Suchy spray na rany, otarcia, niewielkie oparzenia, skaleczenia skóry. Przyśpiesza gojenie, łagodzi i koi.
Upały w Polsce a smog. Jak radzić sobie z upałem w mieście?
Przez Polskę nierzadko przechodzą fale upałów. Często z przerwami na burze i ulewy utrzymują się przez kilkanaście dni. Gdy słupek rtęci wystrzeliwuje w górę, cieszą się głównie ci, którzy spędzają w Polsce wakacje. Pozostałe osoby są mniej zadowolone.
Wysokie temperatury niosą za sobą szereg problemów. Lejący się z nieba żar dokucza szczególnie osobom mieszkającym w miastach. Tam bywa po prostu nieznośny. Mury i asfalt mocno się nagrzewają, co sprawia, że jest tam nawet kilka stopni cieplej niż na otwartej przestrzeni. W dodatku zanieczyszczenie powietrza jest tam większe niż w ośrodkach poza miastem. Okazuje się, że smog i upał to bardzo niezdrowe połączenie. Gdy pojawia się fala gorąca, a stężenie zanieczyszczeń w powietrzu jest wysokie, bardziej prawdopodobne stają się nawet zgony z powodu chorób sercowo-naczyniowych i oddechowych1.
Upał a zdrowie. Oto skutki wysokich temperatur
Tak zwane afrykańskie upały mogą być niebezpieczne zwłaszcza dla osób starszych i dzieci. W czasie letnich, gorących dni częściej dochodzi do udaru cieplnego, omdleń i zasłabnięć. Na negatywne działania wysokich temperatur narażone są zwłaszcza małe dzieci.
Wpływ wysokiej temperatury powietrza na kondycję ciała człowieka jest znaczny. Zdrowy człowiek utrzymuje stałą temperaturę zewnętrzną ciała, która oscyluje między 35. a 36. st. C. O tym, czy osoba jest zdrowa, decyduje tak zwana temperatura głęboka (taka, jaka jest wewnątrz klatki piersiowej i jamy brzusznej), która wynosi 38-40 st. C. Jeżeli temperatura jest wyższa, dochodzi do udaru cieplnego.
Przeczytaj na Zdrowych Rozwiązaniach: Udar słoneczny: objawy, pierwsza pomoc. Co na udar cieplny? Jak reagować?
Kiedy nadejdzie koniec upałów, wytwarzany przez człowieka nadmiar ciepła jest zwalczany przez naturalne mechanizmy termoregulacyjne. Kiedy panuje upał, te procesy zostają zaburzone. W gorące dni najbardziej cierpią dzieci, które mają mniej niż cztery lata. U nich termoregulacja jest jeszcze niedojrzała i ich ciała nie potrafią poradzić sobie z wysoką temperaturą na zewnątrz. Ciało dziecka jest też nieprzystosowane do walki z upałami ze względu na swoje małe rozmiary. Organizm dziecka jest mały i ma mniej krwi niż w przypadku dorosłego. Z tego powodu trudniej jest mu się ochłodzić i łatwo dochodzi do przegrzania2.
Ekstremalnie wysokie temperatury są również groźne dla osób starszych i schorowanych. Upały nasilają zaburzenia krążeniowe i zwiększają ryzyko śmierci z powodu niedokrwiennej choroby serca, udaru, niewydolności serca czy arytmii3.
Wsparcie w problemach ze słuchem, zwłaszcza szumów usznych. Ułatwia zasypianie. Kompleksowe połączen...
Wspomaga utrzymanie prawidłowego widzenia.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie kości, mięśni i układu nerwowego. Uzupełnia niedobór witamin D₁...
Preparat stosowany w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego oraz łuszczycowego za...
Dla dorosłych i dzieci od 1. dnia życia. DHA z alg i witamina D – dla mamy i dziecka – wspomagają pr...
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Zawiera: ekstrakt z ruszczyka kolczastego, e...
Dostarcza substancje wspomagające procesy odbudowy uszkodzonych nerwów, monofosforan urydyny, witami...
Uzupełnia codzienną dietę w składniki odżywcze, które wspomagają utrzymanie prawidłowego widzenia i...
Wysokie temperatury a udar cieplny. Jak rozpoznać udar cieplny i pomóc poszkodowanej osobie?
W dni, kiedy słupek rtęci przekracza trzydziestą piątą kreskę, często dochodzi do udarów cieplnych. Udar cieplny jest ostatnią fazą przegrzania (hipertermii). Występuje wówczas, kiedy organizm nie może poradzić sobie z oddaniem nagromadzonego ciepła. Wzrost temperatury ciała powoduje wystąpienie wymiotów, bólu głowy i mięśni, nudności, hiperwentylacji oraz zmęczenia. Rośnie także temperatura ciała (zwykle do około 40 stopni C.).
