Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się. Zawiera olej z ryb i olej z wiesiołka – źródła naturalnych kwasów tłuszczowych omega-3 (EPA i DHA) oraz omega-6...
Rola niezbędnych nienasyconych kwasy tłuszczowych omega-3 i omega-6
Kwasy tłuszczowe n-3 (omega-3) stanowią niezbędny składniki błon komórkowych (fosfolipidów). Działają przeciwzapalnie (produkcja eikozanoidów), antyoksydacyjnie i immunomodulująco. Biorą także udział w budowaniu układu nerwowego i siatkówki.
Działanie kwasów omega-3 wiąże się z ich wpływem na proces krzepnięcia krwi i wyraźne działanie hipotensyjne.
Odpowiednie spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 powiązane jest z:
- mniejszym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych (poprawa profilu lipidowego, obniżenie ciśnienia, mniejsze ryzyko arytmii, działanie przeciwzakrzepowe),
- mniejszym ryzykiem chorób zapalnych, autoimmunizacyjnych, alergii,
- mniejszym ryzykiem niektórych nowotworów,
- mniejszym ryzykiem chorób neurodegeneracyjnych, depresji, ADHD,
- prawidłowym rozwojem prenatalnym, prawidłowym czasem i masą urodzeniową dziecka,
- większą insulinowrażliwością i wrażliwością anaboliczną1,2.
Z kolei kwas linolowy (LA) należy do niezbędnych kwasów tłuszczowych z rodziny n-6 (omega-6) i podnosi stężenie tzw. dobrego cholesterolu, obniża stężenie LDL (tzw. złego cholesterolu) i triglicerydów1,3. W badaniach wykazano, iż kwas linolowy wpływa korzystnie na skórę osób chorujących na atopowe zapalenie skóry. Kwas arachidonowy (AA) również należy do rodziny kwasów omega-6 i jest on szczególnie ważny u dzieci – jego niedobór może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, ale jest on produkowany endogennie w wystarczających ilościach. Kwas ten buduje komórki mózgu, fotoreceptory siatkówki. Wchodzi w skład fosfolipidów błonowych. Znajduje się głównie w mięsie i jajach. Korzystne działanie na profil lipidowy przypisuje się także kwasowi gamma-linolenowemu (GLA)1.
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się. Zawiera olej z ryb i olej z wiesiołka...
Dla dorosłych i dzieci od 1. dnia życia. DHA z alg i witamina D – dla mamy i dziecka – wspomagają pr...
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i...
Wspomaga utrzymanie prawidłowego widzenia, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Kompleksowe wsparcie układu odpornościowego. Zawiera kwas DHA z alg, olej z nasion czarnuszki, rutoz...
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy.
Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega 6 – zapotrzebowanie i występowanie
Zapotrzebowanie i źródła kwasów omega-3
Zapotrzebowanie na kwas a-linolenowy (ALA) wynosi 0,5% energii diety (przy założeniu diety 2000 kcal – 1,1 g).
Źródłem ALA jest:
- siemię lniane – 5 g na dobę (łyżeczka od herbaty) i olej lniany – 2 g na dobę (pół łyżeczki)
- nasiona chia – 5 g na dobę (łyżeczka od herbaty)
- nasiona konopi – 12 g na dobę (łyżka)
- orzechy włoskie – 11 g na dobę (mała garść)
- olej rzepakowy – 11 g na dobę (łyżka).
Z kolei zapotrzebowanie na kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA) wynosi 250 mg/dobę.
Źródłem tych kwasów są:
- tłuste ryby morskie:
- łosoś (2,1 g DHA/100 g),
- pstrąg tęczowy (1,8 g DHA/100 g),
- makrela (1,1 g DHA/100 g),
- tuńczyk (0,7 g DHA/100 g),
- halibut (0,4 g DHA/100 g),
- tran (ok 1 g w 5 ml),
- olej z alg,
- ekologiczne produkty mleczne i jajka (śladowe ilości).
Zapotrzebowanie i źródła kwasów omega-6
Zapotrzebowanie na kwas linolowy (LA) wynosi 4% energii diety (w diecie 2000 kcal – 9 g), z kolei na kwas gamma-linolenowy (GLA) i arachidonowy (AA) nie ustalono normy.
