Ekstrawertyk – kto to taki?
Osobowość człowieka to natężenie różnych cech – część z nich mamy bardziej nasiloną, co powoduje, że skłaniamy się bardziej ku introwertyzmowi i wolimy przebywać sam na sam, czy – odwrotnie – ekstrawersji i preferujemy intensywny i częsty kontakt z ludźmi.
Wielu ludzi chce poznać swoją osobowość i określić, jakie mają cechy, w czym są dobrzy, jaki styl funkcjonowania preferują. Jednym z wymiarów, w jakich postrzegamy siebie, jest kontinuum: ekstrawersja-introwersja. Carl Gustaw Jung stworzył swoją teorię na podstawie dwóch typów osobowości.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się. Zawiera olej z ryb i olej z wiesiołka...
Polecany przy zaburzeniach funkcji poznawczych, demencji starczej, trudnościach w zapamiętywaniu, po...
Preparat zalecany w celu uzupełnienia codziennej diety w kwas alfa-liponowy.
Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśni...
Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie kości, mięśni i układu nerwowego. Uzupełnia niedobór witamin D₁...
Jung uznawał, że w każdym człowieku są dwie postawy, jednak jedna z nich jest dominująca. Ekstrawersja to aktywność, dążenie do działania, pogodne usposobienie do rzeczywistości. Osoba, która cechuje się przewagą ekstrawersji, chętnie współpracuje z innymi, dąży do bycia z ludźmi. Spotkania z innymi powodują wzrost energii u ekstrawertyka.
Introwersję autor tej koncepcji charakteryzował jako dystansowanie się do rzeczywistości zewnętrznej i kierowanie swojego zainteresowania i uwagi do wewnątrz siebie. Introwertyk woli pracować samodzielnie, preferuje małe grono znajomych i przyjaciół. Duże skupiska ludzkie, poznawanie nowych osób – to może być dla osób introwertycznych stresujące i wymagające. Przewaga introwersji może się ujawniać w większej powściągliwości i rezerwie w trakcie spotkań czy wspólnej pracy. Jung kojarzył introwersję ze znaczną skrupulatnością, pesymizmem, oszukiwaniem spokoju i czasu dla siebie.
Introwertyk a ekstrawertyk – różnice
Osoba ekstrawertyczna poszukuje wielu różnych bodźców i doznań, dobrze czuje się w grupie. Inspiracje i chęć do życia czerpie z rozmów i spotkań z innymi ludźmi. Może źle się czuć, kiedy zbyt długo jest sama i nie ma możliwości dzielenia się swoimi pomysłami, życiem i czasem z innymi ludźmi. Zazwyczaj ekstrawertycy mają większe zapotrzebowanie na stymulacje, nowości i przygody.
W przeciwieństwie do ekstrawertyków introwertycy bardziej cenią spokojne przebywanie w małym, dobrze znanym gronie osób. Świetnie się czują w pracy indywidualnej, gdzie wszystko zależy od nich, często zostają specjalistami, dla których liczy się każdy szczegół. Introwertyk częściej dąży do pogłębiania kontaktu z osobą, którą lubi, nie chce mieć licznego i głośnego grona znajomych. Dużą zaletą introwertyków jest ich umiejętność słuchania innych, dawania przestrzeni drugiej stronie. To, co może być trudne dla towarzysza introwertyka, to często jego brak komentarzy, dzielenia się własnymi odczuciami i planami, ponieważ zwykle zachowuje je dla siebie.
Kiedy spotykają się osoby o skrajnym nasileniu ekstrawersji i introwersji, może być im trudno zrozumieć nawzajem swój punkt widzenia, ponieważ każda z nich ma inne zapotrzebowanie na stymulacje, bezpośredni kontakt czy informacje zwrotne. Lepsze poznanie siebie, swoich preferencji oraz zdobywanie wiedzy o tym, że inni ludzie mogą mieć odmienne potrzeby ode mnie, może pomóc uniknąć konfliktów, niezrozumienia i wzajemnych oskarżeń.
Ambiwersja – co to takiego?
