Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki. Spray z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztworem chlorku sodu.
Czym jest N-acetylocysteina?
Organiczny związek o nazwie N-acetylocysteina jest najczęściej wykorzystywany jako surowiec w produkcji suplementów diety, żywności specjalnego medycznego przeznaczenia, a także wyrobów medycznych stosowanych w leczeniu braku drożności zatok i nosa. NAC wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, co związane jest z obecnością dwóch grup tiolowych – SH.
Pod względem funkcjonalnym N-acetylocysteina bierze udział w produkcji glutationu, odpowiedzialnego za proces detoksykacji, a także wchodzi w skład niektórych białek. Po spożyciu ulega przekształceniu w wątrobie do cysteiny, a na szlaku kolejnych przemian do glicyny i glutationu.
Zarówno suplementacja, jak i zewnętrzne stosowanie NAC jest na ogół bardzo dobrze tolerowane przez organizm. Dawka do 8 g na dzień nie wywołuje żadnych niepożądanych reakcji ubocznych. Ze względu na fakt, że N-acetylocysteina nie jest zaliczana do niezbędnych substancji mineralnych i witamin, nie opracowano dotychczas żadnych zalecanych poziomów tego aminokwasu.
Co ważne, N-acetylocysteinę stosuje się w medycynie znacznie chętniej niż cysteinę, ponieważ jest mniej toksyczna, bardziej odporna na procesy oksydacji, a także lepiej rozpuszczalna w wodzie. Przewaga NAC dostrzegalna jest również w przypadku glutationu, który w przeciwieństwie do NAC bardzo szybko ulega rozkładowi w jelitach.
N-acetylocysteina – właściwości
N-acetylocysteina wykazuje szereg zastosowań, a liczne badania naukowe stale zwiększają te możliwości. Coraz więcej wiadomo także na temat mechanizmów działania tego związku.
Najważniejszymi właściwościami N-acetylocysteiny są:
- działanie mukolityczne (upłynniający i zmniejszający lepkość śluzu) w zapaleniach oskrzeli i mukowiscydozie,
- uniemożliwienie tworzenia się biofilmu bakteryjnego,
- ochrona przed infekcjami o podłożu wirusowym i bakteryjnym,
- obniżanie ciśnienia tętniczego krwi,
- zdolność do uwalniania cytokin o działaniu prozapalnym,
- ochrona funkcjonalności endotelium u osób z cukrzycą,
- „wymiatanie” wolnych rodników odpowiedzialnych za reakcje oksydacyjne,
- zmniejszanie poziomu czynnika martwicy nowotworu – TNF-alfa,
- udział w metabolizmie fosfolipidów błonowych,
- modulacja glutaminergicznych receptorów metabotropowych, co pozwala na zastosowanie NAC w leczeniu uzależnień,
- zwiększenie syntezy glutationu, co jest wykorzystywane w leczeniu m.in. bezpłodności.
Początkowo N-acetylocysteina stosowana była w zatruciach, przede wszystkim w przypadkach przedawkowania paracetamolu.
Rozrzedza gęsty i lepki śluz dzięki fizycznemu i mechanicznemu działaniu zawartych w nim składników. Do zakraplania i nebulizacji, z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztwor...
N-acetylocysteina na nos i zatoki
N-acetylocysteina jest często stosowana w lekach i wyrobach medycznych przeznaczonych do niwelowania nadmiernej produkcji gęstego śluzu w wielu schorzeniach górnych i dolnych dróg oddechowych. Lepki i gęsty śluz zalega w drogach oddechowych na skutek upośledzenia fizjologicznego ruchu rzęsek. Podanie N-acetylocysteiny powoduje upłynnienie i rozrzedzenie śluzu.
Rozrzedzenie śluzu po zastosowaniu N-acetylocysteiny jest możliwe dzięki rozbiciu glikoprotein zawartych w wydzielenie. Na skutek tego zjawiska znacznie obniża się lepkość śluzu. Jednocześnie NAC nie upośledza odruchu kaszlowego. N-acetylocysteina jest obecna również w preparatach do nebulizacji i w postaci sprayów do nosa. W drogach oddechowych maksymalnie stężenia N-acetylocysteiny przypada na ok. 3 godzinę po podaniu. Charakterystyczny zapach siarki preparatów z NAC nie wpływa na ich właściwość.
N-acetylocysteinę stosuje się w leczeniu m.in.:
- rozedmy płuc,
- zapaleniu oskrzeli lub oskrzelików,
- rozstrzeniu oskrzeli,
- mukowiscydozie,
- stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, a także zatok przynosowych,
- nieżytach nosa.
Jak długo można stosować preparaty z N-acetylocysteiną w składzie? W większości przypadków, np. jako wsparcie leczenia mokrego kaszlu, czas ten nie powinien przekraczać 10 dni. Natomiast jeżeli NAC jest wykorzystywane w innych celach – np. wspierania funkcjonowania nerek lub wątroby, okres ten należy skonsultować indywidualnie z lekarzem.
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki. Spray z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztworem chlorku sodu.
N-acetylocysteina – przeciwwskazania do stosowania
Stosowanie N-acetylocysteiny nie zawsze jest wskazane. Jej przyjmowane doustne nie jest zalecane w przypadku choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, astmy oskrzelowej, nadreaktywności oskrzeli, żylaków przełyku, ciąży i okresu karmienia piersią. Jednoczesne stosowanie N-acetylocysteiny z innymi lekami, w tym zwłaszcza antybiotykami, powinno być skonsultowane z lekarzem. Zaleca się bowiem zachowanie odstępu czasowego pomiędzy przyjęciem obu rodzajów substancji aktywnych, dotyczy to przede wszystkim cefalosporyn, tetracyklin, aminoglikozydów i amoksycylina.
N-acetylocysteina – skutki uboczne
W większości przypadków, przy zachowaniu właściwych, zalecanych przez lekarzy dawek N-acetylocysteiny, skutki uboczne nie występują. Jednakże przy przedawkowaniu NAC możliwe jest wystąpienie pewnych skutków ubocznych, w tym: alergii, szumów usznych, bólów głowy, uczucia dezorientacji, nadmiernego spadku ciśnienia tętniczego krwi, przyspieszonego tętna.
Większość skutków ubocznych pojawia się po stosowaniu doustnym np. na skutek stosowania nieprawidłowej dawki leku. Miejscowe stosowanie N-acetylocysteiny pozwala znacznie ograniczyć ryzyko rozwoju powikłań i skutków ubocznych, co znacznie zwiększa bezpieczeństwo, a także skuteczność.
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki. Spray z N-acetylocysteiną i hipertoni...
Spray do nosa. Ogranicza rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną. Łagodzi stany zapalne podrażnionej śluzówki nosa i zatok, udr...
Spray do nosa – woda morska z ektoiną w formie delikatnej mgiełki. Oczyszcza jamę nosową i ułatwia s...
Nawilża śluzówkę nosową.
Krople do nosa.
Źródła:
- MCDS Tenório, NG Graciliano, ACM Oliveira i in., N-Acetylcysteine (NAC): Impacts on Human Health, “Antioxidants”, nr 6, 2021.
- G.K. Schwalfenberg, N-Acetylcysteine: A Review of Clinical Usefulness (an Old Drug with New Tricks), “J Nutr Metab”, 2021.