Psycholog – kim jest? Kiedy jest potrzebny?
Warto wspomnieć, że psychologia jest nauką, która bada mechanizmy leżące u podłoża psychiki oraz zachowania człowieka. Może dlatego psycholog to pierwszy zawód, który przychodzi do głowy, gdy myślimy o zdrowiu psychicznym. Nic dziwnego, ponieważ psychologiem jest osoba, która ukończyła studia magisterskie na wydziale psychologii.
Jednak nie każdy psycholog decyduje się, by zawodowo udzielać pomocy psychologicznej. Niektórzy wybierają odmienne ścieżki. Istnieje mnogość specjalizacji i obszarów psychologii, w których można się kształcić np. psychologia kliniczna, sportu, biznesu czy społeczna.
Po ukończeniu odpowiednich studiów magisterskich psycholog uzyskuje kwalifikacje, żeby między innymi:
- wykonywać badania psychologiczne,
- wydawać zaświadczenia czy orzeczenia psychologiczne,
- stawiać diagnozę psychologiczną,
- służyć pomocą psychologiczną i prowadzić poradnictwo dla grup i jednostek.
Co ciekawe, psychologowi często przypisuje się więcej kompetencji, niż w rzeczywistości posiada. Psycholog nie ma uprawnień, by wystawiać recepty na lekarstwa, czyli nie może zlecać stosowania farmakologii w leczeniu swoich pacjentów. Co więcej, dopiero po ukończeniu szkoły psychoterapii może przeprowadzać terapię w wybranym nurcie.
Psychiatra – czym różni się od psychologa i psychoterapeuty?
Psychiatria to specjalizacja medycyny, która zajmuje się zapobieganiem, diagnozowaniem oraz leczeniem chorób i zaburzeń psychicznych.
Tytuł psychiatry może uzyskać lekarz medycyny po ukończeniu specjalizacji z zakresu psychiatrii. Psychiatra ma kompetencje, żeby w leczeniu stosować środki farmakologiczne. W przypadku zaburzeń, którym towarzyszą objawy fizyczne, może przeprowadzić badanie lekarskie. Jest uprawniony do wystawiania zwolnień lekarskich. Ma również możliwość skierowania pacjenta do szpitala psychiatrycznego.
Obecnie często proponuje się połączenie farmakologii oraz psychoterapii. Wówczas psychiatra może skierować pacjenta do psychoterapeuty lub – jeśli sam ma odpowiednie kwalifikacje – samodzielnie prowadzić terapię.
Warto pamiętać, że żeby udać się na wizytę do psychiatry, w odróżnieniu od psychologa i psychoterapeuty, nie trzeba mieć skierowania.
Psychoterapeuta. Kiedy i w czym pomoże?
Psychoterapia polega na stosowaniu metod psychologicznych w celu pomocy osobom, które zmagają się z różnorodnymi problemami psychiki.
Psychoterapeutą może zostać osoba z wyższym wykształceniem, najczęściej po ukończeniu: psychologii, psychiatrii, pedagogiki czy socjologii. Następnie należy odbyć specjalistyczne szkolenie psychoterapeutyczne w certyfikowanym ośrodku. W Polsce trwa ono około czterech lat. Co ważne, żeby ukończyć certyfikację, należy odbyć staż oraz własną terapię. Po uzyskaniu tytułu psychoterapeuta jest zobligowany do regularnego poddawania się superwizji, czyli odbywania spotkań z innym psychoterapeutą w celu omówienia doświadczeń, spostrzeżeń oraz trudności związanych z pracą nad danym przypadkiem.
Każdy psychoterapeuta wybiera odpowiedni dla siebie nurt, w którym zamierza prowadzić terapię. Kierunki różnią się teorią powstawania zaburzeń psychicznych, stosunkiem do relacji pomiędzy terapeutą a pacjentem oraz sposobem prowadzenia terapii. Do najpopularniejszych nurtów psychoterapii należą:
- humanistyczny,
- poznawczo-behawioralny,
- psychoanalityczny,
- psychodynamiczny,
- systemowy.
Współpraca z psychoterapeutą to długotrwały proces. Może trwać od kilku tygodni do nawet kilku lat. Dlatego niezwykle ważne jest wytworzenie odpowiedniej więzi pacjenta z psychoterapeutą. Budowaniu relacji terapeutycznej sprzyja bezpieczne środowisko, w którym panuje atmosfera wzajemnego zaufania oraz szacunku.
Psychoterapeuta nie ma odpowiednich kompetencji, żeby przepisywać farmakoterapię. W przypadku, gdy uznaje, że wprowadzenie lekarstw jest konieczne dla poprawy dobrostanu pacjenta, psychoterapeuta może poprosić o konsultację z psychiatrą.
Do kogo się zgłosić po pomoc?
Wybranie odpowiedniego specjalisty może wprowadzać mętlik w głowie. Jednak w przypadku doświadczania problemów na tle psychicznym, warto zgłosić się na konsultację do specjalisty. Sięganie po pomoc nie jest powodem do odczuwania wstydu ani tematem tabu.
Na początku warto udać się na konsultację psychologiczną. Dzięki zebranemu wywiadowi psycholog będzie w stanie postawić diagnozę i zaproponować dalsze postępowanie. W zależności od potrzeb pacjenta może skierować go do psychiatry albo psychoterapeuty.
Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśnięcie. Zawiera magnez, L-tryptofan, melatoninę, niacynę (wit. B3), ryboflawi...