Dlaczego niektóre leki trzeba przechowywać w lodówce?
Warunki przechowywania leków zależą od wielu czynników. Niska temperatura jest czasem niezbędna, ponieważ niektóre składniki aktywne nie są stabilne w cieplejszych warunkach. A producent musi zagwarantować właściwe działanie preparatu do końca jego daty ważności.
Co może stać się z lekiem, jeśli będzie przechowywany w zbyt wysokiej temperaturze? Substancje czynne będą stopniowo ulegać rozkładowi, a przez to preparat będzie mniej skuteczny.
Wspomaga odbudowę mikroflory jelitowej np. po infekcjach, po antybiotykoterapii, podczas podróży do innych stref klimatycznych.
Na przykład te probiotyki, które muszą być przechowywane w lodówce, giną w wyższych temperaturach. To nie jest gwałtowny proces, ale z czasem ich zawartość w kapsułce będzie maleć. Na niektórych probiotykach znajdziesz informację, że przez określony czas, np. 4 tygodnie, preparat może być poza lodówką. Ten krótki okres jest jeszcze dla nich stosunkowo bezpieczny.
Innym przykładem jest insulina. Z chemicznego punktu widzenia to białko, a te są wyjątkowo wrażliwe na ciepło. Dlatego wszystkie insuliny trzeba koniecznie trzymać w lodówce. Producenci dopuszczają przechowywanie w temperaturze pokojowej jedynie pojedynczych, aktualnie używanych ampułek. Podobnie sprawa wygląda ze szczepionkami – one również zawierają białka i inne składniki biologiczne wrażliwe na ciepło.
Niższa temperatura zmniejsza też ryzyko rozwoju bakterii w preparacie. Dzięki temu można np. dodać mniej konserwantów albo wydłużyć termin ważności.
Jakie preparaty wymagają przechowywania w lodówce?
To wspomniane wyżej insuliny, szczepionki oraz niektóre probiotyki. A oprócz nich także:
- niektóre zastrzyki, np. adrenalina,
- antybiotyki w zawiesinie dla dzieci – zazwyczaj są w postaci granulatu, który po rozpuszczeniu w wodzie musi pozostać w lodówce,
- niektóre czopki i globulki,
- część maści i kropli do oczu,
- wybrane leki wziewne na astmę,
- inne, pojedyncze preparaty, takie jak np. krople z witaminą A, leki z nystatyną czy niektóre środki antykoncepcyjne.
Jak prawidłowo transportować preparaty termolabilne?
Jeśli kupujesz lek, który wymaga przechowywania w lodówce, farmaceuta zawsze Cię o tym poinformuje. Najlepiej udaj się wtedy do domu zaraz po wizycie w aptece. Kilkanaście minut w temperaturze pokojowej nie powinno wyrządzić szkód – preparat nie zdąży się nagrzać. A co, jeśli powrót zajmie Ci więcej czasu? Albo na zewnątrz panują upały, które błyskawicznie zagrzeją lek?
W aptece możesz kupić specjalną torbę termiczną, która utrzymuje niską temperaturę przez ok. 1-2 godziny. Takie torby są wielokrotnego użytku, zachowaj ją więc na przyszłość.
Jeśli wiesz, że podróż zajmie Ci kilka godzin (np. musisz przewieźć leki do innego miasta), torba termiczna się nie sprawdzi. W takiej sytuacji możesz zaopatrzyć się w styropianowe pudełka, tzw. termoboxy, które dłużej utrzymują niską temperaturę. Jeszcze inną opcją jest lodówka turystyczna. Uważaj tylko na wkłady chłodzące – nie powinny dotykać opakowania leku.
Wsparcie w problemach ze słuchem, zwłaszcza szumów usznych. Ułatwia zasypianie. Kompleksowe połączen...
Wspomaga utrzymanie prawidłowego widzenia.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie kości, mięśni i układu nerwowego. Uzupełnia niedobór witamin D₁...
Preparat stosowany w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego oraz łuszczycowego za...
Dla dorosłych i dzieci od 1. dnia życia. DHA z alg i witamina D – dla mamy i dziecka – wspomagają pr...
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Zawiera: ekstrakt z ruszczyka kolczastego, e...
Dostarcza substancje wspomagające procesy odbudowy uszkodzonych nerwów, monofosforan urydyny, witami...
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i...
Zasady przechowywania leków w lodówce
Preparaty termolabilne trzymaj na środkowej półce lodówki. Nie kładź ich na drzwiach – tam temperatura ulega największym wahaniom. Przed włożeniem leku do lodówki wyjmij go z dodatkowych opakowań termoizolacyjnych.
Tak jak przy wkładach chłodzących zwróć uwagę na to, żeby lek nie dotykał ścianek lodówki. I nigdy nie wkładaj leków do zamrażarki! Zbyt niska temperatura również nie jest dobra – zamarznięcie leku może być równie szkodliwe, co jego przegrzanie.
Informacje o warunkach przechowywania są umieszczone na opakowaniu i w ulotce. Dla pewności zawsze możesz tam sprawdzić. Pamiętaj – każda zmiana wyglądu, koloru, smaku czy konsystencji leku jest podejrzana i powinna Cię zaalarmować. Szczególnie jeśli to preparat lodówkowy i jest ryzyko, że przebywał w niewłaściwej temperaturze.
Źródła:
- Przechowywanie i utylizacja leków. Ministerstwo Zdrowia | https://www.gov.pl/web/zdrowie/przechowywanie-i-utylizacja-lekow
- Pazo-Oubiña, F., Alorda-Ladaria, B., Gomez-Lobon, A., Boyeras-Vallespir, B., Santandreu-Estelrich, M. M., Martorell-Puigserver, C., … & Delgado-Sanchez, O. (2021). Thermolabile drug storage in an ambulatory setting. Scientific Reports, 11(1), 5959.