Jeżeli odpowiednio wcześnie udzieli się pomocy osobie z przegrzaniem, nie powinno dojść do finalnego udaru cieplnego (który jest już stanem zagrożenia życia). Udar cieplny najczęściej diagnozowany jest u osób w podeszłym wieku i u małych dzieci. Pacjentowi, który przebywał na upale i zgłasza wspomniane dolegliwości, należy podać dużą ilość chłodnego (ale nie zimnego) płynu oraz elektrolitów (1,5-2 l w ciągu 30 minut), przenieść w zacienione miejsce i schłodzić (na przykład poprzez zdjęcie elementów odzieży, ustawienie chłodnego nawiewu lub mgiełki wodnej, przyłożenie zimnego okładu w okolice szyi, pach oraz pachwin). Jeżeli mimo ochłodzenia ciała, dolegliwości nie ustępują lub się nasilają, należy niezwłocznie zadzwonić po pogotowie4.
Uszkodzenie skóry wywołane wysoką temperaturą. Jakie są objawy?
Upały prawie zawsze powiązane są z intensywnym promieniowaniem słonecznym. Zbyt długa ekspozycja na promienie UV prowadzą do uszkodzeń skóry. Najczęstszym są oparzenia słoneczne. W przypadku oparzenia słonecznego pierwszego stopnia występuje zaczerwienienie skóry. Podrażnione miejsca zwykle też bolą i pieką. Najczęściej takie objawy ustępują samoczynnie po 3-4 dniach. Warto jednak posmarować oparzone miejsca natłuszczającym balsamem lub specjalnym specyfikiem do poparzonej przez słońce skóry.
Oparzenia drugiego stopnia to poważniejszy problem. Poza zaczerwienioną skórą pojawiają się pęcherze wypełnione płynem surowiczym. Może dojść do martwicy naskórka. Takie uszkodzenie skóry wywołane wysoką temperaturą może goić się nawet przez kilka tygodni. Jeżeli zauważymy je u siebie, warto skonsultować się z lekarzem5.
Wysoka temperatura i upały sprzyjają również pojawieniu się potówek. Ta dolegliwość może dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych. To zmiany skórne, niewielkich rozmiarów, które pojawiają się w miejscach, gdzie doszło do podrażnienia naskórka z powodu zbyt wysokiej temperatury. Potówki to nieduże pęcherzyki wypełnione płynem. Przypominają kaszkowatą wysypkę i zwykle dość usilnie swędzą. Zazwyczaj potówki nie wymagają wizyty u dermatologa. By je zwalczyć, należy zakładać przewiewną odzież z naturalnych materiałów. Nie powinno się wystawiać miejsc z potówką na bezpośrednie działanie słońca ani ich zakrywać. Warto też zmienić codzienną pielęgnację i zamiast mydła stosować emulsje micelarne. Po kąpieli warto wcierać w skórę balsam z lipidami i ceramidami6.
Skutki upałów dla psychiki człowieka
Upały są wyzwaniem nie tylko dla fizycznego, ale i psychicznego zdrowia. Wysokie temperatury nie oddziałują dobrze na samopoczucie człowieka. Naukowcy udowodnili, że w chwilach, kiedy słupek rtęci oscyluje wokół 30. kreski, ludzie (zwłaszcza osoby borykające się z problemami psychicznymi) stają się bardziej depresyjni i skłonni do agresji. Niemieccy badacze porównali raporty pogodowe z lokalnymi danymi o atakach agresji pacjentów. W ten sposób doszli do wniosku, że w dni, kiedy temperatura sięgała powyżej 30 st. C., personel szpitala rejestrował średnio o 15 proc. więcej agresywnych zachowań pacjentów w porównaniu z dniami, gdy termometry wskazywały mniej niż 30 st. C. Udowodniono, że im jest cieplej, tym więcej wypadków i ataków pacjentów na oddziałach psychiatrycznych7.
Wysokie temperatury nie tylko mogą wzmagać agresywne zachowania. Amerykańscy naukowcy wysnuli hipotezę, mówiącą o tym, że upały mają wpływ również na pogłębianie się stanów depresyjnych i skłonności samobójczych. Wyniki badania specjalistów z Uniwersytetu Stanforda pokazały, że temperatura otoczenia istotnie koreluje z liczbą samobójstw i depresyjnym językiem w mediach społecznościowych. Efekt ten jest niezależny od poziomu zamożności społeczeństwa8.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się. Zawiera olej z ryb i olej z wiesiołka...
Polecany przy zaburzeniach funkcji poznawczych, demencji starczej, trudnościach w zapamiętywaniu, po...
Preparat zalecany w celu uzupełnienia codziennej diety w kwas alfa-liponowy.
Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśni...
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie kości, mięśni i układu nerwowego. Uzupełnia niedobór witamin D₁...
Źródła:
- Palianks L., Mc Conell R., Ko J., The Effects of Coexposure to Extremes of Heat and Particulate Air Pollution on Mortality in California: Implications for Climate Change;
- Dudek A., Dzieci szczególnie narażone na upały;
- Matacz M., Mrozy i upały a ryzyko śmierci krążeniowej;
- Lewandowski M., Wpływ wysokich i niskich temperatur na organizm człowieka;
- Igielska B., Oparzenia słoneczne w młodym wieku są bardzo niebezpieczne;
- Brzeziński P., Dermatologia okresu noworodkowego choroby skóry niewymagające leczenia;
- Eisele F., Flammer F., Steiner T., Aggressive incidents in psychiatric hospitals on heat days;
- Burke M., Gonzales F., Baylis P., Higher temperatures increase suicide rates in the United States and Mexico.