Wspomaga odbudowę mikroflory jelitowej np. po infekcjach, po antybiotykoterapii, podczas podróży do innych stref klimatycznych.
Przyczyny wymiotów
Nudności to nieprzyjemne, niebolesne, subiektywne uczucie potrzeby zwymiotowania, którym towarzyszą objawy ze strony autonomicznego układu nerwowego, takie jak: bladość skóry, zimne poty, ślinotok, obniżenie ciśnienia tętniczego i przyśpieszenie rytmu serca.
Z kolei wymioty to rytmiczne, spazmatyczne ruchy przepony i mięśni brzucha, które często poprzedzane są nudnościami i polegają na gwałtownym wyrzuceniu zawartości żołądka przez usta, a przy znacznej objętości nawet przez nos.
Nudności i wymioty stanowią odpowiedź organizmu zarówno na bodźce fizjologiczne, jak i te patologiczne. Jako odruch fizjologiczny mają znaczenie przy ostrych zatruciach i innych sytuacjach klinicznych, gdyż chronią organizm przed szkodliwymi substancjami, które zostały spożyte. Najczęściej jednak przewlekłe nudności oraz wymioty wynikają z chorób przewodu pokarmowego lub innych narządów.
Przyczyn wymiotów może być naprawdę wiele, najczęściej wymienia się:
- leki i toksyny (np. cytostatyki i niektóre leki immunosupresyjne, niesteroidowe leki przeciwzapalne, diuretyki, leki kardiologiczne, hormonalne, doustne leki hipoglikemizujące, antybiotyki, toksyny takie jak: alkohol czy grzyby),
- choroby ośrodkowego układu nerwowego (np. migrena, nowotwory i inne guzy ośrodkowego układu nerwowego, guz rzekomy mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu, incydenty naczyniomózgowe, krwawienie wewnątrzczaszkowe, choroby psychiczne, takie jak: depresja, jadłowstręt psychiczny, bulimia, wymioty psychogenne, choroby błędnika: nowotwory, zapalenia, choroba lokomocyjna),
- choroby przewodu pokarmowego i otrzewnej (np. nieżyt żołądkowo-jelitowy o ostrym przebiegu – infekcyjny, wywołany przez wirusy, bakterie czy pierwotniaki, zatrucia pokarmowe, żołądkowo-jelitową nadwrażliwość pokarmową, niedrożność jelita cienkiego, zespół tętnicy krezkowej górnej, gastropareza, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, ostre zapalenie i nowotwory trzustki, radioterapia, ostre zapalenie wątroby, choroba Leśniowskiego-Crohna i inne),
- choroby gruczołów wewnątrzwydzielniczych i przemiany materii (cukrzycowa kwasica ketonowa, przełom nadnerczowy, przełom tarczycowy, nadczynność i niedoczynność przytarczyc),
- choroby układu moczowego (mocznica, kolka nerkowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek),
- zawał serca, niewydolność serca, nudności i wymioty pooperacyjne, nudności i wymioty po alkoholu, hiperwitaminozę A lub D, przewlekłe głodzenie, ostrą porfirię przerywaną czy wymioty w ciąży1.
Szczególnie niebezpieczne mogą być wymioty u dziecka, noworodka czy osoby starszej – poważne ryzyko odwodnienia!. Wymioty u niemowląt nie zawsze są powiązane z problemami zdrowotnymi w przewodzie pokarmowym, ale mogą być objawem choroby układowej (zakażenie układu moczowego, posocznica, wrodzony blok metaboliczny). Każde niepokojące objawy zawsze warto zatem skonsultować z lekarzem.
Odwodnienie po wymiotach – co pić, żeby zapobiegać odwodnieniu?
Przy wymiotach zaleca się przede wszystkim wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych, a następnie postępowanie diagnostyczne i rozpoczęcie leczenia przyczynowego oraz leczenia objawowego, jeśli jest konieczne. Do płynów o działaniu przeciwwymiotnym zaliczyć możemy: czarną herbatę bez dodatków, napój imbirowy, herbatę z imbirem, wodę mineralną niegazowaną.
Pamiętaj o przyjmowaniu elektrolitów!
Zmagając się z wymiotami, należy unikać: napojów gazowanych, alkoholu, kawy, kwaśnych napojów, ponieważ mogą one nasilać nudności i wymioty. Ważne jest także picie małymi porcjami, aby nie obciążać żołądka. Jeśli wymioty są częste i utrzymują się przez dłuższy czas, warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ może to być objawem poważniejszego problemu zdrowotnego.