Ambiwersja to mieszanka obu typów osobowości – ekstrawersji i introwersji. Z jednej strony osoba, która przejawia taką tendencję, lubi kontakt z ludźmi, dąży do niego, jednak są momenty w jej życiu, kiedy ma silną potrzebę pobycia w samotności i wycofania się z towarzyskich aktywności.
Zdarza się, że dzieci, które są raczej introwertyczne – lubią bawić się samodzielnie, mają swoje wybrane zainteresowania, nie dążą we wczesnym dzieciństwie do wielu kontaktów – z czasem, w wyniku socjalizacji, zmieniających się potrzeb, dużego premiowania towarzyskości i pozytywnego nastawienia do świata, zaczynają się zmieniać i przejawiać cechy ekstrawertyczne.
Wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, pomaga w redukcji zmęczenia, skraca czas potrzebny na zaśnięcie. Zawiera magnez, L-tryptofan, melatoninę, niacynę (wit. B3), ryboflawi...
W czasie dorastania, kiedy grupa rówieśnicza staje się dla młodego człowieka bardzo ważna, dąży on do dopasowania się do grupy, co wpływa na umawianie się na spotkania, opowiadanie o sobie, częstą wymianę doświadczeń. Systematyczne i wielokrotnie powtarzane zachowania, które są pozytywnie nagradzane przez innych, stają się dla młodego człowieka naturalnym wyborem, co może prowadzić do ukształtowania się ambiwersji.
Ambiwertyk jest dość elastyczny, jego skłonność do introwersji lub ekstrawersji może się zmieniać w zależności od towarzystwa, jego celów, nastroju czy osobistych potrzeb. Zazwyczaj ambiwertycy dobrze radzą sobie w różnych sytuacjach społecznych, są empatyczni, a jednocześnie potrafią słuchać i pracować indywidualnie.
Jak sprawdzić, czy jesteś ekstrawertykiem, czy introwertykiem?
Cechy ekstrawertyczne lub introwertyczne można w sobie odnaleźć, analizując swoje osobiste preferencje i zachowania, jakie prezentujemy na co dzień, a także w sytuacjach kryzysowych. Warto też zapytać bliskich i życzliwych nam ludzi, jak nas widzą, jak postrzegają, o to, jak się przy nich zachowujemy.
Możemy też wykorzystać testy psychologiczne, które badają nasilenie ekstrawersji i introwersji i pomagają określić, którym typem psychologicznym jesteśmy i jakie tendencje są nam bliższe.
Jednym z testów badającym wymiar ekstrawersja-introwersja jest Kwestionariusz EPQ-R Eysencka (Eysenck Personality Questionnaire-Revised), pokazuje on również nasilenie cech neurotyzmu i stabilności. Test zawiera 100 pytań z odpowiedziami „tak” i „nie”. Wyniki wskazują na nasilenie wymienionych na skalach cech osobowości.
Innym testem mierzącym ekstrawersję jest Inwentarz osobowości NEO-PI-R lub NEO-FF-I, który prognozuje styl zachowania, myślenia i przeżywania osoby badanej i mierzy nasilenie pięciu czynników: neurotyczności, ekstrawersji, otwartości na doświadczenie, ugodowości i sumienności.
Psychometryczne testy psychologiczne może przeprowadzić psycholog, który nie tylko umożliwi wykonanie testu, ale przede wszystkim opracuje wyniki i omówi je na podstawie wywiadu psychologicznego, uwzględniając kontekst życiowy danej osoby.
Źródła:
- Jaworska A. Kwestionariusze Osobowości Eysencka EPQ-R oraz EPQ-R w wersji skróconej. Adaptacja polska. Podręcznik. Zespół Pracowni Testów Psychologicznych PTP.
- Nowak A.J., Ekstrawersja i introwersja w ujęciu C.G. Junga i R.B. Cattella. Studia Philosophiae Christianae, 1969, 5/1, s. 251-259.
- Siuta, J. (2006). Inwentarz osobowości NEO-PI-R Paula T. Costy Jr i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik., Pracownia Testów Psychologicznych.