Dzięki oddychaniu pobierany jest tlen zawarty w powietrzu, niezbędny do życia każdej komórki. Za cały proces wymiany gazowej odpowiada układ oddechowy. Mechanizm oddychania polega na naprzemiennym wdechu i wydechu. Podczas wdechu powietrze bogate w tlen przepływa przez drogi oddechowe do płuc. Wprowadzone powietrze zostaje oczyszczone i ogrzane. Drobiny kurzu i zanieczyszczeń są wyłapywane, a czyste powietrze przechodzi przez gardło do tchawicy. Gardło jest miejscem, w którym krzyżują się układ oddechowy i pokarmowy. Następnie powietrze trafia do płuc, gdzie następuje wymiana gazowa.
Oddychanie przez usta – czy może być szkodliwe?
Oddychanie przez usta nie pozwala prawidłowo ogrzać i oczyścić powietrza, jest to szczególnie ważne w sezonie jesienno-zimowym, kiedy najczęściej dochodzi do infekcji. Oddychanie ustami już w dzieciństwie prowadzi do zmian w kościach twarzy, jest przyczyną wad zgryzu, dysfunkcji stawu skroniowo- żuchwowego czy seplenienia, dlatego od najmłodszych lat warto zwracać uwagę, aby dziecko prawidłowo oddychało.
Lider wśród preparatów do nebulizacji (inhalacji). Redukuje stany zapalne dróg oddechowych. Zawiera ektoinę.
Ćwiczenia oddechowe. Trening dla zdrowia i samopoczucia
W naszym organizmie wyróżnia się dwa tory oddechowe. Pierwszy: górny (piersiowy), który jest charakterystyczny dla kobiet. Podczas wdechu poszerzają się głównie górne obszary klatki piersiowej. Drugi tor (przeponowy) występuje częściej u mężczyzn. Podczas wdechu rozszerzają się jedynie dolne partie płuc, a część górna klatki piersiowej nie pracuje. Dla naszego organizmu najkorzystniejsze jest używanie obydwu torów oddechowych, ponieważ wtedy w procesie oddychania bierze udział cała powierzchnia płuc. Jest to najbardziej efektywne.
Dotleniony organizm zapewnia dobrą kondycję i samopoczucie. Niestety z wiekiem w procesie oddychania angażuje się coraz mniejsza powierzchnia płuc, organizm ma gorszą wydolność. Aby temu zapobiec, warto zacząć regularnie wykonywać ćwiczenia oddechowe.
Ćwiczenia oddechowe to specjalna grupa ćwiczeń, które mają na celu nauczenie świadomej kontroli oddechu. Oddychanie powinno wykorzystywać całą objętość płuc, w tym dolnych płatów, które zazwyczaj są mocno spięte i powoli wyłączone z procesu oddychania. Dodatkowo oddech ma świadomie angażować przeponę, która stanowi centrum i jest głównym mięśniem wdechowym.
Techniki oddychania są szczególnie ważne u osób, które cierpią na nerwice i przewlekły stres. Ponadto w czasach pandemii COVID-19 fizjoterapia oddechowa leczy następstwa niewydolności oddechowej, zapobiega powikłaniom oraz ma na celu przywrócenie sprawności. Ćwiczenia oddechowe dodatkowo pozwalają zmniejszyć uczucie niepokoju. Kolejną korzyścią jest poprawa sylwetki, odciążenie nadmiernie napiętych mięśni szyi. Ćwiczenia mają na celu uruchomienie głównego mięśnia oddechowego – przepony, która jest ważnym mięśniem głębokim, a jej praca wpływa na mięśnie dna miednicy, kręgosłup i brzuch.
Podstawowe ćwiczenia oddechowe. Jak zacząć?
Ćwiczenia oddechowe początkowo powinny trwać maksymalnie kilka minut. Można je wykonywać wszędzie, natomiast wymagają od ćwiczącego odrobiny skupienia i uwagi.
Najważniejsze jest, aby nauczyć się brać wdech przez nos. Usiądź wygodnie i skup się, aby nabrać powietrza nosem. Poczuj zimny powiew powietrza, który wpada do nosa. Następnie zrób wydech przez usta. Powtórz ćwiczenie kilka razy. Rób to powoli, w swoim tempie. Następnie postaraj się, aby wydech był dwa razy dłuższy niż wdech. Tak prawidłowo powinien wyglądać spokojny cykl oddechowy.
Drugim ćwiczeniem jest uruchomienie przepony. Połóż się na plecach, z rękami na wysokości dolnych żeber, tak aby stykały się środkowymi palcami. W trakcie wdechu staraj się nabrać powietrze w dolne partie żeber, tak, by Twoje dłonie się od siebie odsunęły. W trakcie spokojnego wydechu powinny wrócić na swoje miejsce. Powtórz ćwiczenie. Potem można spróbować wykonać je na siedząco lub na stojąco.
Ćwiczenia powinno się powtórzyć kilka razy, ale nie za dużo, ponieważ może dojść do hiperwentylacji, która objawia się lekkimi zawrotami głowy.
Ćwiczenia oddechowe są przeznaczone dla każdego. Dzięki regularnym treningom można poprawić swoją wydolność, polepszyć samopoczucie i poprawić sylwetkę. Są skuteczne w pracy z osobami narażonymi na przewlekły stres oraz nerwicę, a jednocześnie bardzo proste – nie wymagają sprzętu, akcesoriów, przygotowań albo dobrej kondycji.
Źródło:
- Rutkowski, Ryszard, et al. „Wybrane zagadnienia rehabilitacji oddechowej.” Fizjoterapia Polska 9.1 (2009): 21-30.