DICLOSTIM to lek bez recepty w postaci roztworu do płukania jamy ustnej i gardła. Substancją aktywną DICLOSTIMU jest diklofenak sodowy będący niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ). Podczas stosowania miejscowego w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej i gardła diklofenak wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Obecnie w Polsce dostępnych jest kilkadziesiąt preparatów, które w swoim składzie zawierają diklofenak. Postaci dostępnych leków jest bardzo wiele – począwszy od tradycyjnych tabletek, przez roztwory do płukania jamy ustnej i gardła, a skończywszy na plastrach leczniczych. Działanie tej substancji aktywnej jest charakterystyczne dla wszystkich leków z grupy NLPZ. Oddziałują one na biosyntezę prostaglandyn, wykazując zdolności przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i hamujące agregację płytek krwi.
Diklofenak: zastosowanie i działanie
Na poziomie molekularnym diklofenak działa hamująco na aktywność cyklooksygenaz (COX), czyli enzymów zaangażowanych w syntezę prostaglandyn. Te ostatnie są hormonami, pochodnymi kwasu arachidonowego, odpowiedzialnymi za rozwój stanu zapalnego, a także ból i obrzęki.
W organizmie człowieka wyróżnić można dwie izoformy cyklooksygenazy:
- COX-1 – to enzym występujący w warunkach fizjologicznych. Jest obecny w kilku tkankach żywego organizmu, w tym nerkach, płytkach krwi, naczyniach krwionośnych i żołądku,
- COX-2 – jej stężenie rośnie wraz z rozwojem stanu zapalnego.
Diklofenak, jak większość leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, oddziałuje na obie z izoform: COX-1 oraz COX-2. W przebiegu procesów zapalnych dochodzi do zwiększonej syntezy prostaglandyn, a co za tym idzie, zwiększenia aktywności enzymów z grupy COX-2. Diklofenak, poza skutecznym hamowaniem tego enzymu, odpowiedzialny jest również za hamowanie aktywności lipooksygenazy, czyli enzymu, którego działanie polega na pobudzaniu syntezy czynników prozapalnych. Dzięki temu skuteczność tej substancji aktywnej jest znacznie większa niż innych NLPZ (np. kwasu acetylosalicylowego). Diklofenak wykazuje z kolei nieco słabsze działanie przeciwagregacyjne niż kwas acetylosalicylowy.
Wskazaniem do podania leków z diklofenakiem w składzie są stany zapalne, gorączka i ból, w tym w szczególności:
- stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej i gardła, np.: zapalenie dziąseł, zapalenie jamy ustnej, zapalenie gardła, stany zapalne po zabiegach stomatologicznych, mechaniczne podrażnienia jamy ustnej;
- bolesne miesiączkowanie,
- napady dny moczanowej,
- bóle głowy pochodzenia naczyniowego,
- reumatyczne zapalenie stawów,
- kolki nerkowe,
- ostre i przewlekłe stany zapalne stawów bez zmian reumatoidalnych,
- bóle pooperacyjne i pourazowe,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.
Intensywnie nawilżający roztwór do jamy ustnej. Pomocny przy infekcjach bakteryjnych i grzybiczych błony śluzowej oraz suchości spowodowanej m.in. chemioterapią czy radioterap...
Diklofenak: stosowanie
Dokładne dawkowanie diklofenaku jest kwestią bardzo indywidualną i uzależnione jest od wielu czynników, w tym stanu pacjenta i wskazania do stosowania tej substancji aktywnej. W przypadku formy doustnej, standardowa, dobowa dawka leku wynosi od 100-150 mg na dobę. W przypadku roztworu do płukania jamy ustnej i gardła opartego na diklofenaku, u osób dorosłych jednorazowo stosuje się 15 mililitrów płynu, co przekłada się na dawkę ok. 11 mg diklofenaku (Diclofenacum) w postaci diklofenaku sodowego.
Diklofenak może być stosowany w wielu formach, w tym:
- roztworu do przemywania jamy ustnej i gardła,
- doustnie – tabletki i kapsułki,
- zewnętrznie na skórę – w formie plastrów leczniczych, żeli i płynów,
- kropli do oczu,
- wlewów dożylnych,
- domięśniowo – jako roztwór do wstrzykiwań,
- doodbytniczo – w postaci czopków.
