Nawilżające globulki z ektoiną i kwasem hialuronowym. Redukują objawy suchości pochwy, zmniejszają podrażnienia błony śluzowej pochwy, łagodzą świąd i pieczenie oraz wspomagaj...
Znaczenie koloru śluzu
Śluz pochwowy to naturalna substancja produkowana przez gruczoły śluzowe znajdujące się w szyjce macicy i ścianach pochwy. Pełni on kilka ważnych funkcji:
- chroni pochwę przed infekcjami poprzez utrzymywanie odpowiedniego, kwaśnego pH,
- nawilża śluzówkę,
- odgrywa kluczową rolę w płodności (to na podstawie obserwacji śluzu możemy przewidzieć, kiedy występują dni płodne).
Kolor, konsystencja i ilość śluzu mogą się zmieniać w zależności od różnych czynników, takich jak faza cyklu menstruacyjnego, ogólny stan zdrowia kobiety, a nawet w reakcji na silne emocje czy przewlekły stres. Upławami nazywamy każdą nieprawidłową wydzielinę z pochwy1.
Fizjologiczne zmiany śluzu w cyklu miesiączkowym
W ciągu całego cyklu miesiączkowego śluz pochwowy zmienia swoje parametry, odzwierciedlając wahania poziomu hormonów. Zrozumienie tych zmian jest ważne, aby móc odróżnić normalne procesy od potencjalnych problemów zdrowotnych.
Po miesiączce
Bezpośrednio po miesiączce, śluz jest zazwyczaj skąpy lub nawet nieobecny. Jest to normalne i wynika z niskiego poziomu estrogenów.
Przed owulacją
Gdy zbliża się owulacja, poziom estrogenów w Twoim organizmie wzrasta, co sprawia, że śluz staje się bardziej obfity, przejrzysty i elastyczny – jego konsystencja przypomina wtedy białko jaja. Wzrost uwodnienia śluzu pomaga plemnikom przetrwać i sprawniej poruszać się w kierunku uwolnionego jajeczka.
Owulacja
Okres najwyższej płodności przypada w trakcie owulacji, do której dochodzi około 14. dnia cyklu menstruacyjnego (dane dla regularnego, 28-dniowego cyklu). W tym czasie śluz jest najbardziej śliski, rozciągliwy i przezroczysty. Jest to sygnał, że jesteś w fazie owulacji.
Wsparcie przy problemach intymnych. Pomaga chronić pochwę i układ pokarmowy przed niekorzystnymi drobnoustrojami.
Po owulacji
Po owulacji, gdy poziom progesteronu wzrasta, śluz staje się gęstszy i mniej przejrzysty. Zmiana ta ma na celu stworzenie bariery ochronnej dla macicy po owulacji, na wypadek zapłodnienia.
Przed miesiączką
Tuż przed miesiączką, śluz może stać się gęstszy i mniej obfity. Zwykle jest biały, a jego konsystencja przypomina gęsty krem.
Pamiętaj, że opisane zmiany są naturalne i stanowią ważną część Twojego cyklu reprodukcyjnego. Obserwowanie regularnych wzorców może pomóc Ci lepiej zrozumieć swój organizm, dzięki czemu nauczysz się rozpoznawać dni płodne oraz szybko reagować na objawy towarzyszące infekcji1,2.
Białe i serowate upławy – czy to powód do zmartwień?
Obecność białej wydzieliny jest fizjologiczną częścią cyklu miesiączkowego, która dodatkowo pomaga utrzymać pochwę w zdrowiu. Jeśli nie towarzyszą jej dodatkowe objawy, jak świąd czy nieprzyjemny zapach, zwykle nie ma powodów do obaw. Upławami nazywamy natomiast każdą nieprawidłową wydzielinę z pochwy.
Infekcja grzybicza
Biała, serowata wydzielina często sygnalizuje infekcję grzybiczą, np. drożdżycę. Najczęstszym patogenem jest Candida albicans, choć inne gatunki Candida mogą również być odpowiedzialne za ten rodzaj zapalenia. Drożdżaki tego gatunku są naturalnie obecne w mikroflorze pochwy, ale pewne czynniki mogą prowadzić do ich nadmiernego wzrostu i wywoływania objawów grzybicy.
Objawy infekcji grzybiczej
Oprócz charakterystycznej wydzieliny o konsystencji serka wiejskiego infekcje grzybicze mogą objawiać się silnym świądem, zaczerwienieniem i podrażnieniem pochwy oraz sromu. Nierzadko pojawia się również obrzęk okolic intymnych. Zapach wydzieliny zwykle pozostaje neutralny.
Leczenie infekcji grzybiczych
W przypadku podejrzenia infekcji grzybiczej zaleca się konsultację z położną lub lekarzem. Leczenie często polega na zastosowaniu miejscowych środków przeciwgrzybiczych (np. klotrimazol) lub doustnych antybiotyków (np. flukonazol)2,3.
Brązowe upławy – czy to normalne?
Brązowe plamienia zwykle są wynikiem obecności krwi, która przed wydostaniem się poza organizm rozpoczęła proces utleniania, prowadzący do zmiany barwy krwi z czerwonego na brązowy. Brązowe upławy mają zwykle następujące przyczyny:
Plamienie implantacyjne
Obserwowane na początku ciąży, gdy zapłodnione jajeczko implantuje się w ściance macicy, uszkadzając tym samym naczynia krwionośne obecne w endometrium. Ten rodzaj plamienia nie wymaga leczenia – jest to zjawisko fizjologiczne.