Co jeść przy wymiotach?
Właściwe postępowanie dietetyczne przy wymiotach polega na odpowiednim nawodnieniu i unikaniu produktów spożywczych oraz potraw, które mogą nasilać ten problem. Przy nudnościach dobrze sprawdzą się posiłki mało aromatyczne, schłodzone, z lodówki, ponieważ nie będą stymulowały ośrodka węchowego w mózgu. Posiłki powinny być lekkostrawne, podawane często, ale w niewielkich ilościach. Dobrze sprawdzą się np.: omlety, naleśniki, lody, sorbety, galaretki, kisiel, budyń, zupy, zupy kremy, koktajle, lekkie twarożki, biały ryż, makaron z twarogiem, wafle ryżowe, płatki owsiane błyskawiczne, pieczywo pszenne, jajecznica, biszkopty, jajka na półmiękko, owocowe musy czy pieczone jabłka.
Czego unikać przy wymiotach?
Przy wymiotach należy unikać produktów, które mogą nasilać nudności i wymioty – takich jak: produkty bogate w błonnik pokarmowy, pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa kapustne, orzechy, nasiona roślin strączkowych.
Jeśli zmagasz się z wymiotami i biegunką, sprawdź także Zdrowe Rozwiązania na biegunkę: Biegunka (rozwolnienie): przyczyny, leczenie. Co jeść przy biegunce? Co pić?
Wsparcie układu odpornościowego, odbudowy mikroflory jelitowej oraz regeneracji nabłonka jelitowego dzięki składnikom pochodzenia naturalnego. Zawiera nukleotydy, fukoidan, cy...
Wymioty w ciąży – co może pomóc?
Nudności i wymioty należą do jednych z najczęściej zgłaszanych objawów we wczesnym okresie ciąży, zazwyczaj ok. 2.-6. tygodnia ciąży, osiągając szczyt między 8. a 12. tygodniem. Mogą być związane ze stresem, lękiem i depresją w czasie ciąży i z reguły częściej obserwuje się je u kobiet w krajach zachodnich, niż rozwijających się. Pojawiają się także często u pierworódek, kobiet w ciąży mnogiej czy z wysokim wskaźnikiem BMI. Wymioty w ciąży często wywołane są przez niektóre zapachy np. związane z gotowaniem, zapachy spalin, kawy czy papierosów.
Podstawowa terapia wymiotów w ciąży opiera się na zmianie żywienia. Zaleca się spożywanie niewielkich posiłków, kilka razy dziennie zamiast dużych posiłków. Zmniejszy to obciążenie żołądka i wpłynie na regulację wytwarzania soków trawiennych. Najlepiej, aby posiłki nie były pikantne i były niskotłuszczowe. Pomocne może być także spożywanie posiłków bogatych w białko i ubogich w węglowodany oraz przyjmowanie większej ilości płynów niż pokarmów stałych.
Gdy wymioty pojawiają się rano, można spróbować spożycia posiłku jeszcze przed wstaniem z łóżka. Dobrze sprawdzi się wtedy jakaś lekka węglowodanowa przekąska typu: sucharki, suche płatki kukurydziane, chrupkie pieczywo.
Wieczorem, aby zapobiegać nocnej i porannej hipoglikemii, warto spożyć posiłek bogaty w białko z niewielkim dodatkiem tłuszczu. Pomocne może być także picie płynów oraz elektrolitów między posiłkami, ale nie należy popijać posiłków. Jeśli wymioty wywoływane są również przez zapach potraw, zaleca się spożywanie posiłków w temperaturze pokojowej.
Z kolei Amerykańskie Kolegium Położników i Ginekologów jako niefarmakologiczną metodę leczenia wymiotów w ciąży zaleca… spożywanie imbiru. Wykazano jednak, że imbir może łagodzić nudności w porównaniu do placebo, ale nie zmniejsza częstości epizodów wymiotów2.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy.
Co na wymioty – podsumowanie
Wymioty mogą towarzyszyć różnym chorobom lub być wynikiem zatrucia pokarmowego. Niezależnie od przyczyny kluczowe jest jednak zapobieganie odwodnieniu i wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych organizmu. Jeśli wymiotom towarzyszą inne niepokojące objawy, np. wymioty i ból głowy, wymioty i biegunka czy wymioty i gorączka, warto skonsultować te objawy z lekarzem.
Źródła:
- Gajewski P.: Interna Szczeklika 2017 Podręcznik chorób wewnętrznych. Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.
- Szostak- Węgierek D. Żywienie w czasie ciąży i karmienia piersią. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.