronowy – wiąże cząsteczki wody, która nawilża śluzówki oraz upłynnia zalegającą wydzielinę.
Jak wykonać inhalacje na katar? Instrukcja krok po kroku
Na rynku istnieją różne rodzaje inhalatorów. Jeśli chcesz skorzystać ze wszystkich dostępnych w aptekach ampułek do inhalacji, wybierz inhalator tłokowy (inaczej pneumatyczny). Pozostałe typy tych urządzeń, np. ultradźwiękowe czy membranowe, nie nadają się do inhalacji roztworów zawierających duże cząsteczki, np. kwasu hialuronowego.
Inhalator tłokowy składa się z następujących elementów:
- kompresora, który spręża powietrze trafiające później do nebulizatora,
- nebulizatora – który zamienia płyn do inhalacji w delikatną mgiełkę,
- rurki, którą łączysz dwa powyższe elementy,
- ustnika, maski i końcówki donosowej.
Jak wykonać inhalację na katar?
- Przygotuj inhalator zgodnie z instrukcją.
- Do pojemnika dodaj roztwór do inhalacji.
- W zależności od tego, na co ma być wykonana inhalacja, umieść na swoim miejscu maseczkę, ustnik lub końcówkę donosową.
- Włącz inhalator. Kiedy zobaczysz wytwarzającą się mgiełkę, oddychaj miarowo i spokojnie.
- Inhalacja potrwa ok. 15 minut. Pod koniec usłyszysz charakterystyczne bulgotanie resztek płynu – możesz wtedy zakończyć zabieg.
- Umyj wszystkie elementy inhalatora oprócz kompresora i pozostaw je do wyschnięcia.
Podczas inhalacji na katar oddychaj przez nos. Wykorzystaj w tym celu końcówkę donosową, a w przypadku dzieci – maseczkę w rozmiarze dopasowanym do wielkości buzi dziecka.
Inhalacje to bezpieczna metoda walki z katarem u niemowlaków, dzieci i dorosłych. Większość dostępnych preparatów możesz wykorzystać u pacjentów w każdym wieku. Wyjątkiem jest N-acetylocysteina, która może być stosowana u dzieci od 2. roku życia. Inhalacje na katar to także dobre uzupełnienie leczenia alergii – nie tylko łagodzą jej objawy, ale też ograniczają kontakt śluzówki z alergenami.
Lider wśród preparatów do nebulizacji (inhalacji). Redukuje stany zapalne dróg oddechowych. Zawiera...
Podczas inhalacji intensywnie nawilża i łagodzi stany zapalne dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Przeznaczony do nebulizacji w celu poprawienia komfortu oddychania. Intensywnie nawilża.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania. Udrożnia.
0,9% roztwór soli fizjologicznej o szerokim zastosowaniu.
Roztwór do inhalacji, zmniejsza mokry kaszel i gęsty katar. Udrożnia i nawilża.
Źródła:
- Wachnicka-Bąk, A., Lipińska-Opałka, A., Będzichowska, A., Kalicki, B., & Jung, A. (2014). Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(1): 25-31.
- Kozikowska, K., & Sybilski, A. J. (2023). Nebulizacja u pacjentów z chorobami układu oddechowego w okresie infekcyjnym. Alergoprofil, 19(2): 8-12.
- Mrówka-Kata, K., Kata, D., Namysłowski, G., Banert, K., Mrówka-Kata, P. N., & Namysłowski, P. (2010). Miejsce leków mukolitycznych w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych. Forum Medycyny Rodzinnej, 4(1): 59-64.