Źródłem kwasów omega-6 jest:
- większość olejów warzywnych, orzechy, nasiona, mięso, jaja (kwas linolowy),
- olej z wiesiołka, ogórecznika, czarnej porzeczki (kwas gamma linolenowy),
- tłuszcze zwierzęce, lipidy wątroby, jajek, ryby (kwas arachidonowy)1.
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym.
Kwasy tłuszczowe – ogólna charakterystyka. Podział kwasów tłuszczowych
Kwasy tłuszczowe to jednokarboksylowe, alifatyczne związki chemiczne, które zawierają od 4 do 26 atomów węgla w cząsteczce (długość łańcucha). Z tego względu możemy podzielić je na:
- krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (<C10),
- średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (C10-C14),
- długołańcuchowe kwasy tłuszczowe (C15-C24),
- bardzo długołańcuchowe kwasy tłuszczowe (>24).
Poszczególne kwasy tłuszczowe możemy także podzielić ze względu na ilość wiązań podwójnych w cząsteczce (od 1 do 6), dzięki czemu rozróżniamy:
- nasycone kwasy tłuszczowe (NKT) (wszystkie wiązania pojedyncze),
- nienasycone kwasy tłuszczowe (przynajmniej jedno wiązanie podwójne):
- jednonienasycone kwasy tłuszczowe (JNKT),
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT).
Kwasy tłuszczowe możemy także podzielić ze względu na pozycję pierwszego wiązania podwójnego:
- kwasy tłuszczowe omega-3 (n-3),
- kwasy tłuszczowe omega-6 (n-6),
- kwasy tłuszczowe omega-7 (n-7),
- kwasy tłuszczowe omega-9 (n-9).
Oraz na izomery trans (pochodzenia naturalnego: mięso i mleko przeżuwaczy oraz pochodzenia przemysłowego: częściowo utwardzone oleje roślinne i rybne) i cis1.
Niezbędnie nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 – rodzaje
Do rodziny kwasów tłuszczowych omega-3 zalicza się:
- kwas alfa-linolenowy (ALA),
- eikozapentaenowy (EPA),
- kwas dokozaheksaenowy (DHA).
W wyniku przemian kwasu alfa-linolenowego (ALA) powstają kolejno kwasy: eikozapentaenowy (EPA), dokozapentaenowy (DPA) oraz dokozaheksaenowy (DHA).
Z kolei do najbardziej znanych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-6 zalicza się:
- kwas linolowy (LA),
- kwas gamma-linolenowy (GLA),
- kwas arachidonowy (AA).
Natomiast wyniku działania odpowiednich enzymów, kwas linolowy (LA) ulega przemianie do kwasu gamma-linolenowego (GLA), dihomo-γ-linolenowego (DGLA) oraz arachidonowego (AA).
Kwas linolowy i alfa-linolenowy nie mogą być syntetyzowane w organizmie człowieka i muszą być dostarczane z pożywieniem. Dlatego nazywane są niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT).
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się. Zawiera olej z ryb i olej z wiesiołka...
Dla dorosłych i dzieci od 1. dnia życia. DHA z alg i witamina D – dla mamy i dziecka – wspomagają pr...
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i...
Wspomaga utrzymanie prawidłowego widzenia, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Kompleksowe wsparcie układu odpornościowego. Zawiera kwas DHA z alg, olej z nasion czarnuszki, rutoz...
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy.
Źródła:
- Jarosz M. i wsp. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny; 2020.
- Dybkowska E. Rola kwasów tłuszczowych w żywieniu i zdrowiu człowieka. In: Wolska-Adamczak A, ed. Znaczenie Racjonalnego Żywienia w Edukacji Zdrowotnej. Warszawa: WSIiZ; 2015:173-181.
- Harris W.S., Shearer G.C.: Omega-6 fatty acids and cardiovascular disease friend, not foe? Circulation. 2014;130(18):1562-1564.
- Nasrollahi S.A.:Comparison of linoleic acid-containing water-in-oil emulsion with urea-containing water-in-oil emulsion in the treatment of atopic dermatitis: a randomized clinical trial. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2018 Jan 5;11:21-28.