Zapalenie pochwy – skąd bierze się infekcja intymna?
Zapalenie pochwy zazwyczaj rozwija się, gdy naturalna równowaga ochronnej flory bakteryjnej zostaje zaburzona. Flora bakteryjna składa się z bakterii kwasu mlekowego, które utrzymują kwaśne środowisko w pochwie, chroniąc ją przed niepożądanym rozwojem drobnoustrojów, które wywołują infekcję pochwy.
U kobiet w Polsce główną częścią flory bakteryjnej pochwy są pałeczki Lactobacillus plantarum, Lactobacillus fermentum, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri i Lactobacillus delbrueckii. Obecność tych bakterii skutkuje obniżeniem pH wydzieliny nawilżającej pochwę. Fizjologiczne pH pochwy powinno utrzymywać się na poziomie 4,5. Kwaśne pH zależy od prawidłowego stężenia żeńskich hormonów płciowych, głównie estrogenów. Wydzielina pochwowa składa się głównie ze śluzu szyjkowego i złuszczonych nabłonków, a także z wydzieliny gruczołów przedsionkowych pochwy oraz przesięku z naczyń krwionośnych pochwy. Gdy dochodzi do rozwoju infekcji, pH zaczyna wzrastać, tworząc coraz korzystniejsze środowisko dla rozwoju grzybów i bakterii.
Infekcja intymna – przyczyny
Stan zapalny pochwy może być spowodowany przez różne czynniki, takie jak:
- cykl menstruacyjny – w drugiej połowie cyklu miesiączkowego dochodzi do spadku poziomu estrogenu, co może skutkować podatnością na rozwój grzybiczego zapalenia pochwy;
- doustna antykoncepcja hormonalna;
- dieta uboga w kiszonki i probiotyki, ale bogata w cukry proste;
- błędy higieniczne – stosowanie drażniących kosmetyków do higieny intymnej, częste irygacje pochwy;
- bielizna uszyta z syntetycznych tkanin;
- wkładka wewnątrzmaciczna;
- przebyte zabiegi ginekologiczne;
- wielu partnerów seksualnych1,2.
Infekcja intymna – objawy
Objawy zapalenia pochwy są łatwe do zauważenia i często manifestują się poprzez:
- dyskomfort podczas oddawania moczu,
- nieprzyjemne odczucia podczas współżycia,
- zaczerwienienie i ewentualny obrzęk pochwy i sromu,
- intensywne świąd i pieczenie w obrębie pochwy,
- obecność nieprawidłowej wydzieliny z pochwy, takiej jak upławy.
Charakter upławów może wskazywać na rodzaj infekcji. Fizjologiczna wydzielina z pochwy jest przezroczysta lub lekko biaława, zależnie od fazy cyklu menstruacyjnego. Jednak gdy nastąpi zaburzenie równowagi flory bakteryjnej, a niekorzystne drobnoustroje zaczną się namnażać, śluz może zmienić kolor na zielonkawy, żółty, szary lub być podbarwiony krwią. Konsystencja upławów może również ulec zmianie, stając się pienista lub grudkowata. Nierzadko pojawia się nieprzyjemny zapach1,3.
Wsparcie przy problemach intymnych. Pomaga chronić pochwę i układ pokarmowy przed niekorzystnymi drobnoustrojami.
Infekcje intymne – objawy, upławy, przyczyny
Bakteryjne zapalenie pochwy
(AV – aerobic vaginitis)
Objawy: pieczenie, obrzęk, zaczerwienienie i bolesność sromu i pochwy.
Upławy: żółtawe, lepkie, o gnilnym zapachu.
Przyczyna: namnażanie bakterii tlenowych.
Bakteryjne zapalenie pochwy
(waginoza bakteryjna, BV – bacterial vaginosis)
Objawy: tkliwy srom, pieczenie, dyskomfort, cuchnące upławy.
Upławy: szaro białe, wodniste, o rybim zapachu (szczególnie po stosunku).
Przyczyna: namnażanie bakterii beztlenowych.
Grzybicze zapalenie pochwy
(drożdżakowe zapalenie pochwy, kandydoza)
Objawy: silny świąd okolic intymnych, obrzęk sromu.
Upławy: białe (mogą być lekko różowe), o serowatej konsystencji.
Przyczyna: grzyb należący do rodziny drożdżaków – Candida albicans lub inne drożdżaki.
Zanikowe zapalenie pochwy
(atroficzne/starcze zapalenie pochwy)
Objawy: suchość pochwy, kruchość śluzówki, podatność na uszkodzenia mechaniczne.
