Zapalenie pochwy – skąd się bierze?
Zapalenie pochwy zazwyczaj rozwija się w wyniku zaburzenia równowagi naturalnej bariery ochronnej, czyli flory bakteryjnej. Fizjologicznie, składa się ona z bakterii kwasu mlekowego, które zakwaszają wnętrze pochwy, chroniąc tym samym przed namnażaniem niekorzystnych drobnoustrojów.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym. Wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy oraz w...
Nawilżające globulki z ektoiną i kwasem hialuronowym. Redukują objawy suchości pochwy, zmniejszają p...
Kapsułki dopochwowe z laktoferyną liposomalną. Do stosowania w leczeniu i profilaktyce infekcji poch...
Zalecany do leczenia pierwszych objawów dyskomfortu pochwy.
Wsparcie przy problemach intymnych. Pomaga chronić pochwę i układ pokarmowy przed niekorzystnymi dro...
Dla zdrowia układu moczowego. Miliard bakterii probiotycznych w każdej kapsułce, ekstrakt z owoców ż...
W skład flory bakteryjnej pochwy Polek wchodzą głównie pałeczki Lactobacillus plantarum, Lactobacillus fermentum, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri i Lactobacillus delbrueckii. Ich obecność obniża pH wydzieliny nawilżającej fizjologicznie ścianki pochwy do około 4,5. Wspomniana wydzielina składa się w dużej części ze śluzu szyjkowego i złuszczonych nabłonków, a dodatkowo z wydzieliny gruczołów przedsionkowych pochwy oraz przesięku z naczyń krwionośnych pochwy. W wyniku infekcji pH wzrasta, tworząc korzystne środowisko do rozwoju bakterii i grzybów. Utrzymanie prawidłowego, kwaśnego odczynu pochwy zależy głównie od prawidłowego stężenia estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych.
Stan zapalny pochwy mogą rozwijać również:
- miesiączki – szczególnie w drugiej połowie cyklu, tuż przed miesiączką, może rozwinąć się grzybicze zapalenie pochwy,
- nieodpowiednia dieta, bogata w cukry proste, również wywołuje grzybicze zapalenie pochwy,
- dieta uboga w probiotyki (kiszonki),
- stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej,
- nieprawidłowa higiena – stosowanie chemicznych i drażniących płynów do higieny intymnej (najlepszym rozwiązaniem jest mycie wodą) oraz irygacja pochwy,
- noszenie bielizny uszytej z syntetycznych materiałów (poliester),
- zabiegi ginekologiczne,
- stosunki seksualne z wieloma partnerami,
- wkładka domaciczna1,2.
Zapalenie pochwy – objawy
Objawy zapalenia pochwy są trudne do przeoczenia. Często pojawia się:
- ból podczas oddawania moczu,
- dyskomfort podczas współżycia,
- zaczerwienienie, a nawet obrzęk pochwy i sromu,
- silny świąd i pieczenie pochwy,
- nieprawidłowa wydzielina z pochwy – upławy.
Rodzaj upławów informuje nas o typie zapalenia – wydzielina fizjologicznie jest przezroczysta lub biaława (zależy to od fazy cyklu). Gdy dochodzi do zaburzenia flory bakteryjnej i rozwoju niekorzystnych drobnoustrojów, śluz może przybrać kolor zielonkawy, żółty, szary lub podbarwiony krwią, a konsystencja zmienić się na pienistą lub grudkowatą1,3.
Wyróżniamy kilka grup zakażeń pochwy.
Bakteryjne zapalenie pochwy (waginoza bakteryjna, BV – bacterial vaginosis)
Objawia się cuchnącymi upławami, srom staje się tkliwy, a z pochwy wydobywa się szaro biała, wodnista wydzielina o rybim zapachu (szczególnie po stosunku). Do zapalenia dochodzi w wyniku namnażania bakterii beztlenowych.
Bakteryjne zapalenie pochwy (AV – aerobic vaginitis)
Objawia się pieczeniem, zaczerwienieniem, obrzękiem i bolesnością pochwy i sromu. Występują lepkie upławy o żółtawej barwie i gnilnym zapachu. Świąd pojawia się rzadko. Ten typ zapalenia wywołują bakterie tlenowe.
Grzybicze zapalenie pochwy (drożdżakowe zapalenie pochwy, kandydoza)
Objawia się silnym świądem okolic intymnych, może pojawić się obrzęk. Charakterystycznym objawem są upławy o serowatej konsystencji, przypominającej serek wiejski.
Wsparcie przy problemach intymnych. Pomaga chronić pochwę i układ pokarmowy przed niekorzystnymi drobnoustrojami.
Zanikowe zapalenie pochwy (atroficzne/starcze zapalenie pochwy)
Objawia się głównie suchością pochwy. Pochwa jest podatna na podrażnienia, szczególnie podczas stosunku. Ten rodzaj zapalenia nie jest wywołany przez infekcję – to efekt zaburzeń hormonalnych związanych z wkroczeniem w okres okołomenopauzalny.
Rzęsistkowe zapalenie pochwy
Początkowo przebiega bezobjawowo. Następnie objawia się występowaniem cuchnących, szaro-zielonych, pienistych upławów. Dodatkowo występuje zaczerwienienie szyjki macicy. Zapalenie wywołuje pierwotniak – rzęsistek pochwowy2,3.