W formie doustnej diklofenak wchłania się szybko i całkowicie, a po ok. 20 minutach osiąga swoje maksymalne stężenie.
Diklofenak do płukania gardła
Preparaty z diklofenakiem w składzie wykorzystuje się często do płukania jamy ustnej. Ich stosowanie łagodzi stany zapalne, a także bólowe – zarówno jamy ustnej, jak i gardła. Są one rekomendowane przede wszystkim w przypadku zakażeń bakteryjnych i wirusowych. Mogą je stosować również osoby korzystające z aparatów ortodontycznych i protez.
Produkty te są dostępne bez recepty.
Diklofenak: skutki uboczne
Tak jak wszystkie leki z grupy NLPZ diklofenak może wykazywać skutki uboczne (szczególnie przy długotrwałym stosowaniu), w tym:
- podrażnienia, owrzodzenia i krwawienia błony śluzowej przewodu pokarmowego,
- zaburzenie czynności nerek,
- zaburzenie równowagi elektrolitowej,
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- zwiększenie częstotliwości napadów astmy oskrzelowej,
- trudności w oddychaniu,
- zwiększenie incydentów zakrzepowych, zawału serca i/lub udaru mózgu.
Nie zaleca się stosowania diklofenaku w ciąży.
Warto jednak pamiętać, że diklofenak stosowany miejscowo, np. w formie roztworu do płukania jamy ustnej, nie wchłania się do krwioobiegu i nie powoduje poważnych skutków ubocznych. Jednakże podczas długotrwałego stosowanie miejscowego może rozwinąć się nadwrażliwość. Należy unikać kontaktu preparatu z oczami.
Diklofenak a alkohol
Należy unikać doustnego stosowania diklofenaku z alkoholem. Takie połączenie zwiększa bowiem wydzielanie kwasu żołądkowego i ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej.
Diklofenak: interakcje z innymi lekami
Nie zaleca się jednoczesnego przyjmowania diklofenaku z:
- innymi lekami z grupy NLPZ,
- lekami o działaniu moczopędnym,
- substancjami o działaniu przeciwzakrzepowym – zwiększa się wówczas ryzyko pojawienia się krwawień,
- lekami przeciwcukrzycowymi,
- glikozydami nasercowymi,
- selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI),
- niektórymi lekami przeciwbakteryjnymi np. z grupy chinolonów,
- cholestyraminą,
- kolestypolem.
W przypadku diklofenaku stosowanego miejscowo interakcje produktu z innymi preparatami do stosowania w jamie ustnej nie są znane.
Diklofenak i ibuprofen razem
Ponieważ zarówno diklofenak, jak i ibuprofen zaliczają się do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, to nie należy stosować ich razem.
Diklofenak i paracetamol razem
Nie istnieją przeciwwskazania do jednoczesnego stosowania diklofenaku i paracetamolu.
Diklofenak: ulotka
Więcej na temat substancji czynnej, jaką jest diklofenak, można przeczytać w ulotkach dołączonych do opakowania określonego leku lub preparatu.
DICLOSTIM to lek bez recepty w postaci roztworu do płukania jamy ustnej i gardła. Substancją aktywną DICLOSTIMU jest diklofenak sodowy będący niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ). Podczas stosowania miejscowego w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej i gardła diklofenak wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Źródła:
- R.A. Alfaro i D.D. Davis, Diclofenac, PubMed, [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557879/, [dostęp 25.09.2023].
- J. Kołodziejska i M. Kołodziejczyk, Diclofenac in the treatment of pain in patients with rheumatic diseases, “Reumatologia”, nr 3, 2018.
- M. Schmidt i H.T. Sørensen i L. Pedersen, Diclofenac use and cardiovascular risks: series of nationwide cohort studies, “BMJ”, nr 362, 2018.
- D.S. Baranov, Spin-Labeled Diclofenac: Synthesis and Interaction with Lipid Membranes, “Molecules”, nr 16, 2023.
- M. Zaremba, A. Staniszewska i M. Niewada, Niesteroidowe leki przeciwzapalne – fakty, mity i kontrowersje dotyczące ryzyka sercowo-naczyniowego oraz ryzyka powikłań ze strony przewodu pokarmowego, “Choroby Serca i Naczyń”, nr 3, 2012.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Diclostim.