Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki. Spray z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztworem chlorku sodu.
Pod względem anatomicznym zatoki to jamy wypełnione powietrzem. Znajdują się wewnątrz kości czaszki. U człowieka wyróżnić można cztery pary zatok: szczękowe, czołowe, sitowe i klinowe. Każda z nich łączy się bezpośrednio z zatoką nosową. Pod względem fizjologicznym zatoki odpowiedzialne są za prawidłową wentylację górnych dróg oddechowych, a także zabezpieczanie ich przed infekcją bakteryjną.
Czym jest przewlekłe zapalenie zatok?
O przewlekłym zapaleniu zatok (ang. chronic rhinosinusitis, CRS) mówi się, gdy jego objawy utrzymują się minimum 12 tygodni. To stan, gdy zatoki zlokalizowane wewnątrz głowy i nosa są objęte reakcją zapalną, co powoduje ich obrzęk.
Co ważne, stan zapalny w przypadku przewlekłego zapalenia zatok nie jest spowodowany przez kolonizację chorobotwórczych bakterii (w przeciwieństwie do ostrego zapalenia zatok). W związku z tym bardzo często leczenie stanu przewlekłego za pomocą antybiotyków pozostaje nieskuteczne.
Przewlekły stan zapalny częściowo lub w znacznym stopniu powoduje zablokowanie kanałów drenażowych jamy nosowej. To z kolei powoduje nagromadzenie śluzu w zatokach, co zwiększa ryzyko nadkażeń.
Częstość występowania przewlekłego zapalenia zatok wynosi w Europie od 5% do 15% populacji. Oznacza to, że jest to jedna z najczęściej występujących chorób dotykających górne drogi oddechowe.
Przewlekłe zapalenie zatok – przyczyny
Najczęstszymi przyczynami zapalenia zatok są:
- polipy,
- wirusowe lub bakteryjne infekcje zarówno górnych, jak i dolnych dróg oddechowych,
- alergie wziewne lub pokarmowe,
- palenie tytoniu,
- niewyleczone choroby grypopodobne,
- zainfekowany ząb,
- wady pourazowe lub anatomiczne np. krzywa przegroda nosowa.
Należy dodatkowo podkreślić, że niektóre choroby znacznie zwiększają ryzyko rozwoju przewlekłego zapalenia zatok. Zaliczają się do nich m.in.: astma oskrzelowa, przewlekłe obturacyjne zapalenie płuc, refluks żołądkowo-przełykowy, mukowiscydoza, a także zakażenie wirusem HIV. Ponadto czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo schorzenia są zmiany hormonalne w trakcie ciąży, nadużywanie kropli do nosa czy też nagłe zmiany temperatury (np. podczas wysiadania z klimatyzowanego samochodu w bardzo upalny dzień).
U dzieci przewlekłe zapalenie zatok najczęściej jest konsekwencją nie do końca wyleczonego przeziębienia. W związku z tym ważne jest, aby pilnować zaleceń lekarza, szczególnie w kwestii długości stosowanej farmakologii, w tym antybiotyków.
Rozrzedza gęsty i lepki śluz dzięki fizycznemu i mechanicznemu działaniu zawartych w nim składników. Do zakraplania i nebulizacji, z N-acetylocysteiną i hipertonicznym roztwor...
Przewlekłe zapalenie zatok – objawy
Objawy przewlekłego zapalenia zatok nie mają tak intensywnego natężenia jak stan ostry. Przerost błony śluzowej zatok powoduje obrzęk. Brak interwencji farmakologicznej czy też chirurgicznej może prowadzić do powstawania polipów i pojawienia się dalszych powikłań.
Objawami przewlekłego zapalenia zatok, są:
- uczucie rozpierania w górnej części twarzy,
- zatkany nos,
- problemy ze swobodnym oddychaniem,
- gęsta, zielona lub żółta wydzielina z nosa (świadczy o infekcji wirusowej lub bakteryjnej),
- tkliwość, a nawet ból odczuwane w okolicy nosa, czoła i oczu,
- utrata powonienia i smaku,
- kaszel – najczęściej nasila się w nocy,
- szum i ból w uszach,
- wyczerpanie.
Przewlekłe zapalenie zatok – leczenie
Sposób leczenia przewlekłego zapalenia zatok uzależniony jest od indywidualnego przypadku i zaleceń lekarza laryngologa.
Typowymi metodami leczenia przewlekłego zapalenia zatok są:
- sterydy donosowe,
- aerozole – np. na bazie N-acetylocysteiny,
- inhalacje – z wykorzystaniem preparatów na bazie chlorku sodu, z ektoiną, kwasem hialuronowym,
- niektóre środki farmakologiczne np. z bromelainą.
W skrajnych przypadkach przewlekłe zapalenie zatok wymaga przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Czasami istnieje konieczność usunięcia polipów, oczyszczenia i osuszenia zatkanych zatok, a nawet wyprostowania przegrody nosowej.
Dolegliwości bólowe spowodowane obrzękiem i zwiększonym ciśnieniem w zatokach można łagodzić za pomocą niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
Dextin jest lekiem przeciwbólowym z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Jest stosowany do krótkotrwałego, objawowego leczenia ostrego bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego, np. ostrego bólu mięśni lub stawów, bolesnego miesiączkowania, bólu zębów. Lek Dextin jest przeznaczony do stosowania u osób dorosłych. Roztwór do ustny, można przyjąć bezpośrednio z saszetki lub po wymieszaniu zawartości saszetki w szklance wody
Nie należy bagatelizować objawów przewlekłego zapalenia zatok. Niestety, wielu pacjentów przyzwyczaja się do dolegliwości, obawiając się interwencji chirurgicznej. Zwiększa to ryzyko pojawienia się poważnych powikłań, w tym ropni oczodołu lub mózgu, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, pojawienia się zakrzepów zatoki jamistej, a także zaburzenia widzenia.
Profilaktyka przewlekłego zapalenia zatok
Nie da się całkowicie uniknąć ryzyka rozwoju przewlekłego zapalenia zatok, jednakże można znacznie zmniejszyć to prawdopodobieństwo.
Do profilaktyki przewlekłego zapalenia zatok zaliczyć można:
- unikanie przebywania w zadymionych pomieszczeniach,
- rzucenie palenia papierosów,
- zmniejszenie ekspozycji na alergeny,
- dbanie o odpowiedni poziom nawilżenia pomieszczeń,
- zachowanie właściwej higieny osobistej,
- nawodnienie organizmu,
- częste mycie rąk,
- unikanie kontaktu z osobami chorymi, cierpiącymi na infekcje o podłożu bakteryjnym i wirusowym.
Spray do nosa – woda morska z ektoiną w formie delikatnej mgiełki. Oczyszcza jamę nosową i ułatwia swobodne oddychanie.
Źródła:
- W. Kukwa, E. Jeżewska, A. Ścińska i in., Acute and chronic rhinosinusitis – treatment, “Przewodnik Lekarza”, nr 2, 2006.
- P. Wardas, J. Markowski, A. Piotrkowska-Seweryn, Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem, “Forum Medycyny Rodzinnej”, nr 4, 2014.