Nawilżające globulki z ektoiną i kwasem hialuronowym. Redukują objawy suchości pochwy, zmniejszają podrażnienia błony śluzowej pochwy, łagodzą świąd i pieczenie oraz wspomagaj...
Leki na zapalenie pochwy
Leczenie zapalenia pochwy uzależnione jest od rodzaju i przyczyny zakażenia.
- Infekcje bakteryjne są skutecznie leczone doustną antybiotykoterapią połączoną z podaniem miejscowo maści niwelujących świąd.
- Aby leczyć grzybicze zapalenie pochwy, stosuje się globulki i tabletki dopochwowe oraz kremy i żele. Można również użyć specjalistycznych tamponów nasączonych substancją czynną.
- Jeżeli mamy do czynienia z rzęsistkiem, należy zastosować chemioterapeutyki.
- Zanikowe zapalenie pochwy leczy się poprzez wdrożenie terapii hormonalnej2,4.
Zapalenie pochwy – domowe sposoby
Domowe sposoby leczenia zapalenia pochwy pomagają głównie w łagodzeniu uciążliwych objawów oraz w przywróceniu prawidłowej mikroflory bakteryjnej w pochwie. Warto zastosować preparaty zawierające kwas hialuronowy, który wspomaga leczenie infekcji i niweluje suchość pochwy albo apolaktoferynę, czyli naturalną substancję o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych.
Ponadto można stosować ziołowe nasiadówki oraz przyjmować doustny probiotyk – świetnym rozwiązaniem będzie też picie kefiru i spożywanie kiszonek.
Jeśli domowe sposoby nie przynoszą ulgi w ciągu 3-7 dni, należy udać się do lekarza, który określi rodzaj zapalenia i przepisze leki na receptę3.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym. Wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy oraz w przebiegu stanów zapalnych infekcji pochwy.
Zapalenie pochwy – profilaktyka
Profilaktyka zapaleń pochwyobejmuje głównie przestrzeganie podstawowych zasad higieny okolic intymnych. Warto wprowadzać takie zasady już od najmłodszych lat. Dziewczynki powinny być świadome zalet codziennej kąpieli oraz regularnego zmieniania bielizny. Warto poprosić dziecko o zgłaszanie wszelkich objawów, takich jak świąd czy wydzielina z pochwy. Ważne, aby zwracać uwagę na zachowanie dziecka i obserwować, czy w ciągu dnia lub w trakcie snu nie drapie narządów płciowych, gdyż może to być alarmującym objawem świadczącym o rozwoju infekcji.
W codziennej pielęgnacji okolic intymnych należy unikać mydła i drażniących kosmetyków. Najlepiej sprawdzi się podmywanie ciepłą wodą, z ewentualnym dodatkiem hipoalergicznego płynu o niskim pH, opatrzonym atestem dermatologicznym. Należy pamiętać, że myjemy jedynie zewnętrzne narządy płciowe – nie wolno wprowadzać mydła do pochwy.
W czasie miesiączki zaleca się podmywanie dwa razy dziennie, czystą wodą – szczególnie gdy używa się podpasek. Jeżeli krwawieniu towarzyszy infekcja, stosowanie globulek dopochwowych i irygacji pochwy jest niewskazane.
Kolejnym ważnym aspektem jest przestrzeganie higieny seksu. Po stosunku należy niezwłocznie oddać mocz i udać się pod prysznic – dotyczy to obojga partnerów. Jeżeli infekcje pojawiają się po stosunku w prezerwatywie, warto spróbować innego materiału, gdyż lateksowe prezerwatywy często uczulają i skutkują zapaleniem pochwy.
Jeżeli infekcje intymne nawracają i występują trudności w przywróceniu naturalnej równowagi biologicznej pochwy, konieczna jest wizyta u ginekologa i poddanie się leczenia pod ścisłą kontrolą przy użyciu preparatów dostępnych na receptę1,4.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym. Wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy oraz w...
Nawilżające globulki z ektoiną i kwasem hialuronowym. Redukują objawy suchości pochwy, zmniejszają p...
Kapsułki dopochwowe z laktoferyną liposomalną. Do stosowania w leczeniu i profilaktyce infekcji poch...
Zalecany do leczenia pierwszych objawów dyskomfortu pochwy.
Wsparcie przy problemach intymnych. Pomaga chronić pochwę i układ pokarmowy przed niekorzystnymi dro...
Dla zdrowia układu moczowego. Miliard bakterii probiotycznych w każdej kapsułce, ekstrakt z owoców ż...
Źródła:
- Gajewski, M., & Jankowski, M. (2014). Zapalenie pochwy – aktualne spojrzenie na problem. Ginekologia Polska, 85(11), 845-850.
- Ciebiera, M., Słabuszewska-Jóźwiak, A., Jakiel, G., & Zaręba, K. (2019). Zapalenie pochwy u kobiet w wieku reprodukcyjnym – problem diagnostyczny i terapeutyczny. Polski Merkuriusz Lekarski, 46(273), 141-145.
- Horowitz, B. J., & Edelstein, S. W. (2018). Common vaginal infections. American Family Physician, 97(6), 387-394.
- Sobel, J. D. (2016). Vaginal infections in adult women. Medscape.