- Problemy z płodnością dotykają nie mniejszej liczby mężczyzn niż kobiet.
- Wczesne wykrycie potencjalnych trudności może otworzyć drzwi do skutecznego leczenia i realizacji marzeń o rodzicielstwie.
- Na czym polega badanie nasienia? Jak się do niego przygotować? Jak interpretować jego wyniki? Sprawdź!
- Więcej artykułów dotyczących płodności i prokreacji znajdziesz na Zdrowych Rozwiązaniach >>>
Składniki preparatu przyczyniają się do regulacji aktywności hormonalnej u mężczyzn. Kompleks biologicznie aktywnych substancji, astaksantyna oraz mio-inozytol chronią kom...
Badanie nasienia, czyli test na płodność
W dzisiejszych czasach, gdy stres, niezdrowa dieta oraz negatywne czynniki środowiskowe coraz częściej wpływają na nasze zdrowie, w tym również na płodność, badanie nasienia jest nie tylko zalecane, ale nieraz niezbędne dla par planujących potomstwo. Czy wiesz, że nawet drobne nieprawidłowości w jakości spermy mogą znacząco wpłynąć na szanse na poczęcie?
Badanie nasienia nie jest tematem, który powinien budzić zakłopotanie wśród mężczyzn. Przeciwnie, jest to krok ku głębszemu zrozumieniu własnego ciała i jego funkcji.
Badanie nasienia jest kluczowym testem diagnostycznym, który ocenia zdolność mężczyzny do zapłodnienia. Proces ten polega na szczegółowej analizie próbki spermy pod kątem wielu istotnych parametrów, które mają bezpośredni wpływ na płodność.
Podczas badania laboratorium mierzy liczbę plemników (koncentrację), ich zdolność do poruszania się oraz morfologię, czyli kształt i strukturę. Dodatkowo test może obejmować ocenę objętości ejakulatu, poziomu pH czy obecności przeciwciał przeciwplemnikowych, które mogą wpływać na zdolność do zapłodnienia. Z próbki możliwe jest również wykonanie posiewu nasienia w celu wykrycia ewentualnych infekcji.
Dzięki temu badaniu możliwe jest wykrycie różnych nieprawidłowości, takich jak zbyt niska liczba plemników (oligospermia), brak plemników (azoospermia), problemy z ruchliwością (asthenozoospermia) czy nieprawidłowa morfologia plemników (teratozoospermia). Każdy z tych stanów może wpłynąć na zdolność plemnika do zapłodnienia komórki jajowej, dlatego badanie nasienia jest nieocenionym narzędziem w diagnozowaniu i planowaniu leczenia niepłodności1.
Przygotowanie do badania nasienia
Aby wyniki badania nasienia były jak najbardziej wiarygodne, ważne jest odpowiednie przygotowanie. Poniżej znajdziesz opis kluczowych kroków, które pomogą Ci się przygotować.
Okres abstynencji
Zaleca się, aby przed oddaniem próbki nasienia zachować abstynencję seksualną od 3 do 5 dni. Jest to niezwykle istotne, ponieważ wykroczenie poza ramy tego okresu może wpłynąć na zaburzenie w parametrach koncentracji i ruchliwości plemników, co z kolei może zaburzyć dokładność wyników.
Unikanie czynników wpływających na jakość spermy
Na kilka dni (3-5) przed badaniem warto unikać spożycia alkoholu, palenia tytoniu oraz używania narkotyków, ponieważ mogą one negatywnie wpłynąć na jakość nasienia. Ponadto, w przeddzień badania zaleca się ograniczenie ekspozycji na wysoką temperaturę (np. sauna, gorące kąpiele, podgrzewany fotel).
DENICIT to lek bez recepty wskazany w odzwyczajaniu się od palenia tytoniu i zmniejszeniu głodu nikotynowego u osób, które chcą przestać palić. Celem stosowania leku DENICIT jest trwałe zaprzestanie używania produktów zawierających nikotynę. Zawiera cytyzynę, która zwiększa ok. 3-krotnie szansę na rzucenie palenia¹.
¹Hajek P et al.: Efficay of cytisine in helping smokers quit;systematic review and meta-analysis. Thorax, 2013
Przyjmowane leki
Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki, suplementy diety lub zioła, poinformuj o tym personel laboratorium przed oddaniem próbki. Niektóre substancje mogą wpłynąć na wyniki badania.
Sposób pobrania próbki
Próbka nasienia zazwyczaj jest oddawana poprzez masturbację w warunkach zapewniających prywatność, w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu w klinice lub laboratorium. Ważne jest, aby cały ejakulat został zebrany do sterylnego pojemnika, podobnego do tego, w którym oddaje się mocz do badań.
W niektórych przypadkach, na specjalne życzenie, możliwe jest pobranie próbki w domu, ale musi być ona dostarczona do laboratorium w ciągu godziny od pobrania i utrzymana w temperaturze ciała, co nie zawsze jest możliwe.