Skąpa miesiączka
Brązowy śluz pojawia się zazwyczaj na samym początku miesiączki oraz w ostatnich jej dniach.
Krwawienie owulacyjne
Zwykle objawia się w postaci różowych upławów, choć mogą one przyjąć brązową barwę, jeśli krew zdąży utlenić się przed wydostaniem się przez pochwę. Występuje w połowie cyklu menstruacyjnego1.
Inne możliwe przyczyny
Brązowe plamienia mogą również wynikać z infekcji, polipów endometrialnych, endometriozy, mięśniaków macicy lub zaburzeń hormonalnych. W niektórych przypadkach mogą być też zwiastunem stanów bardziej poważnych, jak na przykład choroby zapalne miednicy mniejszej lub nowotworu.
W przypadku stwierdzenia infekcji stosuje się antybiotykoterapię. Mięśniaki i polipy w macicy mogą wymagać interwencji chirurgicznej.
Jeśli brązowe plamienia pojawiają się u Ciebie regularnie, ponadto są obfite, towarzyszy im dyskomfort lub ból i nietypowy zapach, konieczna będzie konsultacja z lekarzem3.
Żółte, zielone i szare upławy wymagają leczenia
Upławy, czyli nieprawidłowa wydzielina z pochwy, mogą być dla wielu kobiet powodem do niepokoju. Szczególną uwagę zwracają upławy o nietypowych kolorach – żółtym, zielonym, czy szarym. Jeśli objawy są nasilone, towarzyszy im ból, pieczenie czy inne niepokojące symptomy, niezbędna jest wizyta u ginekologa i wdrożenie leczenia, gdyż wydzieliny o wspomnianych barwach świadczą o toczącej się infekcji.
Żółte upławy
Jeśli zauważyłaś żółty śluz z pochwy, najprawdopodobniej pojawił się on w konsekwencji zakażenia bakterią Chlamydia trachomatis, która wywołuje chlamydiozę. Poza żółto-ropną wydzieliną najczęstsze objawy obejmują pieczenie i świąd pochwy i sromu, ból podczas oddawania moczu oraz stosunku. W leczeniu stosuje się antybiotyki, takie jak azytromycyna lub doksycyklina.
Zielone upławy
Zielono-żółte, wodniste i pieniste upławy o nieprzyjemnym zapachu świadczą o rzęsistkowicy, wywołanej przez pasożyta Trichomonas vaginalis. Dodatkowymi objawami są: intensywny dyskomfort i świąd w okolicach intymnych, pieczenie i ból podczas oddawania moczu, częste mikcje oraz stany zapalne sromu. Leczenie polega na podaniu metronidazolu lub tinidazolu.
Szare upławy
Szare upławy o rybim zapachu, są charakterystyczne dla bakteryjnego zapalenia pochwy, zwykle spowodowanego przez nadmierny wzrost bakterii Gardnerella vaginalis. Leczenie obejmuje podanie metronidazolu lub klindamycyny3,4.
Zalecany do leczenia pierwszych objawów dyskomfortu pochwy.
Śluz w ciąży – co jest normalne, a co nie?
Ciąża wpływa na wiele aspektów fizjologii kobiety, w tym na charakter śluzu szyjkowego. W początkowym etapie ciąży, zwiększona produkcja estrogenów prowadzi do zagęszczenia śluzu szyjkowego. Ta gęsta bariera pełni funkcję ochronną, blokując dostęp drobnoustrojom do macicy, co jest szczególnie ważne w ochronie rozwijającego się płodu. Gęsty śluz działa jak naturalna zasłona ochronna, zapobiegając infekcjom wewnątrzmacicznym. W miarę zbliżania się do terminu porodu poziom estrogenów wzrasta, a poziom progesteronu spada, co skutkuje zwiększeniem ilości i zmianą konsystencji śluzu na bardziej płynną. Nagła zmiana charakteru śluzu, szczególnie jeśli jest wodnisty i obfity, może być sygnałem przedwczesnego pęknięcia błon płodowych. Taka sytuacja wymaga natychmiastowej pomocy medycznej1.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym. Wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy oraz w przebiegu stanów zapalnych infekcji pochwy.
Źródła:
- Jonathan R. Bull, Simon P. Rowland, Elina Berglund Scherwitzl, Raoul Scherwitzl, Kristina Gemzell Danielsson, Joyce Harper, Real-world menstrual cycle characteristics of more than 600,000 menstrual cycles, npj Digital 2019, 2:83.
- Gajewski, M., & Jankowski, M. (2014). Zapalenie pochwy – aktualne spojrzenie na problem. Ginekologia Polska, 85(11), 845-850.
- Ciebiera, M., Słabuszewska-Jóźwiak, A., Jakiel, G., & Zaręba, K. (2019). Zapalenie pochwy u kobiet w wieku reprodukcyjnym – problem diagnostyczny i terapeutyczny. Polski Merkuriusz Lekarski, 46(273), 141-145.
- Horowitz, B. J., & Edelstein, S. W. (2018). Common vaginal infections. American Family Physician, 97(6), 387-394.