Upławy: brak, ale może wystąpić delikatne plamienie, gdy dochodzi do pęknięcia śluzówki.
Przyczyna: zaburzenia hormonalne związane z wkroczeniem w okres okołomenopauzalny.
Rzęsistkowe zapalenie pochwy
Objawy: początkowo bezobjawowe, następnie pojawia się zaczerwienienie szyjki macicy, upławy.
Upławy: szaro-zielone, pieniste upławy.
Przyczyna: rzęsistek pochwowy2,3.
Lek na infekcje intymne
Leczenie zapalenia pochwy zależy od rodzaju i przyczyny zakażenia:
- Infekcje bakteryjne są skutecznie leczone za pomocą doustnej antybiotykoterapii oraz miejscowo stosowanej maści, która łagodzi świąd.
- Grzybicze zapalenie pochwy jest leczone za pomocą globulek i tabletek dopochwowych, a także kremów i żeli. Istnieje również możliwość użycia specjalistycznych tamponów nasączonych aktywną substancją.
- Rzęsistkowica wymaga zastosowania chemioterapeutyków.
- Zanikowe zapalenie pochwy jest leczone poprzez wdrożenie terapii hormonalnej2,4.
Kapsułki dopochwowe z laktoferyną liposomalną. Do stosowania w leczeniu i profilaktyce infekcji pochwy (bakteryjne, grzybicze i wirusowe zapalenie pochwy) oraz stanów zapalnyc...
Infekcje intymne – leki bez recepty
Warto rozważyć stosowanie preparatów bez recepty, zawierających kwas hialuronowy, który wspomaga leczenie infekcji i nawilża śluzówkę pochwy, czyniąc ją mniej podatną na rozwój zapalenia. Na rynku dostępne są m.in. preparaty z kwasem hialuronowym, takie jak globulki i żele dopochwowe oraz preparaty zawierające apolaktoferynę – naturalną substancję o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym. Wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy oraz w przebiegu stanów zapalnych infekcji pochwy.
Domowe sposoby na infekcje intymne
Domowe sposoby leczenia zapalenia pochwy przede wszystkim pomagają złagodzić dokuczliwe objawy oraz przywrócić prawidłową mikroflorę bakteryjną w pochwie. Są to:
- Ziołowe nasiadówki z kory dębu, rumianku lub szałwii. Wywar przygotowuje się w misce z gorącą wodą z dodatkiem wspomnianych ziół. Po przestudzeniu należy usiąść w misce tak, aby ciepła woda pokrywała okolice intymne.
- Dodanie do wody kąpielowej naturalnych składników, takich jak sproszkowany korzeń lukrecji, rumianek lub olejek herbaciany, co może pomóc złagodzić podrażnienia i zapewnić uczucie ulgi.
- Stosowanie chłodnych kompresów. Możesz przyłożyć chłodne kompresy na okolicę intymną, aby złagodzić podrażnienie i świąd. Pamiętaj, żeby owinąć mrożony kompres w miękką tkaninę i nie stosować go bezpośrednio na skórę.
- Unikanie drażniących substancji. Zwróć uwagę na produkty, które mogą drażnić skórę okolic intymnych, takie jak: perfumowane mydła, żele do kąpieli, podpaski, tampony czy produkty do higieny intymnej. Staraj się używać łagodnych, hypoalergicznych produktów bez sztucznych zapachów i barwników.
Nawilżające globulki z ektoiną i kwasem hialuronowym. Redukują objawy suchości pochwy, zmniejszają podrażnienia błony śluzowej pochwy, łagodzą świąd i pieczenie oraz wspomagaj...
Jeżeli domowe metody nie przynoszą ulgi w ciągu 3-7 dni, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który dokładnie zdiagnozuje rodzaj zapalenia i przepisze odpowiednie leki na receptę3.
Źródła:
- Gajewski, M., & Jankowski, M. (2014). Zapalenie pochwy – aktualne spojrzenie na problem. Ginekologia Polska, 85(11), 845-850.
- Ciebiera, M., Słabuszewska-Jóźwiak, A., Jakiel, G., & Zaręba, K. (2019). Zapalenie pochwy u kobiet w wieku reprodukcyjnym – problem diagnostyczny i terapeutyczny. Polski Merkuriusz Lekarski, 46(273), 141-145.
- Horowitz, B. J., & Edelstein, S. W. (2018). Common vaginal infections. American Family Physician, 97(6), 387-394.
- Sobel, J. D. (2016). Vaginal infections in adult women. Medscape.