Pamiętaj, że odpowiednie przygotowanie do badania jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników, które są fundamentem dla dalszych kroków w diagnozowaniu i leczeniu problemów z płodnością męską1,2.
Badanie nasienia – interpretacja wyników
Co oznaczają poszczególne parametry? Interpretacja wyników badania nasienia daje kompleksowy obraz męskiej płodności i jest pierwszym krokiem w kierunku zrozumienia i rozwiązania problemów z niepłodnością.
Koncentracja plemników
Wskaźnik ten pokazuje, ile plemników znajduje się w jednym mililitrze ejakulatu. Norma według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynosi co najmniej 16 milionów plemników na mililitr (lub 39 mln w całkowitej objętości spermy). Niższe wartości mogą wskazywać na oligospermię.
Ruchliwość
Ocena ruchliwości plemników pozwala zrozumieć, jaki odsetek plemników jest zdolny do aktywnego poruszania się. Ruchliwe plemniki są kluczowe dla zapłodnienia, gdyż muszą one podróżować przez żeński układ rozrodczy, aby dotrzeć do komórki jajowej. W trakcie badania ocenia się minimum 400 plemników, które są klasyfikowane jako ruchliwe postępowo, ruchliwe niepostępowo lub nieruchome. Wartość referencyjna dla całkowitego ruchu plemników powinna wynosić ≥ 42%, natomiast dla plemników o ruchu postępowym – ≥ 30%.
Morfologia
Ten parametr ocenia kształt plemników. Te o prawidłowej morfologii mają większe szanse na zapłodnienie komórki jajowej. WHO określa, że co najmniej 4% plemników powinno mieć prawidłową budowę.
Objętość ejakulatu
Norma dla objętości ejakulatu wynosi 1,4 ml lub więcej. Mniejsza ilość może wskazywać na problemy z gruczołami odpowiedzialnymi za produkcję płynów nasiennych.
Żywotność
Wskaźnik ten pokazuje procent żywych plemników z prawidłową błoną komórkową w próbce nasienia. Wyższy odsetek żywotnych plemników zwiększa szanse na zapłodnienie. Prawidłowy wynik wynosi ≥ 54%. Klinicznie istotne jest też określenie całkowitej liczby żywych plemników w nasieniu – aby to zrobić, należy pomnożyć całkowitą liczbę plemników przez procent żywych plemników.
Odczyn pH
Wartość pH ejakulatu wpływa na środowisko, w którym plemniki muszą poruszać się i przetrwać. Norma pH mieści się w zakresie 7,2-8,0.
Lepkość
Ocenia się ją, obserwując długość kropli ejakulatu wypływającego z pipety3,4.
Azoospermia i inne problemy z płodnością
Azoospermia, czyli brak plemników w ejakulacie, jest jednym z poważniejszych wyzwań na drodze do ojcostwa, wykrywanych podczas badania nasienia. Stan ten może być wynikiem wielu przyczyn, w tym zaburzeń hormonalnych, genetycznych, a także blokad w drogach wyprowadzających nasienie. Rozpoznanie azoospermii wymaga dokładnej diagnostyki i często kieruje mężczyzn na dalsze badania, takie jak USG jąder, badania hormonalne czy nawet biopsję jąder, aby określić przyczynę i możliwości leczenia.
Inne problemy z płodnością, które można zidentyfikować dzięki badaniu nasienia, to:
- oligospermia – zbyt niska liczba plemników w ejakulacie,
- asthenozoospermia – niska ruchliwość plemników, uniemożliwiająca im dotarcie do komórki jajowej,
- teratozoospermia – wysoki odsetek plemników o nieprawidłowej morfologii.
Wyniki badania nasienia mogą również wskazać na potrzebę wykonania posiewu nasienia, szczególnie gdy istnieje podejrzenie infekcji wpływającej na jakość spermy. W takich przypadkach odpowiednie leczenie antybiotykami może poprawić parametry ejakulatu i zwiększyć szanse na poczęcie4.
Składniki preparatu przyczyniają się do regulacji aktywności hormonalnej u mężczyzn. Kompleks biologicznie aktywnych substancji, astaksantyna oraz mio-inozytol chronią kom...
Źródła:
- Daniel R Franken, Sergio Oehninger, Semen analysis and sperm function testing, Asian J Androl. 2012 Jan; 14(1): 6–13.
- Badanie nasienia https://www.invimed.pl/badanie-nasienia [dostęp z 21.02.2024].
- S. S. Vasan, Semen analysis and sperm function tests: How much to test?, Indian J Urol. 2011 Jan-Mar; 27(1): 41–48.
- Florence Boitrelle, Rupin Shah,Ramadan Saleh, Ralf Henkel, The Sixth Edition of the WHO Manual for Human Semen Analysis: A Critical Review and SWOT Analysis, Life (Basel). 2021 Dec; 11(12): 1368.